Nadzór finansowy ustanowił zarządców komisarycznych w dwóch SKOK-ach

Jak podano w komunikacie, na zarządcę komisarycznego w SKOK Polska została powołana Małgorzata Korsakowska-Słowik, a w Powszechnej SKOK - Krzysztof Brejdak. - Są to osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje i doświadczenie zawodowe do sprawowania tych funkcji - podkreśliła KNF.

KNF poinformowała, że w przypadku obu SKOK-ów ich aktywa nie wystarczają na zaspokojenie ich zobowiązań. Pomimo pomocy finansowej udzielonej obu SKOK-om przez Kasę Krajową, posiadają one ujemne fundusze własne i wykazują straty z lat ubiegłych oraz bieżące straty finansowe. "Oznacza to, że dotychczasowa pomoc ze strony Kasy Krajowej okazała się niewystarczająca w stosunku do sytuacji obu SKOK-ów" - wyjaśniono w komunikacie.

Działania zarządców komisarycznych - jak zaznaczyła KNF - mają służyć wzmocnieniu obu SKOK-ów.

"Zarządcy komisaryczni zostali zobowiązani do opracowania i uzgodnienia z KNF programów postępowania naprawczego, których realizacja służyć będzie możliwie najbardziej efektywnemu zabezpieczeniu interesów członków kas. Zarządcy komisaryczni będą kierować realizacją programów oraz informować KNF, Kasę Krajową i rady nadzorcze kas o efektach prowadzonych działań naprawczych" - dodała KNF.

KNF zapewniła, że "ustanowienie zarządców komisarycznych nie wpływa na organizację i sposób działania kas (..) z wyjątkiem zmian przewidzianych ustawą o SKOK".

Decyzje KNF nie wpływają też na sposób obsługi członków SKOK. "Obie kasy nadal będą świadczyć usługi w pełnym dotychczasowym zakresie. W mocy pozostają stosunki umowne łączące SKOK z ich członkami będącymi jednocześnie współwłaścicielami kas. Nadal obowiązują również umowy z pracownikami i kontrahentami SKOK. Z dniem ustanowienia zarządców komisarycznych, dotychczasowi członkowie zarządów obu SKOK, zostają odwołani z mocy prawa, a udzielone wcześniej prokury i pełnomocnictwa wygasają" - napisano w komunikacie.

KNF poinformowała ponadto, że na zarządców komisarycznych przechodzi prawo podejmowania decyzji we wszystkich sprawach dotyczących kas, z wyjątkiem wprowadzania zmian w statucie. Komisja przypomniała, że depozyty zgromadzone w spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych są chronione przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny.

W środę Trybunał Konstytucyjny rozpatruje cztery skargi dotyczące przepisów o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych. To wnioski prezydenta Bronisława Komorowskiego oraz dwóch grup posłów PiS, a także senatorów PiS.

Nowelizację ustawy o SKOK-ach, uchwaloną w kwietniu 2013 roku, prezydent skierował do TK po jej podpisaniu, w tzw. trybie następczym. Komorowski zwrócił się do TK zwłaszcza o rozstrzygnięcie, czy w przypadku tej ustawy ważniejsze jest zapewnienie stabilności finansów, czy pewność prawa i gwarancje dla prawa własności. - W szczególności chodzi o przepis, zgodnie z którym od decyzji Komisji Nadzoru Finansowego o przejęciu kasy nie ma odwołania, a sama decyzja jest prawomocna, nawet jeśli była wydana niezgodnie z prawem - mówił w 2013 roku, uzasadniając swój wniosek. - To budzi moje wątpliwości - dodawał.

Chciał też, by TK ocenił konstytucyjność zapisanej w ustawie "procedury przejęcia spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej przez bank krajowy, możliwości przejęcia przez bank krajowy wybranych praw lub zobowiązań kasy", a także procedury likwidacji kasy oraz ochrony wierzycieli kasy, w przypadku częściowego jej przejęcia.

Jeden z dwóch wniosków poselskich (zmodyfikowany w związku z nowelą z 2013 roku) dotyczy jeszcze ustawy o SKOK-ach z 2009 roku, na mocy której kasy trafiły pod nadzór KNF. Parlamentarzyści zakwestionowali m.in. konstytucyjność zapisu o tym, że zezwolenia KNF wymaga samo utworzenie kasy. "Rozwiązanie takie jest niezgodne z zasadą minimalizacji ingerencji prawotwórczej (zasadą subsydiarności), wyrażoną w art. 2 konstytucji, albowiem brak jest społecznej potrzeby koncesjonowania tworzenia spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych" - głosi skarga.

