Jak bezpiecznie wybrać organizatora wycieczki?
Marzec to często okres planowania letnich wakacji, zwłaszcza gdy mają one przybrać zorganizowaną formę wyjazdu z biurem podróży. Oczywiście nie sposób wszystkiego z góry przewidzieć, jednak aby wymarzony wypoczynek nie przeobraził się w pasmo problemów, warto o przemyślany wybór samej oferty, jak i - a może przede wszystkim - organizatora.
Na wstępie należy oddzielić biuro podróży, które w takich sytuacjach odwiedzamy, a w którym znajdują się oferty różnych touroperatorów, od samych organizatorów turystyki. Biura podróży prowadzą agenci turystyczni, którzy nie są wpisywani do rejestru organizatorów turystyki. Działalność biur podróży sprowadza się do pośredniczenia w zawieraniu umów pomiędzy organizatorem turystyki a klientami. Dlatego też nie tyle istotny jest wybór biura (pośrednika), co drugiej strony umowy o świadczenie usług turystycznych odpowiedzialnej za jej realizację, a więc samego organizatora turystyki. W zawieranej umowie powinno być wskazane, kto jest organizatorem danej imprezy. Stroną umowy o świadczenie usług turystycznych nie jest bowiem agent, lecz właśnie organizator turystyki.
Działalność gospodarcza w zakresie organizowania imprez turystycznych jest działalnością regulowaną i wymaga uzyskania wpisu do rejestru organizatorów turystyki i pośredników turystycznych. Organem właściwym do prowadzenia rejestru jest marszałek województwa właściwy ze względu na siedzibę przedsiębiorcy.
Minister właściwy do spraw turystyki prowadzi z kolei jawną dla każdego Centralną Ewidencję Organizatorów Turystyki i Pośredników Turystycznych, do której warto kontrolnie zajrzeć. W ewidencji zamieszcza się m.in. następujące dane:
- numer ewidencyjny przedsiębiorcy,
- nazwę przedsiębiorcy, jego siedzibę, adres, numer telefonu,
- określenie zasięgu terytorialnego działalności wykonywanej przez organizatora turystyki,
- informację o formie zabezpieczenia finansowego (gwarancja bankowa lub ubezpieczeniowa bądź umowa ubezpieczenia na rzecz klientów),
- wysokość sumy zabezpieczenia finansowego i do kiedy jest ważne,
- informację o zakazie prowadzenia działalności gospodarczej,
- informację o wykreśleniu na wniosek przedsiębiorcy.
http://turystyka.gov.pl/- adres strony internetowej Centralnej Ewidencji Organizatorów Turystyki i Pośredników Turystycznych.
Istotna jest rubryka ewidencji, w której widnieje zakres działalności danego organizatora. Dzięki tej informacji można zweryfikować, czy firma ma prawo świadczyć usługi turystyczne w państwie, w którym klient planuje spędzić urlop. Kraje, na terenie których wykonywana jest działalność organizatorów turystyki i pośredników turystycznych, podzielone zostały na cztery grupy. Pierwsza obejmuje tylko Polskę. Druga grupa to reszta państw kontynentu europejskiego, łącznie z Rosją i Turcją. Z kolei w trzeciej są pozostałe kraje świata oraz, co ważne, popularny cel turystycznych wyjazdów z Polski - Wyspy Kanaryjskie. Czwarta grupa obejmuje zaś państwa sąsiednie Polski: Białoruś, Czechy, Litwę, Niemcy, Słowację, Ukrainę oraz rosyjski Obwód Kaliningradzki.
Biura podróży często szczycą się członkostwem w jednej z organizacji samorządu turystycznego. To jednak nie gwarantuje ich klientom udanych wczasów ani pełnego poszanowania ich praw. Członkostwo danego organizatora np. w Polskiej Izbie Turystyki niewątpliwie jest zaletą. Niemniej nie powinno to nas zwalniać z zachowania ostrożności i sprawdzenia choćby wpisów do rejestru organizatorów turystyki. Ponadto warto upewnić się co do prawdziwości tego rodzaju przekazów, jak członkostwo w określonej organizacji.
Przed rozpoczęciem imprezy turystycznej warto wiedzieć, że:
- w przypadku wpłaty przez klienta należności za imprezę turystyczną lub zaliczki przekraczającej 10%, organizator ma obowiązek pisemnie potwierdzić posiadanie gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej, bądź umowy ubezpieczenia łącznie ze wskazaniem sposobu ubiegania się o wypłatę środków. Ponadto przedsiębiorcy, organizujący imprezy turystyczne za granicą, mają obowiązek zawarcia na rzecz osób uczestniczących w tych imprezach umów ubezpieczenia od następstw nieszczęśliwych wypadków i kosztów leczenia;
- organizator turystyki, który przed rozpoczęciem imprezy turystycznej jest zmuszony, z przyczyn od niego niezależnych, zmienić istotne warunki umowy z klientem, powinien niezwłocznie powiadomić o tym klienta. W odpowiedzi klient powinien również niezwłocznie poinformować organizatora, czy przyjmuje proponowaną zmianę umowy, czy odstępuje od umowy. W tym drugim przypadku przedsiębiorca winien natychmiast zwrócić klientowi w całości wpłacone pieniądze i nie może zastrzegać ani wymagać zapłaty kary umownej;
- zawarcie umowy w biurze podróży nie zabezpiecza klienta w pełni przed niekorzystną dla niego zmianą ceny. Organizatorzy zwykle przewidują możliwość jej podwyższenia. Podstawę do podwyższenia ceny mogą stanowić wyłącznie okoliczności wskazane w art. 17 ust. 1 ustawy o usługach turystycznych. Chodzi m.in. o wzrost kosztów transportu czy też wzrost kursów walut lub opłat urzędowych, lotniskowych czy podatków. Podwyższenie ceny nie może jednak nastąpić (choćby z wymienionych przyczyn) w okresie 20 dni przed datą wyjazdu. Ponieważ cena należy do istotnych warunków umowy, jej zmiana na niekorzyść klienta musi wiązać się z zapewnieniem mu możliwości odstąpienia od umowy;
- przepisy ustawy o usługach turystycznych gwarantują klientom możliwość przeniesienia prawa do uczestnictwa w imprezie na inną osobę (zastępcę). Taka zmiana uczestnika wycieczki nie jest równoznaczna w skutkach z rezygnacją z udziału w imprezie. Klient może bez zgody organizatora turystyki przenieść na osobę spełniającą warunki udziału w imprezie turystycznej wszystkie przysługujące mu z tytułu umowy o świadczenie usług turystycznych uprawnienia, jeżeli jednocześnie osoba ta przejmuje wszystkie wynikające z tej umowy obowiązki. Zamiana ta może jednak nieznacznie wpłynąć na koszt uczestnictwa w imprezie (opłata manipulacyjna).
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 29.08.1997 r. o usługach turystycznych (Dz. U. z 2014 r. poz. 196)
autor: Tomasz Konieczny
Gazeta Podatkowa nr 21 (1062) z dnia 2014-03-13