Według autorów projektu zaproponowane zmiany mają na celu zwalczanie szkodliwej konkurencji ze strony części państw, przede wszystkim tzw. rajów podatkowych. Nowe przepisy mają też przeciwdziałać odraczaniu lub unikaniu opodatkowania przy wykorzystaniu mechanizmu przesuwania dochodów do spółek zależnych zlokalizowanych w krajach o preferencyjnych systemach podatkowych.
"Cel ten będzie realizowany za pomocą rozwiązania przewidującego opodatkowanie dochodów z kontrolowanych spółek zagranicznych (Controlled Foreign Corporation - CFC)" - napisano w uzasadnieniu projektu.
Według Ministerstwa Finansów, regulacje tego typu są powszechnie akceptowanym na arenie międzynarodowej mechanizmem zwalczania nadużyć podatkowych oraz jednym ze skuteczniejszych narzędzi walki ze zjawiskiem unikania opodatkowania. Stosuje ją wiele państw, w tym m.in.: Wielka Brytania, USA, Niemcy, Francja Szwecja, Węgry, Kanada, Hiszpania, Chiny, Turcja, Brazylia, Izrael.
Zgodnie z projektowanymi przepisami polski rezydent podatkowy (firma lub osoba fizyczna płacąca tutaj podatki) będzie musiał uwzględnić w podstawie opodatkowania dochody kontrolowanych podmiotów zagranicznych.
Projekt przewiduje, że zagraniczna spółka kontrolowana to taka, w której podmiot polski ma 25 proc. udziału w kapitale, prawach głosu lub udziału w zysku; spółka ta ma co najmniej 50 proc. przychodów o charakterze finansowym; jest położona w kraju, w którym poziom opodatkowania jest co najmniej o 25 proc. niższy od obowiązującej w Polsce stawki CIT.
Za zagraniczną spółkę kontrolowaną uznany będzie ponadto każdy podmiot położony w państwie wymienionym w wykazie krajów i terytoriów stosujących szkodliwą konkurencję podatkową, publikowanym przez ministra finansów w rozporządzeniu. Za spółki tego typu będą również uznawane podmioty położone w państwie, z którym Polska nie wymienia informacji podatkowych.
Nowe przepisy nie będą stosowane w stosunku do podatników kontrolujących zagraniczne spółki położone w państwach UE oraz należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG), o ile będą one tam prowadziły rzeczywistą działalność gospodarczą. Nie będą też im podlegać dochody zagranicznych spółek osiągających przychody poniżej 250 tys. euro.
"Proponowane zmiany mają przyczynić się do zwiększenia pewności prawa. W tej grupie znajdują się również zmiany ukierunkowane na zapewnienie spójności pomiędzy obiema ustawami o podatku dochodowym, tam gdzie takie zróżnicowanie nie ma uzasadnienia merytorycznego, a także uwzględnienie bieżącego orzecznictwa sądów administracyjnych" - napisano w uzasadnieniu projektu.
W dokumencie znalazły się przepisy określające sposób ustalania wartości przychodów i kosztów świadczeń w naturze. Zdecydowano, że u podmiotu przekazującego świadczenie niepieniężne powstanie przychód w wysokości wartości uregulowanego tym świadczeniem zobowiązania.
Projekt wyłącza możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku wypłat dywidend i innych dochodów (przychodów) z tytułu udziału w zyskach osób prawnych podlegających odliczeniu w spółce wypłacającej - tzw. pożyczka partycypacyjna. Regulacja ta ma służyć wyeliminowaniu możliwości "podwójnego nieopodatkowania" zysków przekazywanych polskim rezydentom przez spółki powiązane, które mają swoją siedzibę w państwie należącym do EOG.
Przewidziano też odroczenie opodatkowania dochodu z tytułu wniesienia, np. przez uczelnie wyższe czy twórców, do spółki kapitałowej wkładu niepieniężnego w postaci własności intelektualnej (patentu, praw autorskich, know-how) na pięć lat od dnia objęcia w ten sposób udziałów czy akcji. Celem tej zmiany jest wsparcie procesu komercjalizacji wyników prac badawczo-rozwojowych.
Poza tym projekt zawiera przepisy wprowadzające alternatywne, wobec regulacji o niedostatecznej kapitalizacji, zasady rozliczania podatkowego odsetek od pożyczek. Usuwa też wątpliwości interpretacyjne dotyczące zasad stosowania tzw. certyfikatów rezydencji, nie zawierających okresu ważności.
W dokumencie przewidziano też zmianę zasad opodatkowania świadczeń otrzymywanych przez klientów banku (tzw. cashback) w związku z prowadzeniem rachunku bankowego podatnika. Świadczenia takie mają być opodatkowane zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób fizycznych (a nie jak obecnie według skali podatkowej), co maksymalnie uprościć ma pobór podatku. Ponadto projekt zawiera regulacje zwalniające z podatku m.in. świadczenia mieszkaniowe otrzymywane przez żołnierzy zawodowych, świadczenia przyznane stronie w wyniku uwzględnienia złożonej skargi na przewlekłość postępowania czy wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu.
