Spis treści:
- Dlaczego żarówek nie wrzuca się do pojemnika na szkło?
- Żarówki a recykling - poznaj różnice między typami
- Jak rozpoznać typ żarówki?
- Gdzie oddać zużyte żarówki i świetlówki?
Dlaczego żarówek nie wrzuca się do pojemnika na szkło?
Szkło w żarówkach różni się od tego, które trafia do butelek czy słoików. Ma inną temperaturę topnienia i zawiera dodatki, które uniemożliwiają przetworzenie go razem ze szkłem stosowanym w opakowaniach, np. słoikach na przetwory czy butelkach na napoje.
Dodatkowo żarówki mogą zawierać elementy elektroniczne pozwalające na sterowanie nimi z aplikacji w telefonie. Na ich budowę składają się też metale i substancje potencjalnie niebezpieczne. Dobrym tego przykładem jest rtęć w świetlówkach, która co prawda używana jest w ilościach śladowych (mniej niż 5 mg), to jednak w dalszym ciągu stanowi zagrożenie.
Co się może wydarzyć, gdy przez nieuwagę wrzucimy żarówkę do pojemnika na szkło? Po pierwsze, może ona zanieczyścić całą partię surowca wtórnego, przez co nie będzie się on nadawać do recyklingu. Po drugie, może to doprowadzić do przedostania się toksycznych związków do środowiska i narazić pracowników sortowni na kontakt z niebezpiecznymi substancjami.
Żarówki a recykling - poznaj różnice między typami
Nie wszystkie źródła światła są jednakowo szkodliwe, jednak każde wymaga odpowiedniej utylizacji.
- Tradycyjne żarówki żarnikowe to te "klasyczne", z widocznym drucikiem wewnątrz. Składają się ze szkła, metalu i wolframu. Nie zawierają substancji szczególnie niebezpiecznych, ale nadal nie powinny trafiać do szkła, ponieważ ich budowa wymaga specjalnego przetwarzania.
- Żarówki halogenowe działają podobnie do tradycyjnych, ale zawierają gaz halogenowy i pracują w wyższej temperaturze. Są niewielkie, ale ich elementy metalowe i specjalistyczne szkło wykluczają zwykły recykling.
- Świetlówki kompaktowe i liniowe to źródła światła zawierające rtęć, czyli substancję bardzo toksyczną. Nawet niewielka ilość tego metalu może skazić glebę i wodę. Co zrobić z przepaloną świetlówką? Przede wszystkim nie rozbijać jej i jak najszybciej oddać do właściwego punktu zbiórki.
- Żarówki LED to najnowocześniejsze i najbezpieczniejsze źródła światła, ale zawierają elektronikę, metale szlachetne i materiały, które warto odzyskać. Wybierając LED-y, inwestujesz w mniejszą ilość odpadów: jedna dioda LED może zastąpić kilkanaście tradycyjnych żarówek. Prawidłowa utylizacja pozwala pozyskać cenne surowce do ponownego wykorzystania.
Jak rozpoznać typ żarówki?
Nie jesteś pewien, co trzymasz w ręku? Szybko na to poradzimy! Jeśli widzisz widoczny, spiralny drucik, to masz do czynienia z tradycyjną żarówką żarnikową.
Małe, podłużne żarówki o intensywnym blasku to prawdopodobnie halogeny. Biała, spiralna lub rurkowata konstrukcja to świetlówka kompaktowa lub liniowa i trzeba z nią postępować szczególnie ostrożnie. Płaska lub wypukła żarówka z widoczną płytką z małymi diodami to LED.
Na opakowaniu lub korpusie żarówki często znajdziesz też odpowiednie oznaczenie typu i symbole dotyczące recyklingu. Natomiast pamiętaj, że wiedza na temat rodzaju żarówki nie jest ci niezbędna do jej prawidłowej utylizacji: wszystkie źródła światła zbierane są do jednego pojemnika w sklepach czy innych punktach odbioru.
Gdzie oddać zużyte żarówki i świetlówki?
W wielu miejscach znajdziesz bezpłatne punkty zbiórki zużytych źródeł światła. Najwygodniej jest zabrać zużyte żarówki na najbliższe zakupy do sklepu lub marketu. Większość punktów sprzedających żarówki i sprzęt elektryczny ma obowiązek je przyjąć. Nie musisz nic kupować - oddanie starej żarówki jest bezpłatne.
Możesz też udać się do Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK). W każdej gminie znajduje się przynajmniej jeden i przyjmuje wszystkie rodzaje żarówek (oraz inne "nietypowe" odpady, w tym tekstylia, oleje silnikowe, resztki farb etc.). Wystarczy zapytać w swoim urzędzie miasta lub gminy o najbliższą lokalizację.
Wiele gmin organizuje też akcje wyjazdowe, podczas których można oddać problematyczne śmieci, w tym żarówki.
Pamiętaj, żeby przed transportem zabezpieczyć świetlówki, np. obwijając je papierem lub wkładając do oryginalnego opakowania. Jeśli żarówka pęknie, unikaj kontaktu z odłamkami i dokładnie przewietrz pomieszczenie. Pamiętaj, że wyrzucając żarówki do szkła lub śmieci zmieszanych działasz na szkodę środowiska, ale też narażasz się na mandat. Nie warto ryzykować, zwłaszcza że punktów zbioru żarówek jest naprawdę dużo, nawet w małych miastach.
KO
