Nie tylko wdowa ma prawo do renty po mężu. Sprawdź, ile można dostać z ZUS w 2025 roku
Pieniądze po zmarłym mężu mogą trafić nie tylko do wdowy, ale także do innych członków rodziny, w tym dzieci czy rodziców. Wysokość renty obliczana jest na podstawie świadczenia, jakie przysługiwało zmarłemu, i wynosi od 85 do 95 procent tej kwoty. ZUS gwarantuje też minimalną stawkę oraz dodatkowe wypłaty.
Podstawą obliczeń jest wartość świadczenia, które w chwili śmierci przysługiwało zmarłemu lub które mógłby otrzymywać. ZUS ustala wysokość renty rodzinnej jako procent tej kwoty i stosuje trzy progi: 85% dla jednej osoby uprawnionej, 90% dla dwóch osób i 95% dla trzech. W przypadku kilku osób jedna łączna renta dzielona jest na równe części. Zasady te wynikają bezpośrednio z ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Warto pamiętać, że renta rodzinna nie może być niższa niż ustawowo określona kwota. Od 1 marca 2025 roku jej minimalna wysokość wynosi 1878,91 zł brutto miesięcznie i jest co roku podwyższana w ramach waloryzacji. W przypadku rent rodzinnych z tytułu wypadków przy pracy czy chorób zawodowych obowiązują wyższe stawki, co dodatkowo zabezpiecza osoby uprawnione, jeśli procent obliczony od świadczenia zmarłego byłby niższy.
Ważnym elementem systemu są też dodatki i zasady łączenia świadczeń. Każdy uprawniony do renty rodzinnej otrzymuje tzw. trzynastą emeryturę, a jeśli renta przysługuje kilku osobom, dodatkowe świadczenie dzielone jest proporcjonalnie. W ostatnich latach pojawia się również czternasta emerytura, która także przysługuje rencistom i przyznawana jest w pełnej wysokości do określonego progu dochodowego (w 2025 r. do 2900 zł brutto miesięcznie). Nowością jest renta wdowia, obowiązująca od lipca bieżącego roku: wdowa lub wdowiec może pobierać w całości jedno świadczenie i jednocześnie 15% drugiego (od 2027 roku będzie to już 25%).
Przeczytaj też: Od 1 września ważne limity w dół. ZUS: O 149,50 i 277,70 zł zł brutto
Prawo do renty rodzinnej jest przewidziane dla wielu osób, ale podstawowy warunek dotyczy samego zmarłego. Świadczenie można otrzymać tylko wtedy, jeśli w chwili śmierci miał on ustalone prawo do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy albo spełniał wymagania niezbędne do ich przyznania. Uprawnieni mogą być również członkowie rodzin osób pobierających emeryturę pomostową, świadczenie przedemerytalne czy nauczycielskie świadczenie kompensacyjne.
W gronie osób, którym przysługuje świadczenie, znajdują się przede wszystkim dzieci: własne, przysposobione i pasierbowie - do ukończenia 16 lat lub do 25 lat w razie kontynuowania nauki. Bez ograniczenia wieku pieniądze przysługują dzieciom, które w określonym czasie stały się całkowicie niezdolne do pracy. Renta rodzinna może przysługiwać także wnukom i rodzeństwu wychowywanym przez zmarłego przed osiągnięciem pełnoletności, a w szczególnych przypadkach również rodzicom, jeśli byli przez niego utrzymywani i spełniają warunki dotyczące wieku lub niezdolności do pracy.
Szczególne zasady odnoszą się do współmałżonka. Wdowa lub wdowiec zachowują prawo do świadczenia, jeśli w chwili śmierci pozostawali w faktycznej wspólności małżeńskiej i spełniają określone kryteria. Najważniejsze z nich to ukończenie 50 lat, posiadanie orzeczenia o niezdolności do pracy albo wychowywanie dziecka, wnuka czy rodzeństwa zmarłego uprawnionego do renty rodzinnej. Jeśli wdowa lub wdowiec nie spełniają warunków od razu, mają na to pięć lat od śmierci współmałżonka lub zakończenia wychowywania dzieci.
Przeczytaj też:
ZUS wysyła emeryturę po jednym dniu pracy. Wystarczy mieć tyle dzieci
Świadczenia, dodatki i ulgi 2025. Ile pieniędzy może dostać rodzic dziecka z niepełnosprawnością?
Seniorze, dorabiasz do emerytury? Uważaj, od września możesz sporo stracić
