Prawo: Nasze przelewy będą pilnie śledzone

Terroryzm jest jednym z największych zagrożeń współczesnego świata. Jego szybki rozwój umożliwiają coraz bardziej nowoczesne, złożone i "wyrafinowane" formy finansowania.

Chcąc skutecznie przeciwdziałać zagrożeniom terrorystycznym, Rada Ministrów przyjęła dzisiaj (7 lipca 2015 r.) projekt ustawy o zmianie ustawy.

Aktualnie karze podlega osoba, która gromadzi, przekazuje lub oferuje pieniądze lub inne dobra w celu sfinansowania przestępstwa o charakterze terrorystycznym. Jest to więc przestępstwo wymagające wykazania sprawcy zamiaru bezpośredniego.

Przepis ten nie obejmuje zatem finansowania organizacji, o której wiadomo, że zajmuje się działalnością terrorystyczną, np. jeżeli osoba przekazująca środki zakłada, że przeznaczone one zostaną na inną działalność. Charakter takiej organizacji i brak przejrzystości finansowej umożliwiają jednak łatwe wykorzystanie ich w innym celu niż zakładany przez darczyńcę.

Po nowelizacji przestępstwo finansowanie terroryzmu będzie można przypisać zarówno osobie działającej w zamiarze bezpośrednim (tj. chcącej go popełnić), jak i w zamiarze ewentualnym (tj. godzącej się na jego popełnienie). Karane będą więc sytuacje, w których środki są przekazywane, gromadzone lub oferowane w innym, legalnym celu, lecz sprawca dopuszcza możliwość, że zostaną użyte do sfinansowania przestępstwa o charakterze terrorystycznym i godzi się na to.

Kryminalizacja sięgać będzie jeszcze dalej w przypadku przekazywania środków organizacji, związkowi terrorystycznemu lub ich członkowi. Ze względu na ryzyko wpisane w finansowanie takich organizacji, nie będzie konieczne wykazanie celu ani zamiaru, iż środki mają posłużyć do dokonania konkretnego przestępstwa o charakterze terrorystycznym.

Przyjęty dzisiaj projekt ma ponadto na celu:

- implementację dyrektywy 2014/62/UE z dnia 15 maja 2014 r. w sprawie prawnokarnych środków ochrony euro i innych walut przed fałszowaniem (rozszerzenie karalności przestępstwa fałszowania pieniędzy (art. 310 § 1 i 2 k.k.) o środki płatnicze, które nie zostały jeszcze wprowadzone do obiegu, co umożliwi ściganie fałszerzy np. zapowiedzianego banknotu 500 zł, czy nowego wzoru banknotu 20 EUR);

- realizację zaleceń Komitetu Ekspertów ds. Oceny Systemów Zwalczania Procederu Prania Pieniędzy i Finansowania Terroryzmu Rady Europy ("Moneyval"), przedstawionych w 2013 r. w ramach 4 rundy oceny, z zakresu prawa karnego (np. penalizacja przygotowania prania pieniędzy);

- usunięcie niezgodności z prawem UE w zakresie przepisów hazardowych (niesłusznie zróżnicowane kary dla uczestników gier i zakładów w zależności od tego, czy są prowadzone bez zezwolenia w kraju czy za granicą) oraz odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za przestępstwo umożliwiania nielegalnego pobytu na terytorium RP, jak również usunięcie możliwej niezgodności w zakresie implementacji dyrektywy 2012/29/UE z dnia 25 października 2012 r. ustanawiającej normy minimalne w zakresie praw, wsparcia i ochrony ofiar przestępstw (prawo pokrzywdzonego do otrzymania na wniosek kopii zawiadomienia o przestępstwie).

_ _ _,_ _

W systemie Elixir Krajowej Izby Rozliczeniowej w pierwszej połowie 2015 r rozliczonych zostało blisko 826 mln transakcji na kwotę ponad 2 bln zł, podczas gdy rok wcześniej było to prawie 791 mln transakcji o wartości 1,94 bln zł - poinformował PAP KIR w komunikacie.

W samym czerwcu 2015 r. system Elixir przetworzył ponad 141 mln transakcji o wartości ponad 356 mld zł, podczas gdy rok wcześniej wartość 131,7 mln przetworzonych transakcji wynosiła 323 mld zł.

W systemie Express Elixir, w pierwszym półroczu klienci banków zlecili ponad 689 tys. przelewów natychmiastowych, czyli o 346 tys. więcej niż rok wcześniej. Ich łączna wartość wzrosła w tym okresie z 1,6 mld do ponad 3 mld zł.

W systemie Euro Elixir przetworzonych zostało w I połowie 2015 roku prawie 8,6 mln transakcji, tj. o ponad 1,3 mln więcej niż w tym samym okresie 2014 r., a ich wartość wzrosła z 41 mld do ponad 47 mld euro.

Krajowa Izba Rozliczeniowa jest kluczową instytucją infrastrukturalną polskiego sektora bankowego, odpowiedzialną za prawidłowy przebieg rozliczeń pomiędzy bankami.