- - - - -

- Działalność bankowa - niezależnie od tego, przez kogo prowadzona - powinna być objęta nadzorem państwowym - mówił w środę w TK reprezentujący Sejm poseł Robert Maciaszek.

Trybunał rozpatruje skargi grup posłów i senatorów PiS, a także prezydenta wobec ustawy o SKOK-ach i nowelizacji tej ustawy.

W toku rozprawy głos zabrali najpierw przedstawiciele skarżących, a następnie Sejmu i Prokuratora Generalnego.

Reprezentujący Sejm poseł Robert Maciaszek podtrzymał stanowisko zawarte w piśmie marszałka Sejmu do TK, w którym wnosi on o uznanie zgodności z konstytucją niemal wszystkich zaskarżonych artykułów.

Przekonywał, że SKOK-i zbliżyły się, jeśli chodzi o status, do banków, więc muszą podlegać podobnemu nadzorowi. Wskazywał, że takiemu nadzorowi powinna podlegać każda działalność bankowa, a SKOK-i taką prowadzą. Tymczasem - jak przypomniał - przed wejściem w życie zaskarżonych ustaw nie miało to miejsca (kasy nie podlegały nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego).

O uznanie zgodności z konstytucją zaskarżonych artykułów wniósł także zastępca prokuratora generalnego Robert Hernand.

Podczas rozprawy wypowiadał się też przewodniczący KNF Andrzej Jakubiak, który został zaproszony przez TK obok przedstawicieli MF, ZBP i KK SKOK.

Wniósł on o uznanie ustawy o SKOK-ach za zgodną z konstytucją. Zapewniał, że ustawa ta dla KNF nie jest łatwa do realizacji, bo, wbrew temu co mówili skarżący, jest w niej szczegółowa regulacja uprawnień KNF wobec kas. Zaznaczył też, że komisja wydaje swoje decyzje w oparciu o kodeks postępowania administracyjnego, więc podlegają one zaskarżeniu.

- - - - -

Komisja Nadzoru Finansowego, 29 lipca 2015 roku poinformowała o wprowadzeniu zarządów komisarycznych w dwóch spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych: SKOK Polska oraz Powszechnej SKOK. Zgodnie z informacjami opublikowanymi przez KNF, celem zarządców komisarycznych są działania na rzecz wzmocnienia obu SKOK poprzez wzrost efektywności działania i poprawę standardów zarządzania ryzykiem w oparciu o szczegółową weryfikację sytuacji finansowej kas, przeprowadzoną pod bezpośrednim nadzorem zarządców komisarycznych. Jak pokazały dotychczasowe doświadczenia, ustanawiani przez Komisję zarządcy nie przyczyniają się do poprawy sytuacji poszczególnych SKOK-ów, a zwieńczeniem ich działalności jest zwykle przeniesienie polskiego - spółdzielczego - kapitału w ręce banków komercyjnych.

Warto podkreślić, że ustawa o SKOK przewiduje możliwość przejęcia kasy przez bank, jeżeli Kasa Krajowa nie jest w stanie udzielić kasie pomocy stabilizacyjnej. W przypadku SKOK Polska i SKOK Powszechna Kasa Krajowa udzieliła pomocy stabilizacyjnej potrzebnej do sięgnięcia współczynnika z art. 74c na wymaganym poziomie 1 proc.

Pragniemy jednak poinformować, że aktywa dwóch wymienionych wyżej spółdzielczych kas stanowią zaledwie niewielki odsetek aktywów całego sektora i wprowadzenie zarządów komisarycznych bądź zmiany w trybie działalności tych instytucji nie wpłyną na stabilność sektora SKOK i osiągane przez ten sektor wyniki, ani na wysoką jakość obsługi członków pozostałych spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych.

Przypominamy także, że na rynku funkcjonuje 50 spółdzielczych kas, z których każda jest odrębnym podmiotem. Dlatego też ustanowienie zarządów komisarycznych w SKOK Polska oraz Powszechnej SKOK nie przekłada się bezpośrednio na działalność pozostałych SKOK-ów., zaś depozyty w spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych gwarantowane są przez BFG do 100 tys. euro, tak jak w bankach.

Andrzej Dunajski, rzecznik prasowy Kasy Krajowej