Awans za granicą

Gdy Nevadomski Berdan była kierownikiem w Burson-Marsteller, przyjęła ofertę pracy na stanowisku w Azji - w dzień po swoim ślubie. W efekcie, jej kariera wyglądała, jak mówi, imponująco. Błyskawicznie pięła się po drabinie awansów i w trzy lata potroiła wysokość swojej pensji. W wieku 34 lat zarządzała współpracą z czwartym co do wysokości obrotów klientem korporacji i otrzymała tytuł partnera.

Berdan i Yeatman odkryli wiele podobnych historii podczas przeprowadzania ponad 50 szczegółowych wywiadów z kobietami pracującymi za granicą. Dlaczego? Gdyż na zagranicznych stanowiskach kierowniczych nie ma takiej konkurencji. Ponadto, kierownicy szlifują swoje umiejętności rozwiązywania problemów, na co dzień radząc sobie w trudnych sytuacjach. (Spróbuj zrobić zakupy w indyjskim sklepie, gdy nie znasz języka i nie wiesz gdzie tego sklepu szukać). Co najważniejsze, pracownicy poznają specyfikę prowadzenia interesów za granicą, a to ważny atut w dobie globalizacji.

Slajdy: Najpotężniejsze kobiety świata
Na zdjęciach: Multimilionerki, którym zazdrościmy
Na zdjęciach: Najpotężniejsze aktorki
Na zdjęciach: Najlepiej zarabiające modelki
Na zdjęciach: Żony multimilionerów

Rośnie liczba kobiet pracujących w zagranicznych placówkach. "Co roku od 400 000 do 500 000 Amerykanów wyjeżdża za granicę. 30% do 35% z nich to kobiety", mówi Berdan. Dziesięć lat temu, było to zaledwie 10%.

Berdan niedawno rozmawiała z Forbes.com o tym, jak dostać pierwszą pracę za granicą i dlaczego tak korzystnie wpływa ona na karierę zawodową kobiet.

Forbes.com: Dlaczego właśnie praca za granicą pomaga kobietom w szybszym zrobieniu kariery?

Stacie Nevadomski Berdan: Taka praca daje większe możliwości i szybciej pozwala sprawdzić się na odpowiedzialnym stanowisku. Jest to możliwe dzięki mniejszej konkurencji. W miejscach takich jak Nowy Jork lub Chicago jest wielu kierowników z dyplomem M.B.A., którzy mają podobne ambicje. Im wyżej zajdą, tym rzadziej mogą liczyć na awans. Za granicą - nawet w tak małych krajach, jak Belgia czy Chile - strumień przychodów jest mniejszy, więc nie ma tak wielu chętnych, aby tam żyć i pracować.

Ci, którzy się zdecydują na wyjazd otrzymają szansę poprowadzenia biura lub budowy o wiele szybciej, niż tutaj. Jest to tym cenniejsze, że brak doświadczenia zawodowego stanowi często największą przeszkodę w drodze na szczyt.

Mówisz, że kobiety szczególnie nadają się do pracy za granicą dzięki swoim unikalnym umiejętnościom. Jakie to umiejętności i dlaczego są tak cenne?

To duże uproszczenie, lecz jeśli przyjmiemy, że kobiety różnią się od mężczyzn, to można określić wrodzony, kobiecy styl, o którym mówią socjologowie. Istnieje pięć umiejętności, które leżą u podstaw sukcesów odnoszonych przez kobiety.

- Kobiety łatwo się adaptują. Mamy elastyczne podejście do rzeczywistości, które pozwala nam płynąć z prądem, doceniać lokalną wiedzę i szanować odmienność. Rozumiemy, że zawsze jest kilka sposobów wykonania zadania. Wiele osób pracujących za granicą widziało, jak ktoś się spala i nie wytrzymuje, bo ciągle próbuje forsować swój sztywny plan.

- Umiejętność komunikacji to podstawa. To coś więcej, niż mówienie i słuchanie. Chodzi o komunikację niewerbalną i wyczuwanie nastrojów. Nie da się tego zrobić, jeśli nie poświęca się uwagi rozmówcy. Czy można sobie wyobrazić miejsce, gdzie te umiejętności są bardziej potrzebne, niż placówka w kraju, którego języka nie znasz?

- Kobiety mają tendencję do budowania zespołów. Wielu nazywa to stylem macierzyńskim. Taki system świetnie sprawdza się podczas pracy za granicą, gdyż nie każdy może samodzielnie radzić sobie ze wszystkim.

- Ważnym jest, aby pod presją zachowywać się taktownie. Miejscowi wykonują swoją pracę w lokalnym tempie, nie zawsze tak, jakbyś sobie tego życzyła. Poznanie nowych współpracowników, zespołu i polityki wymaga czasu. Tego typu wiedzy nie zdobywa się z dnia na dzień.

