Odszkodowanie za odwołany lot. Pieniądze gwarantuje ci prawo UE

Podstawą prawną do ubiegania się o odszkodowanie za odwołany lot jest Rozporządzenie (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. Przepisy te dotyczą pasażerów:

• wylatujących z lotniska na terytorium UE (niezależnie od narodowości linii lotniczej),
• przylatujących na terytorium UE z kraju trzeciego, o ile przewoźnik ma siedzibę na terenie UE,
• odbywających podróż z UE do kraju trzeciego - niezależnie od przewoźnika.

Rozporządzenie obowiązuje nie tylko na terytorium 27 państw członkowskich UE, ale również w Norwegii, Islandii i Szwajcarii, a także w regionach zamorskich takich jak: Guadelupa, Martynika, Reunion, Majotta, Azory, Madera, Wyspy Kanaryjskie.

W sytuacji odwołania lotu linia lotnicza ma obowiązek niezwłocznego poinformowania pasażerów o przysługujących im prawach. Dotyczy to zarówno informacji pisemnych (ulotki, e-maile), jak i informacji dostępnych w punktach odprawy oraz online.

Pasażer ma wówczas prawo wyboru jednej z dwóch opcji:

• zwrot kosztu biletu za odwołany lot (pełna cena zakupu),
• zmiana planu podróży, czyli przelot w najbliższym możliwym terminie lub w późniejszym dogodnym terminie, w porównywalnych warunkach.

Jeżeli pasażer decyduje się kontynuować podróż z opóźnieniem, linia lotnicza zobowiązana jest zapewnić mu odpowiednią opiekę, czyli:

• posiłki i napoje w ilości proporcjonalnej do czasu oczekiwania,
• możliwość wykonania dwóch połączeń telefonicznych, faksów lub wiadomości e-mail,
• zakwaterowanie w hotelu (jeśli konieczny jest nocleg),
• transport między lotniskiem a miejscem zakwaterowania.

W przypadku braku realizacji tych świadczeń, pasażer może złożyć wniosek o zwrot poniesionych kosztów, pod warunkiem przedstawienia odpowiednich rachunków lub faktur.

Odszkodowanie przysługuje pasażerom, których lot został odwołany mniej niż 14 dni przed planowanym wylotem, o ile nie wystąpiły tzw. nadzwyczajne okoliczności.

Wysokość odszkodowania ustalona została w zależności od długości planowanego lotu:

• trasa do 1500 km - 250 euro
• trasa 1500-3500 km - 400 euro
• trasa powyżej 3500 km - 600 euro

Odszkodowanie nie przysługuje, jeżeli:

• pasażer został poinformowany o odwołaniu co najmniej 14 dni wcześniej,
• przewoźnik zaproponował lot alternatywny w określonych ramach czasowych (np. różnica nie przekracza 2 godzin),
• odwołanie było skutkiem nadzwyczajnych okoliczności (np. ekstremalne warunki pogodowe, nagłe zagrożenie bezpieczeństwa, decyzje kontroli ruchu lotniczego, strajki niezależne od przewoźnika).

W każdej sytuacji to linia lotnicza musi wykazać, że dana okoliczność była rzeczywiście nadzwyczajna i nie można było jej uniknąć mimo podjęcia wszelkich racjonalnych środków.

Zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości UE, pasażerowie przylatujący do miejsca docelowego z opóźnieniem przekraczającym 3 godziny mają takie same prawo do odszkodowania, jak w przypadku odwołanego lotu. Wyjątkiem są sytuacje, w których przyczyną opóźnienia były nadzwyczajne okoliczności.

Dodatkowe prawa przysługują w przypadku:

• opóźnienia lotu od 2 godzin - prawo do opieki (posiłki, napoje, komunikacja),
• opóźnienia powyżej 5 godzin - możliwość rezygnacji z podróży i żądania zwrotu kosztów biletu.

Jeśli pasażerowi odmówiono wejścia na pokład z powodu nadkompletu (tzw. overbooking) i nie zgłosił się on dobrowolnie do rezygnacji z lotu, również przysługują mu określone prawa:

• prawo do odszkodowania (250-600 euro, w zależności od długości lotu),
• prawo do wyboru: zwrot kosztów biletu lub zmiana planu podróży,
• prawo do opieki (posiłki, napoje, zakwaterowanie - jak w przypadku odwołania).

1. Reklamacja do przewoźnika

Pierwszym krokiem jest złożenie reklamacji bezpośrednio do linii lotniczej. W zgłoszeniu należy wskazać:

• numer rezerwacji,
• szczegóły lotu,
• uzasadnienie roszczenia,
• załączenie kopii biletów, potwierdzeń rezerwacji, rachunków za poniesione koszty.

Zaleca się zachowanie korespondencji i potwierdzeń nadania zgłoszenia.

2. Skarga do krajowego organu nadzorczego

W przypadku braku odpowiedzi lub odmowy, pasażer może złożyć skargę do krajowego organu nadzorczego - w Polsce jest to Urząd Lotnictwa Cywilnego (ULC).

3. Pomoc Europejskiego Centrum Konsumenckiego (ECK)

W przypadku sporów z przewoźnikami zagranicznymi, pomoc oferuje Europejskie Centrum Konsumenckie. ECK działa w ramach sieci ECC-Net, współpracując z odpowiednikami w innych krajach UE.

Rozporządzenie 261/2004 nie określa jednoznacznie terminu, w jakim należy złożyć reklamację. Obowiązują tutaj przepisy krajowe - w Polsce roszczenia z tytułu niewykonania umowy przewozu przedawniają się z reguły po 1 roku, jednak mogą istnieć wyjątki zależne od charakteru lotu oraz kraju, w którym miał miejsce incydent.

Zaleca się niezwłoczne podjęcie działań, aby uniknąć utraty prawa do odszkodowania. Przedawnienie może zostać przerwane np. przez złożenie skargi do organu nadzorczego.