Bank Centralny: PKB w 2024 roku wzrosło o 2,9 proc. "Wyraźne ożywienie"

W Sejmie odbyło się posiedzenie Komisji Finansów Publicznych, podczas którego posłowie zapoznali się z dokumentami dotyczącymi polityki pieniężnej państwa. Pierwsza wiceprezes NBP Marta Kightley przedstawiła "Sprawozdanie z wykonania założeń polityki pieniężnej na rok 2024" oraz "Sprawozdanie z działalności Narodowego Banku Polskiego w 2024 roku". Omawiane dokumenty stanowią podsumowanie działań banku centralnego oraz realizacji głównych celów polityki pieniężnej w minionym roku.

- W Polsce - pomimo osłabionej koniunktury u głównych partnerów handlowych - nastąpiło wyraźne ożywienie aktywności gospodarczej. W 2024 r. wzrost PKB przyspieszył do 2,9 proc. (z 0,2 proc. w 2023 r.). Wyraźnie wzrosła dynamika popytu krajowego (wzrost o 4,2 proc. po spadku o 3,0 proc. w 2023 r.), w tym konsumpcji gospodarstw domowych (wzrost o 3,1 proc. po spadku o 0,3 proc. w 2023 r.) i spożycia publicznego, przy istotnym zwiększeniu się wkładu zmiany zapasów do dynamiki PKB. Jednocześnie, ze względu na zakończenie wydatkowania środków z perspektywy finansowej Unii Europejskiej na lata 2014-2020, obniżyły się inwestycje - wynika ze "Sprawozdania z działalności Narodowego Banku Polskiego w 2024 roku".  

Według sprawozdania NBP stopa bezrobocia pozostawała w 2024 roku na historycznie niskim poziomie. - W takich uwarunkowaniach, a także w związku ze znacznymi podwyżkami płac w sektorze publicznym oraz znacznym wzrostem płacy minimalnej, wzrost wynagrodzeń w gospodarce narodowej w 2024 r. przyspieszył - zarówno w ujęciu nominalnym (13,6 proc.), jak i realnym (9,5 proc.) - do najwyższego poziomu od początku XXI wieku - poinformowała wiceprezes NBP Marta Kightley. 

Jednocześnie, mimo poprawy krajowej koniunktury, nastąpiło istotne poluzowanie polityki fiskalnej. - W 2024 r. deficyt sektora finansów publicznych wzrósł do 6,6 proc. PKB z 5,3 proc. PKB w 2023 r., do czego przyczyniło się m.in. podniesienie wysokości świadczenia wychowawczego oraz istotne podwyższenie wynagrodzeń nauczycieli i pracowników państwowej sfery budżetowej. Z kolei projekt ustawy budżetowej na 2025 r. wskazywał, że w 2025 r. deficyt sektora finansów publicznych będzie nadal wysoki - wynika z danych NBP.  

W pierwszej połowie 2024 roku inflacja CPI spadła do poziomu zgodnego z celem NBP, jednak w drugiej połowie ponownie wzrosła - do 4,5 proc. w III kwartale i 4,8 proc. w IV kwartale. Głównymi przyczynami były odmrożenie cen energii oraz podwyższenie stawki VAT na podstawowe produkty spożywcze. Wzrosły także wszystkie miary inflacji bazowej. Prognozy wskazują, że w 2025 roku inflacja może utrzymywać się powyżej celu NBP, przy dużej niepewności związanej z cenami energii, polityką fiskalną i sytuacją na rynku pracy. 

W 2024 roku Narodowy Bank Polski utrzymywał stopy procentowe na niezmienionym poziomie. - W ten sposób NBP dążył do trwałego powrotu inflacji do celu NBP w średnim okresie. Obniżająca się w kwartału na kwartał inflacja to dowód, że polityka NBP była i jest właściwa. Spadek inflacji oznacza bowiem, że polityka pieniężna nie dopuściła do utrwalania się podwyższonej dynamiki cen, która w poprzednich kwartałach wzrosła na skutek decyzji regulacyjnych - argumentowano.  

W 2024 r. odnotowano wzrost poziomu nadpłynności w sektorze bankowym w porównaniu do roku poprzedniego. Średnia dzienna wartość środków pozostających w dyspozycji sektora bankowego, przekraczających poziom rezerwy obowiązkowej, wyniosła w grudniu 2024 r. 352,8 mld zł i była o 51,6 mld zł wyższa niż w grudniu 2023 r. 

Głównym czynnikiem wzrostu nadpłynności w sektorze był skup netto walut obcych dokonywany przez NBP na zlecenie klientów, przede wszystkim Ministerstwa Finansów. Skup netto walut obcych w 2024 r. spowodował wzrost poziomu środków w dyspozycji sektora bankowego o 74,1 mld zł (średnia dzienna w grudniu 2024 r. względem grudnia 2023 r.). Przeciwny wpływ miało zwiększenie wartości pieniądza gotówkowego w obiegu, co obniżyło nadpłynność sektora o 36,3 mld zł. 

W efekcie średni dzienny poziom krótkoterminowych operacji polityki pieniężnej w grudniu 2024 r. wyniósł 352,7 mld zł i był wyższy o 51,7 mld zł niż rok wcześniej.