Zasiłek pogrzebowy na nowych zasadach. Ma być prościej i szybciej
W Sejmie pod głosowanie poddano zmiany w procedurze przyznawania zasiłku pogrzebowego (rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych). Uznano, że co do zasady ustalenie prawa do zasiłku pogrzebowego oraz jego wysokości nie będzie wymagało wydania decyzji ZUS. Za projektem jednogłośnie zagłosowało 436 posłów. Ustawa trafi teraz do Senatu.
Od razu zaznaczmy, że co prawda co do zasady nie trzeba będzie oczekiwać na decyzję, jednak zgodnie z przyjętym wyjątkiem decyzja taka będzie wydawana w razie poniesienia kosztów pogrzebu przez:
- więcej niż jedną osobę lub podmiot (pracodawca, dom pomocy społecznej, gmina, powiat, osoba prawna kościoła lub związku wyznaniowego), tj. gdy zasiłek pogrzebowy ulega podziałowi między te osoby lub podmioty - proporcjonalnie do poniesionych kosztów pogrzebu,
- inną osobę niż członek rodziny, pracodawcę, dom pomocy społecznej, gminę, powiat, osobę prawną kościoła lub związku wyznaniowego, tj. gdy zasiłek pogrzebowy przysługuje w wysokości udokumentowanych kosztów pogrzebu (nie wyższej niż określona w art. 80 ustawy emerytalnej).
Obecnie w ustawie emerytalnej brak jest regulacji dotyczących pośrednictwa zakładów pogrzebowych przy składaniu wniosków o zasiłek pogrzebowy. Praktyka przyjęta przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) polega na dopuszczeniu możliwości występowania zakładów pogrzebowych w imieniu swoich klientów, na podstawie udzielonego przez nich upoważnienia. ZUS przyjął ten tryb wyjątkowo, tylko w odniesieniu do wniosków składanych przez członków rodziny.
Podsumowując: ustalenie prawa do zasiłku pogrzebowego nie będzie wymagało wydania przez ZUS decyzji, jeżeli zasiłek pogrzebowy przysługuje w kwocie 4000 zł niezależnie od kwoty poniesionych kosztów pogrzebu (od dnia 1 stycznia 2026 r. będzie to kwota 7000 zł), tj. gdy koszty te poniosła jedna osoba - członek rodziny zmarłego. Jeżeli jednak koszty pogrzebu poniosła osoba obca dla zmarłego lub inny podmiot albo zasiłek pogrzebowy przysługuje proporcjonalnie do poniesionych kosztów pogrzebu (a nie w kwocie zryczałtowanej), ZUS będzie wydawał decyzję ustalającą prawo do zasiłku pogrzebowego.
Nowelizacja skraca też maksymalny czas wypłaty zasiłku - będzie to 14 dni, a nie jak obecnie 30 dni. Zmiana da też możliwość wypłaty zasiłku bezpośrednio na konto zakładu pogrzebowego upoważnionego przez osobę uprawnioną do jego uzyskania.
Zmiany wejdą w życie od 1 stycznia 2026 r.
Zmiany dot. procedury przyznawania zasiłku pogrzebowego są częścią pakietu deregulacyjnego.
