Senat za nowelą ustawy o przekształceniu użytkowania wieczystego we własność

W nowelizacji zaproponowano, aby dla nowych inwestycji, podejmowanych przez spółdzielnie mieszkaniowe, spółki Skarbu Państwa czy przedsiębiorstwa "przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności gruntu nastąpiło z chwilą przeniesienia praw do lokali na rzecz mieszkańców budynku, którzy zaspokajają potrzeby mieszkaniowe w tych lokalach".

Jak zauważono, zgodnie z ustawą przyjętą 20 lipca br. właścicielami staną się "użytkownicy wieczyści gruntów zabudowanych budynkami jednorodzinnymi i wielorodzinnymi, a zatem nie tylko osoby fizyczne będące właścicielami domów jednorodzinnych i lokali w domach wielorodzinnych, ale również - niejako przy okazji - podmioty takie jak spółdzielnie mieszkaniowe, spółki Skarbu Państwa, przedsiębiorcy".

"Statystycznie okres, w którym dochodzi do sprzedaży wszystkich lokali w budynkach wielolokalowych w nowych inwestycjach wynosi około 3 lat od momentu oddania budynku do użytkowania" - przypomniano. "Zatem inwestorzy budujący mieszkania na sprzedaż lub wynajem nie są docelowo zainteresowani uzyskaniem własności gruntu, gdyż przedmiotem ich działalności jest wybudowanie mieszkań w celu ich sprzedaży na rzecz osób fizycznych, natomiast zobowiązania finansowe wynikające z przekształcenia mogłyby stanowić nadmierne obciążenia dla przedsiębiorców".

Jak zauważono, dotyczy to sytuacji "gdy gospodarują na dużej powierzchni gruntu lub są właścicielem znaczącej części udziału w nieruchomości". "W takich przypadkach bowiem oprócz opłaty przekształceniowej mogą być zobligowani do dopłaty do wartości rynkowej gruntu, o ile przekroczą limit dopuszczalnej pomocy de minimis" - podano.

"Ponadto w celu umożliwienia spółdzielniom mieszkaniowym, spółkom Skarbu Państwa i przedsiębiorcom realizowania inwestycji mieszkaniowych bez znaczącego, jednorazowego obciążania zobowiązaniami finansowymi z tytułu ustawowego przekształcenia praw użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe, zaproponowano możliwość złożenia oświadczenia o wyborze sposobu płatności w formie opłaty rozłożonej w dłuższym okresie" - podano.

"Zaproponowane zmiany mają służyć wyważeniu interesów użytkowników wieczystych z kierunkami polityki mieszkaniowej państwa" - podkreślono w uzasadnieniu.

Ustawa (przyjęta 20 lipca 2018) umożliwi od 1 stycznia 2019 r. ustawowe przekształcenie we własność gruntów na rzecz właścicieli domów jednorodzinnych i samodzielnych lokali, położonych w budynkach wielorodzinnych wraz z budynkami gospodarczymi, garażami i innymi obiektami budowlanymi i urządzeniami budowlanymi, umożliwiającymi prawidłowe i racjonalne korzystanie z budynków mieszkalnych.

Ustawa dotyczy gruntów zabudowanych wyłącznie jednorodzinnymi lub wielorodzinnymi budynkami mieszkalnymi, w których co najmniej połowę liczby lokali stanowią mieszkania. Przekształcenie, zgodnie z ustawą, musi być odpłatne.

Odpłatność za przekształcenie na gruntach Skarbu Państwa i jednostek samorządu terytorialnego to 20 opłat rocznych. Przy wniesieniu jednorazowej opłaty za przekształcenie gruntu stanowiącego własność Skarbu Państwa przewidziano bonifikatę (od 10 do 60 proc. w zależności od momentu wniesienia tej opłaty). Szacuje się, że w takiej sytuacji jest to ok. 500 tys. właścicieli nieruchomości.

Kolejnych ok. 2 mln właścicieli mieszkań i domów ma umowy użytkowania ustanowione na gruntach samorządowych, a w tym przypadku to samorząd decyduje o wysokości bonifikaty.