Nagroda jubileuszowa nie dla każdego. Szczęśliwcy otrzymają spore kwoty
Nagroda jubileuszowa to dodatkowe świadczenie pieniężne przyznawane pracownikom za długi staż pracy. Jest to forma uznania dla pracowników z wieloletnim doświadczeniem, przyznawana głównie w sektorze publicznym. W Polsce zasady jej przyznawania, wysokość oraz sposób obliczania są najczęściej regulowane przez wewnętrzne przepisy zakładu pracy, ale w przypadku sektora publicznego określają je przepisy szczególne.
Kodeks pracy nie porusza kwestii nagrody jubileuszowej, nie dotyczy więc ona wszystkich pracowników. Niemniej jednak są zawody, w których przepisy nie tylko przewidują jej przyznanie, ale również regulują jej wysokość. Jest to forma uznania dla pracowników z wieloletnim doświadczeniem.
Nagroda jubileuszowa to jednorazowe świadczenie wypłacane pracownikowi po osiągnięciu określonego stażu pracy. Jest ona przyznawana co kilka lat - najczęściej po 20, 25, 30, 35, 40 lub 45 latach zatrudnienia, a jej wysokość jest procentowo uzależniona od wysokości wynagrodzenia pracownika. Nagroda jubileuszowa nie jest świadczeniem obowiązkowym dla wszystkich pracowników - jej przyznanie zależy od regulaminu konkretnego zakładu pracy oraz od tego, czy jest przewidziana w przepisach dotyczących danego sektora.
Prawo do nagrody jubileuszowej przysługuje w Polsce przede wszystkim pracownikom zatrudnionym w sektorze publicznym - urzędnikom, pracownikom oświaty, służby zdrowia czy funkcjonariuszom służb mundurowych. W ich przypadku zasady przyznawania tej nagrody są szczegółowo opisane w ustawach regulujących warunki pracy w poszczególnych branżach. Są to na przykład: Karta nauczyciela, ustawa o służbie cywilnej, ustawa o pracownikach samorządowych, ustawa o zakładach opieki zdrowotnej czy ustawa o pracownikach urzędów skarbowych.
W sektorze prywatnym nagroda jubileuszowa nie jest obowiązkowa, chyba że jest przewidziana w regulaminie wynagradzania lub układzie zbiorowym pracy, jeżeli takowy obowiązuje w danym przedsiębiorstwie. W takiej sytuacji, pracownikowi przysługuje nagroda jubileuszowa zgodnie z zapisami wewnętrznego regulaminu zakładu.
Nagrodę jubileuszową oblicza się na podstawie wysokości wynagrodzenia brutto pracownika. Zazwyczaj przyjmuje się kwotę wynagrodzenia miesięcznego pracownika, pomnożoną przez odpowiedni procent, zależny od liczby przepracowanych lat. Przykładowo, w wielu przypadkach wysokość nagrody jubileuszowej wynosi:
- 75% wynagrodzenia po 20 latach pracy;
- 100% wynagrodzenia po 25 latach pracy;
- 150% wynagrodzenia po 30 latach pracy;
- 200% wynagrodzenia po 35 latach pracy;
- 300% wynagrodzenia po 40 latach pracy.
Jednak zasady te mogą się różnić w zależności od sektora i przepisów wewnętrznych zakładu pracy. Dla zobrazowania, przedstawiamy konkretny przykład obliczenia nagrody jubileuszowej. Załóżmy, że pracownik sektora publicznego osiągnął 30 lat stażu pracy i zarabia 5000 zł brutto miesięcznie. W jego przypadku przepisy wewnętrzne zakładu przewidują nagrodę jubileuszową w wysokości 150% wynagrodzenia po 30 latach pracy.
Obliczamy 150% z wynagrodzenia brutto:
5000 zł×1,5=7500
Wysokość nagrody jubileuszowej dla pracownika zarabiającego 5000 zł brutto po 30. latach pracy wyniesie więc 7500 zł brutto.
Do stażu pracy uprawniającego do nagrody jubileuszowej wlicza się wszystkie okresy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, zarówno u obecnego, jak i poprzednich pracodawców, jeśli pracownik zmieniał miejsce zatrudnienia. Wlicza się także inne okresy uznawane za równoważne, jak służba wojskowa, okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych, czas prowadzenia gospodarstwa rolnego (w przypadku rolników) oraz niektóre urlopy bezpłatne, jeśli są one uznane przez przepisy szczególne danego sektora. W sektorze publicznym przepisy mogą także uwzględniać okresy zatrudnienia w instytucjach państwowych i samorządowych, wliczane na zasadach określonych w regulaminach tych instytucji.
Nagroda jubileuszowa jest najczęściej wypłacana w terminie miesiąca od momentu osiągnięcia przez pracownika odpowiedniego stażu pracy. W przypadku sektora publicznego przepisy mogą przewidywać automatyczne przyznanie nagrody, co oznacza, że pracownik nie musi o nią wnioskować - wystarczy, że osiągnie odpowiedni staż pracy.
Jeśli natomiast zakład pracy nie prowadzi automatycznego rejestrowania stażu pracy lub nagroda jubileuszowa jest przewidziana w regulaminie zakładu, ale bez szczegółowych instrukcji wypłaty, pracownik może być zobowiązany do złożenia odpowiedniego wniosku. Nagroda jubileuszowa podlega opodatkowaniu oraz składkom ZUS, tak samo jak wynagrodzenie. Jest to świadczenie, które pracodawca powinien ująć w wynagrodzeniu za dany miesiąc i odprowadzić stosowne składki na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy.