Niepewność dłużników
Dłużnicy w państwach UE nie mogą już się czuć bezpiecznie. Ich wierzyciele mają prawo korzystać z europejskiego nakazu zapłaty bez jakiegokolwiek dodatkowego postępowania.
ANALIZA
Przepisy prawa wspólnotowego dotyczące europejskiego nakazu zapłaty mają zastosowanie do transgranicznych spraw cywilnych i handlowych w celu dochodzenia od dłużników roszczeń pieniężnych, które są wymagalne w chwili wniesienia pozwu, np. wierzyciel z Polski dochodzi od dłużnika z Niemiec 10 tys. euro.
Procedura została oparta na wykorzystaniu formularzy dostępnych na stronie eurlex.europa.eu/LexUriServ/site/pl
Ze sprawą transgraniczną mamy do czynienia, gdy wierzyciel ma miejsce zamieszkania np. w Polsce, a dłużnik w Niemczech. Jeżeli roszczenie dotyczy umowy zawartej przez konsumenta, to w sytuacji gdy jest on stroną pozwaną, właściwy jest sąd, w którym ma on miejsce zamieszkania.
Pozew o wydanie nakazu
Powód składa pozew o wydanie nakazu przeciwko pozwanemu przy użyciu formularza A. Może on poinformować sąd, iż w przypadku wniesienia sprzeciwu przez pozwanego, sprzeciwia się skierowaniu sprawy do zwykłego postępowania określonego procedurą krajową pozwanego. Pozew musi być podpisany przez powoda. Sąd rozpatrujący sprawę bada czy są spełnione wymogi pozwu i czy jest on uzasadniony.
Jeżeli pozew wymaga uzupełnienia, to sąd umożliwia powodowi dokonanie tego w terminie, który uważa za odpowiedni, chyba że roszczenie powoda jest nieuzasadnione lub pozew jest niedopuszczalny. W takiej sytuacji sąd korzysta z formularza B.
Jeżeli wymogi pozwu zostały spełnione jedynie do części roszczenia, to sąd powiadamia o tym powoda na podstawie formularza C. Wówczas sąd wzywa powoda do przyjęcia lub odrzucenia europejskiego nakazu zapłaty w części roszczenia uznanej przez sąd. Powód jest informowany o skutkach swojej decyzji. Udziela on sądowi odpowiedzi, zwracając formularz C w terminie określonym przez sąd. Akceptacja przez powoda propozycji sądu powoduje, iż sąd wydaje europejski nakaz zapłaty w odniesieniu do tej części roszczenia.
Odrzucenie pozwu
Sąd odrzuci pozew, jeżeli nie spełnia on wymogów określonych w rozporządzeniu, np. roszczenie wynika z upadłości, sprawa nie ma charakteru transgranicznego czy też powód nie wskazał kwoty roszczenia oraz brak jest opisu dowodów na jego poparcie. Sąd informuje powoda o przyczynach odrzucenia pozwu, korzystając z formularza D.
Powodowi nie przysługuje odwołanie od odrzucenia pozwu. Może on dochodzić roszczenia w nowym pozwie o wydanie europejskiego nakazu lub na podstawie procedury przewidzianej na podstawie prawa wewnętrznego państwa UE.
Wydanie nakazu
Jeżeli pozew spełnia wymogi, to sąd, zwykle w terminie 30 dni od wniesienia pozwu, wydaje europejski nakaz, używając formularza E. Poucza w nim pozwanego, iż może zapłacić powodowi kwotę wskazaną w nakazie lub wnieść sprzeciw do sądu, który go wydał, w terminie 30 dni od doręczenia nakazu.
Doręczenie pozwanemu przez sąd europejskiego nakazu zapłaty może się odbyć na podstawie procedury krajowej, w którym ma ono nastąpić.
Wniesienie sprzeciwu
Od nakazu zapłaty pozwany może w terminie 30 dni od dnia doręczenia mu go wnieść do sądu, który go wydał, sprzeciw przy użyciu formularza F. Pozwany w sprzeciwie musi wskazać, iż kwestionuje roszczenie powoda, bez konieczności precyzowania powodów, dla których wnosi sprzeciw. Powód zostaje powiadomiony o wniesieniu sprzeciwu.
Wykonalność nakazu
Jeżeli do sądu nie wpłynie sprzeciw, to stwierdza on wykonalność europejskiego nakazu przy użyciu formularza G. Sąd przesyła wówczas powodowi wykonalny europejski nakaz zapłaty. Jeżeli stał się on wykonalny w jednym państwie członkowskim Unii, np. w Niemczech, to jest on uznawany i wykonywany w innych państwach członkowskich bez konieczności stwierdzania jego wykonalności.
Bliżej wierzyciela
Wierzyciele mogą dochodzić roszczeń pieniężnych od dłużników we wszystkich państwach UE. Nawet jeżeli dłużnik z Niemiec zmieni swoje miejsce zamieszkania i przeprowadzi się do Hiszpanii, to w celu wykonania europejskiego nakazu należy przedstawić organowi egzekucyjnemu odpis europejskiego nakazu zapłaty, którego wykonalność została stwierdzona przez sąd niemiecki oraz uwierzytelnione tłumaczenie nakazu na hiszpański.
Podstawa prawna
? Rozporządzenie (WE) nr 1896/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z 12 grudnia 2006 roku ustanawiające postępowanie w sprawie europejskiego nakazu zapłaty (Dz.Urz. UE L 399 z 30 grudnia 2006 r.).
Marek Zalisko