Emerytura po zmarłym. Czy wdowa może dostać świadczenie po mężu?

Emerytura po zmarłym mężu lub żonie to świadczenie, którego prawidłową nazwą jest renta rodzinna. O przyznanie dodatkowych pieniędzy najczęściej ubiegają się wdowy, które z uwagi na śmierć współmałżonka straciły źródło utrzymania.

Rentę rodzinną przyznaje się bliskim zmarłego, który był ubezpieczony i w chwili śmierci:

• przysługiwało mu prawo do emerytury lub spełniał warunki do jej uzyskania;
• przysługiwało mu prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy lub spełniał warunki do jej uzyskania;
• przysługiwało mu prawo do emerytury pomostowej;
• przysługiwało mu prawo do zasiłku przedemerytalnego;
• pobierał świadczenie przedemerytalne;
• pobierał nauczycielskie świadczenie kompensacyjne.

Warto wiedzieć, kto poza małżonką zmarłego może starać się o otrzymywanie renty rodzinnej. Są to:

• dzieci - do ukończenia 16. roku życia lub do czasu zakończenia edukacji, ale nie dłużej niż do ukończenia 25. roku życia, a także dzieci niepełnosprawne i ze stwierdzoną niezdolnością do wykonywania pracy,
• wnuki,
• rodzice lub opiekunowie zmarłego.

Warunki, które musi spełnić wdowa, aby móc ubiegać się o rentę rodzinną, to przede wszystkim odpowiedni wiek. Małżonka zmarłego musi mieć ukończony 50. rok życia lub przekroczyć go w ciągu pięciu lat od momentu śmierci męża. Prawo to przysługuje również młodszym kobietom, jednak muszą one mieć udokumentowaną niezdolność do wykonywania pracy.

Ponadto prawo do uzyskania świadczenia mają także kobiety, które wychowują co najmniej jedno z dzieci, wnuków lub rodzeństwa uprawnionych do renty rodzinnej po zmarłym. Dziecko nie może mieć więcej niż 16 lat, a jeżeli uczy się - 18 lat życia lub musi być całkowicie niezdolne do pracy.

Jeśli osoba nie spełnia powyższych warunków i nie posiada źródła utrzymania, może uzyskać prawo do renty rodzinnej przez okres roku od dnia śmierci emeryta lub rencisty. Świadczenie przysługuje jej przez maksymalnie dwa lata od śmierci męża, jeśli uczestniczy w zorganizowanym szkoleniu, które ma na celu uzyskanie kwalifikacji do wykonywania pracy zarobkowej. 

Renta rodzinna przysługuje byłej żonie, po jej zmarłym byłym mężu, jeśli chwili śmierci miał ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy lub spełniał warunki wymagane do uzyskania jednego z tych świadczeń. Renta rodzinna przysługuje także, jeżeli były małżonek w chwili śmierci pobierał zasiłek przedemerytalny, świadczenie przedemerytalne lub nauczycielskie świadczenie kompensacyjne. W takim przypadku przyjmuje się, że zmarły spełniał warunki do uzyskania renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.

To, ile wynosi emerytura po zmarłym mężu, zależy od tego, ile osób uprawnionych jest do jej pobierania. Wysokość renty rodzinnej to:

• 85 proc. świadczenia zmarłego, jeżeli do renty rodzinnej uprawniona jest jedna osoba;
• 90 proc. świadczenia zmarłego, jeżeli do renty rodzinnej uprawnione są dwie osoby;
• 95 proc. świadczenia zmarłego, jeżeli do renty rodzinnej uprawnione są trzy osoby lub więcej.

Renta rodzinna nie może wynosić jednak mniej niż minimalna emerytura w danym roku. Po waloryzacji w marcu 2023 roku jej kwota wynosi 1588,44 zł.

Zobacz także:

230 zł dożywotniego dodatku do emerytury. Już składają wnioski o wypłatę

ZUS ostrzega, wystarczy jedno pismo. Inaczej twoją emeryturę może dostać ktoś inny

ZUS pozwala na dziedziczenie środków. Wystarczy jeden wniosek