Umowa dożywocia a obowiązki. Czy senior może ją rozwiązać?
Umowa dożywocia jest często zawierana pomiędzy członkami jednej rodziny lub osobami niespokrewnionymi. Na jej podstawie seniorzy zyskują dożywotnią opiekę w zamian za nieruchomość, którą przekazują nabywcy jeszcze za swojego życia. Warunki umowy dożywocia ustalane są pomiędzy stronami. Jeśli nie zostały określone, wówczas przez zapisy w kodeksie cywilnym. Czy umowę dożywocia da się rozwiązać? Co zrobić w przypadku niespełniania obowiązków przez nabywcę?
W zamian za przeniesienie praw do nieruchomości senior w ramach umowy dożywocia zyskuje pełną opiekę, aż do chwili śmierci. Co dokładnie to znaczy i jakie obowiązki nakładane są na nabywcę? Strony mogą samodzielnie określić warunki umowy i zakres obowiązków. Według zapisów w artykułach 908. i 914. kodeksu cywilnego senior ma prawo pozostania w nieruchomości do końca życia. Ponadto nabywca zobowiązuje się do:
- utrzymania seniora - zapewnienia mu ubrań, żywności, opłacania mediów;
- opieki nad seniorem w razie choroby;
- zorganizowania i opłacenia pogrzebu z własnych środków w razie śmierci seniora.
W przypadku umowy zawiązywanej pomiędzy członkami rodziny, osoby często decydują się na wspólne zamieszkanie. Jest to łatwiejsze w kontekście opieki nad starszą osobą. W przypadku osób niespokrewnionych umowa ta może wyglądać nieco inaczej i ograniczać się np. do dożywotniej renty dla seniora w zamian za przekazanie praw do nieruchomości.
W sytuacji, kiedy nabywca nieruchomości wprowadza się do seniora i sprawuje nad nim opiekę, często wybuchają się kłótnie, które negatywnie wpływają na stosunki pomiędzy stronami umowy. W konsekwencji doprowadzają do zaniedbań i zaprzestania opieki nad seniorami. Kłótnie nie są jednak podstawą do rozwiązania umowy dożywocia.
Sąd i prawo chroni seniorów. Rozwiązanie umowy na wniosek nabywcy zdarza się bardzo rzadko. Częściej to senior może uzyskać pozytywne rozpatrzenie wniosku o rozwiązanie umowy w sytuacji rażących zaniedbań, przemocy w stosunku do starszej osoby czy niewywiązywania się z umowy.
Warto także pamiętać, że sąd częściej zamieni sprawowanie opieki nad seniorem na dożywotnią rentę wypłacaną przez nabywcę nieruchomości. Gdy senior udowodni winę nabywcy oraz brak finansowych środków do wypłacania renty przez nabywcę nieruchomości, wówczas rozwiązanie umowy dożywocia przez sąd jest możliwe.
Umowa dożywocia jest często zawierana przez osoby starsze, które nie mają dostatecznych środków finansowych, aby samodzielnie się utrzymać lub potrzebują opieki. W zamian za przeniesienie praw do swojej nieruchomości zyskują dożywotnią pomoc.
Umowę taką można zawrzeć z członkami dalszej rodziny lub osobami niespokrewnionymi, które w ustawowym dziedziczeniu zostałaby pominięte, jednocześnie zwalniając je z obowiązku regulowania zachowku po swojej śmierci. Starsze osoby niemające bliskiej rodziny wybierają na opiekuna znajomych, sąsiadów czy nawet fundusze, które przejmują nieruchomość w zmian za dożywotnią rentę.
Przeczytaj także:
Ile wynosi dodatek pielęgnacyjny po 75. roku życia? Od 1 marca kwota wzrosła
Jak napisać testament, aby był ważny? O tych rzeczach nie można zapominać
Ile zapłacimy za żywność przed Wielkanocą? Są wyliczenia ekspertów
