Jak podzielić spadek po rodzicach? Podział majątku z testamentem lub bez
Śmierć jednego z rodziców to bardzo ciężkie doświadczenie. Dodatkowych trudności może przysporzyć podział pozostawionego przez osobę zmarłą majątku. Nie zawsze przebiega on w taki sam sposób. Wiele zależy od tego, czy zmarły sporządził przed śmiercią testament. Jak podzielić spadek po rodzicach? Wyjaśniamy.
Podział spadku po rodzicach jest znacznie klarowniejszy, gdy został sporządzony testament. Jest to dokument, w którym spadkodawca rozporządza swoim majątkiem na wypadek śmierci. W testamencie są wyszczególniane osoby powołane do całości spadku lub jego poszczególnych części.
Majątek pozostawiony przez osobę zmarłą to tak zwana masa spadkowa. W jej skład mogą wchodzić zarówno dobra materialne i prawa, jak i długi.
Co istotne, osoba sporządzająca testament może wskazać do udziału w spadku nie tylko swoją rodzinę, ale również osoby niespokrewnione czy organizacje. Jeżeli spadkodawca pominął swoje dzieci w testamencie, to wówczas zachowują one prawo do zachowku. Wynika to z art. 991 Kodeksu cywilnego.
Jeżeli zmarły rodzic nie pozostawił po sobie testamentu, ów testament został uznany za nieważny, lub osoby wskazane w dokumencie nie chcą być spadkobiercami, to wówczas podział majątku następuje zgodnie z zasadami dziedziczenia ustawowego. Dzielenie spadku zgodnie z ustawą może nastąpić również wówczas, gdy sporządzono testament, jednak nie objął on całej masy spadkowej.
W przypadku dziedziczenia ustawowego kolejność osób powoływanych do podziału majątku jest ściśle określona w ustawie. Podobnie jak w przypadku testamentu, osoba powołana do dziedziczenia ustawowego ma prawo do odrzucenia spadku. Wówczas jej część przechodzi do następnych w kolejności osób uprawnionych.
Dziedziczenie ustawowe odbywa się zgodnie ze ściśle określoną kolejnością. Wszelkie regulacje dotyczące tej formy podziału spadku są zapisane w Księdze czwartej Kodeksu cywilnego. Z przepisów wynika, że kolejność dziedziczenia przedstawia się następująco:
- grupa pierwsza: małżonek oraz dzieci zmarłego;
- grupa druga: małżonek oraz rodzice zmarłego;
- grupa trzecia: małżonek oraz rodzeństwo zmarłego;
- grupa czwarta: dziadkowie zmarłego;
- grupa piąta: pasierbowie zmarłego;
- grupa szósta: gmina i Skarb Państwa.
Warto zaznaczyć, że w przypadku grupy pierwszej, małżonek oraz dzieci zmarłego dziedziczą spadek w częściach równych. Jednak część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż 25 proc. całości spadku.
