CIT: Wydatki na wykup przedmiotu leasingu
Zdarza się, iż po zakończeniu umowy leasingu podatnicy kupują środek trwały używany przez nich uprzednio na podstawie tej umowy. W przypadku, gdy w trakcie umowy leasingu korzystający miał prawo do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów całości ponoszonych opłat powstaje kwestia ustalenia ceny wykupu.
Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (PDOP) nie regulują wprost kwestii ustalenia ceny w przypadku tego typu transakcji, jednakże, zgodnie z art. 17c ustawy, jeżeli po upływie podstawowego okresu umowy leasingu, o której mowa w art. 17b ust. 1 (czyli umowy leasingu, gdzie kosztami uzyskania korzystającego są w całości ponoszone przez niego opłaty), finansujący przenosi na korzystającego własność przedmiotu leasingu, przychodem po stronie finansującego jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie sprzedaży; jeżeli jednak cena ta jest niższa niż hipotetyczna wartość netto środka trwałego, przychód określa się w wysokości wartości rynkowej. Naszym zdaniem, brzmienie tego przepisu pozwala wysnuć wniosek, iż w przypadku, gdy cena ustalona przez strony jest niższa niż hipotetyczna wartość netto (zdefiniowana w art. 17a ustawy o PDOP) i w związku z tym przychód finansującego zostaje określony w wartości rynkowej, po stronie korzystającego powstaje przychód z tytułu częściowo odpłatnego nabycia rzeczy, opodatkowany PDOP. Jeżeli zaś cena wykupu jest równa lub wyższa od hipotetycznej wartości netto, bark jest podstaw do określenia po stronie korzystającego dodatkowego przychodu.
Cena wykupu będzie miała jednocześnie wpływ na sposób amortyzacji nabytego przez korzystającego środka trwałego. Dla celów podatkowych, momentem nabycia środka trwałego dla korzystającego będzie moment wykupu tego środka trwałego, gdyż do tej pory środek trwały nie znajdował się w ewidencji korzystającego prowadzonej dla celów podatkowych. W rezultacie wydatki na wykup środka trwałego będą stanowiły dla korzystającego wydatki na zakup środków trwałych. Wydatki te nie będą stanowiły bezpośrednio kosztów uzyskania przychodów; staną się kosztami pośrednio poprzez odpisy amortyzacyjne.
Zgodnie z art. 16d ustawy o PDOP, podatnicy mogą nie dokonywać odpisów amortyzacyjnych od składników majątku, o których mowa w art. 16a i 16b, których wartość początkowa określona zgodnie z art. 16g nie przekracza 3.500 zł. W takim przypadku wydatki na nabycie tych środków trwałych stanowią koszty uzyskania przychodów w miesiącu oddania środków trwałych do używania.
Wartością początkową określoną zgodnie z art. 16g ustawy o PDOP w przypadku nabycia jest cena nabycia, w przypadku zaś częściowo odpłatnego nabycia - cena nabycia powiększona o wartość przychodu z tytułu częściowo odpłatnego nabycia. Jeżeli więc cena wykupu jest nie niższa od wartości hipotetycznej netto, wydatki z tego tytułu można zaliczyć jednorazowo w koszty dla celów podatkowych, gdy cena ta nie przekracza 3.500 zł. Jeżeli zaś cena wykupu jest niższa od hipotetycznej wartości netto, to wartość początkowa będzie równa wartości rynkowej nabywanego środka trwałego i tę właśnie wartość należy porównać z kwotą 3.500 zł.
Michał Zwyrtek
