Nowe formy egzekucji oraz zmiany w informatyzacji sądów
Wprowadzenie nowego sposobu składania oświadczeń woli, elektronicznej licytacji ruchomości oraz elektronicznego zajęcia rachunku bankowego - to tylko niektóre propozycje zmian w prawie przygotowane przez Ministerstwo Sprawiedliwości.
Projekt zmian w Kodeksie postępowania cywilnego (dalej: kpc), Kodeksu cywilnego i niektórych innych ustaw przewiduje wprowadzenie nowej formy składania oświadczeń woli - tzw. formy dokumentowej.
Dla złożenia oświadczenia woli w tej formie będzie trzeba je sporządzić w formie dokumentu oraz w sposób umożliwiający ustalenie osoby składającej oświadczenie. Przepisy nie mówią, na jakim nośniku będzie można złożyć takie oświadczenie woli, co oznacza, że będzie mógł być to także sms czy e-mail, a ponadto dla ważności dokumentu nie będzie miał znaczenia fakt, czy jest on podpisany. W formie dokumentowej będzie można złożyć oświadczenia w postaci tekstu, obrazu, dźwięku.
Zmiany w procedurze cywilnej
Projekt zmian w kpc umożliwia wydanie wyroku w procesie cywilnym na posiedzeniu niejawnym, jeżeli pozwany uzna powództwo oraz gdy po złożeniu przez strony pism procesowych i dokumentów, wniesieniu zarzutów lub sprzeciwu od nakazu zapłaty albo sprzeciwu od wyroku zaocznego, sąd dojdzie do przekonania, że przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne.
Projekt reguluje zasady wnoszenia pism sądowych za pomocą systemu teleinformatycznego. Jeżeli np. strona (powód, pozwany) wybierze wnoszenie w sprawie pism w drodze elektronicznej, wówczas pismo wniesione z pominięciem tej drogi nie wywoła skutków, jakie wiąże się w wniesieniem pisma do sądu. Jeżeli strona złoży wiele pism procesowych (pozwów, wniosków) za pośrednictwem systemu informatycznego, to jeśli uiszczona od nich opłata nie będzie odpowiadała sumie należnych opłat, wówczas wszystkie te pisma nie wywołają skutków prawnych.
Projekt umożliwia także sporządzanie elektronicznego uzasadnienia. Stronie, która zażąda doręczenia uzasadnienia, będzie doręczany odpis wyroku wraz z transkrypcją uzasadnienia. Od tego doręczenia będzie biegł termin do wniesienia środka zaskarżenia.
Wprowadzona będzie elektroniczna licytacja ruchomości oraz elektroniczne zajęcie wierzytelności z rachunku bankowego. Obecne przepisy umożliwiają zaskarżanie właściwej każdej czynności komornika, co często narusza prawa wierzycieli.
Po zmianach, nie będzie można zaskarżyć tych czynności komornika, które stanowią jedynie etap postępowania kończący się dokonaniem innej zaskarżalnej czynności (chodzi tu np. o wniosek o wszczęcie egzekucji, o dokonanie opisu i oszacowania, o wyznaczenie licytacji).
Skargę na czynności komornika będzie można wnieść do sądu za pośrednictwem komornika, który dokonał zaskarżonej czynności. Jeżeli uzna on skargę za uzasadnioną w całości, będzie mógł ją uwzględnić, co ograniczy czasochłonną i kosztowną korespondencję między sądem a komornikiem. Obecnie projekt jest poddawany konsultacjom społecznym, następnie trafi pod obrady rządu.