- Bądź otwarta na różnorodność. Kobiety są w mniejszości, więc są bardziej otwarte na innych.

Czy kobiety powinny zainteresować się konkretnymi krajami?

To zależy od branży. W różnych branżach liczą się różne rzeczy. Jeśli pracujesz na dole hierarchii, to firma prawdopodobnie wyśle cię do kraju, gdzie utrzymanie nie jest zbyt kosztowne.

Lecz warto wyróżnić cztery kraje, gdzie można najszybciej zrobić największe wrażenie: Indie, Rosja, Brazylia i Chiny. Brazylia to jeden z głównych rynków finansowych. Dysponuje bogatymi zasobami surowców i ma ogromny rynek. Poza tym, to jedna z największych populacji na świecie. Indie mają niesłychanie bogate złoża surowców. Chiny to według wielu ekspertów jedno z supermocarstw gospodarczych.

Jak należy starać się o pracę za granicą?

Trzeba dowiedzieć się gdzie mieszczą się międzynarodowe korporacje i w jakich krajach planują swój rozwój. Na tych firmach należy skoncentrować się podczas szukania pracy. Jeśli już pracujesz w globalnym przedsiębiorstwie, podejmij starania o wyjazd. Poinformuj szefa o swoich zamiarach i wpisz to rocznego raportu. Powinnaś też opowiadać o swoich dążeniach jak największej liczbie osób, a gdy pojawi się odpowiedni wakat, kierownicy będą wiedzieli, że jesteś kandydatką.

Można też wyjechać na własną rękę. Jeśli masz znajomych w docelowym kraju, albo jeśli studiowałaś za granicą, skorzystaj z tych kontaktów. Nie zapominaj też o logistyce. Musisz dowiedzieć się, jak zdobyć wizę. Pamiętaj też, aby w banku mieć co najmniej równowartość swoich trzech pensji.

Ile czasu powinno się spędzać za granicą?

Trzy lata to minimum pozwalające odnieść korzyści. Pierwszy rok to okres rozpoznawczy. W drugim roku torujesz sobie drogę, a w trzecim pędzisz już bez ograniczeń. Stworzyłaś sieć, masz kontakty i stanowisz cenny atut firmy. Musisz też starannie zaplanować powrót do centrali. Zaplanuj wszystko co najmniej z 12 miesięcznym wyprzedzeniem. Wiele osób traktuje odwołanie do USA jak degradację, więc warto zapewnić sobie świetną posadę czekającą na twój powrót.

Brzmi to nieźle, ale chyba nie wszystko wygląda tak różowo? Jakich wyzwań mogą spodziewać się kobiety?

Musisz lubić różnorodność, gdyż zawsze będziesz inna niż wszyscy. Dotyczy to wszelkich sytuacji, od spotkań biznesowych po zakupy jedzenia w lokalnym sklepie. To będzie ekscytujące doświadczenie, które czasem może być jednak nużące. Bywały chwile, że marzyłam o zwykłym cheeseburgerze i pogawędce z koleżankami ze studiów. Z czasem, można się wypalić.

W niektórych miejscach amerykańskie obywatelstwo jest różnie postrzegane. Również bycie kobietą stanowi czasem wyzwanie. Ludzie, z którymi pracujesz akceptują fakt, że jesteś najlepsza - bo niby dlaczego firma miałaby wysyłać właśnie ciebie? Jednak w różnych krajach funkcjonują różne przepisy o molestowaniu seksualnym. Gdy pracowałam w Azji, byłam akceptowana podczas spotkań biznesowych. Współpracownicy doceniali moje kwalifikacje. Ale po pracy, liczyli, że pójdę z nimi do łóżka. Myśleli, że będzie to naturalnym uzupełnieniem moich zadań. Gdy odmawiałam, nie byli natarczywi.

To prawda, że prawa chronią cudzoziemców, ale pamiętaj, że jako kobieta jesteś słabsza fizycznie. Musisz być rozważna i ostrożna. Jeden z moich klientów zamknął mnie kiedyś w swoim gabinecie. Byłam głupia, że w ogóle weszłam z nim do tamtego pokoju. Na szczęście, jego asystent wiedział na co się zanosi i poszedł za nami.

Matki i kobiety chcące mieć dzieci czytają twoje wypowiedzi i myślą, że to nie dla nich, gdyż mają rodzinę. Lecz ty twierdzisz, że za granicą łatwiej jest pracować i wychowywać dzieci. Dlaczego?

Za granicą utrzymanie domu jest o wiele tańsze. Opiekunka do dziecka będzie o wiele mniej kosztować. Poza tym, w wielu krajach płacą dużo więcej matkom na urlopie macierzyńskim.

Na zdjęciach: Pisarki - laureatki Nagrody Nobla

Tara Weiss