Niekaralność w finansach będzie obowiązkowa
Pracodawcy w sektorze finansowym będą mieli prawo żądać od zatrudnianych osób oświadczenia o niekaralności lub informacji z Krajowego Rejestru Karnego - taki ma być efekt ustawy, której projektem ma się jutro zająć rząd.
Projekt ustawy o zasadach pozyskiwania informacji o niekaralności osób ubiegających się o zatrudnienie i osób zatrudnionych w podmiotach sektora finansowego przygotowało Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii.
W uzasadnieniu projektu zwrócono uwagę, że obecnie nie ma wyraźnej podstawy prawnej, w myśl której pracodawcy w sektorze finansowym mają prawo żądać zaświadczenia o niekaralności zatrudnianych osób.
Projekt przewiduje, że pracodawca, będący podmiotem sektora finansowego, będzie miał zatem prawo żądać od osoby ubiegającej się o zatrudnienie oraz od osoby zatrudnionej na określonych stanowiskach pracy, "podania informacji w zakresie ewentualnego skazania prawomocnym wyrokiem za określone przestępstwa".
"Co do zasady informacje o niekaralności będą udostępniane w formie oświadczenia. Jednocześnie, proponuje się wprowadzenie normy, zgodnie z którą, osoba ubiegająca się o zatrudnienie lub osoba zatrudniona będzie zobowiązana, na żądanie, przedłożyć informację z Krajowego Rejestru Karnego (KRK)" - czytamy w uzasadnieniu.
Pracodawca mógłby żądać od osoby zatrudnionej oświadczenia dotyczącego niekaralności/skazania lub informacji z KRK "nie częściej niż raz na 12 miesięcy" lub przy zmianie stanowiska pracy. Będzie mógł żądać także "w przypadku uzasadnionego podejrzenia, że osoba ta została skazana za takie przestępstwo w trakcie zatrudnienia".
"Projektodawca nie zdecydował się na wprowadzenie katalogu stanowisk pracy, na których dopuszczalne będzie żądanie podania informacji w zakresie karalności, pozostawiając tę kwestię racjonalnej ocenie pracodawców.
W ocenie projektodawcy stworzenie pełnego katalogu stanowisk, które objęte byłyby regulacją jest niemożliwe ze względu na różnorodność podmiotów sektora finansowego, wielość modeli organizacji wewnętrznej skutkującą zróżnicowaniem zakresu i dostępu do informacji, poziomem ryzyka oraz ze względu na potrzebę zachowania elastyczności proponowanej regulacji" - głosi uzasadnienie.
Stąd zdecydowano się jedynie na opisowe wskazanie stanowisk, na których wymagane będzie, na żądanie pracodawcy, składanie oświadczenia o niekaralności lub informacji z KRK.
Żądanie oświadczenia lub zaświadczenia z KRK będzie dla pracodawcy fakultatywne. Jak bowiem czytamy w uzasadnieniu, "wprowadzenie wymogu niekaralności lub ustawowego obowiązku żądania oświadczenia stanowiłoby nadmierne obciążenie dla pracodawców (w tym przedsiębiorców), którzy zatrudniając pracowników na określonych stanowiskach byliby zobligowani do żądania oświadczenia (informacji z KRK) nawet w sytuacji, gdy w ich przekonaniu nie byłoby to uzasadnione".
W projekcie przyjęto zamknięty katalog przestępstw, w zakresie których będzie możliwa weryfikacja kandydatów do pracy i osób zatrudnionych w sektorze finansowym.
Byłyby to m.in. przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu powszechnemu, dokumentom, mieniu, ochronie informacji, wiarygodności dokumentów, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi, niektóre przestępstwa przeciwko porządkowi publicznemu, przeciwko działalności instytucji państwowych oraz samorządu terytorialnego, przeciwko wymiarowi sprawiedliwości w zakresie składania fałszywych zeznań lub przedstawienia fałszywej opinii, przeciwko życiu i zdrowiu.
"Ponadto poszerzono zakres przestępstw o niektóre przestępstwa nieumyślne, z których istoty wynika, iż sprawca skazany prawomocnym wyrokiem za ich popełnienie nie dołożył wymaganej staranności w zakresie wykonania obowiązków o kardynalnym znaczeniu lub przejawiał postawę daleko idącego lekceważenia porządku prawnego" - głosi uzasadnienie.
Niezłożenie oświadczenia, informacji z KRK lub udzielenie informacji potwierdzających skazanie prawomocnym wyrokiem za przestępstwo może, w myśl projektu, "stanowić przyczynę nienawiązania stosunku pracy lub niezawarcia innej umowy, na podstawie której świadczona ma być dana praca".
Z kolei w przypadku osoby już zatrudnionej - nieudzielenie na żądanie pracodawcy informacji lub udzielenie informacji potwierdzających skazanie prawomocnym wyrokiem, "może stanowić przyczynę rozwiązania stosunku pracy za wypowiedzeniem lub rozwiązania innej umowy bez względu na podstawę prawną świadczenia pracy".
Projektowane przepisy, głosi uzasadnienie, przewidują możliwość żądania oświadczenia o niekaralności lub informacji z KRK od osób ubiegających się o zatrudnienie i zatrudnionych także m.in. w NBP, UKNF, BFG, UFG i Biurze Rzecznika Finansowego.
Pobierz: program PIT 2017
