Co ożywi budownictwo?
Jak podał GUS, w okresie od stycznia do końca czerwca 2005 r. oddano w Polsce do użytku 47.931nowych mieszkań (po maju 41.171), co oznacza, że ich liczba spadła o 2.298 (4,6%) w relacji do analogicznego okresu ubiegłego roku (po maju spadek o 5,6%).
W samym czerwcu liczba nowo oddanych lokali wyniosła 6.760 (wobec 7.446 w maju), co oznacza spadek o 9,8% w relacji do poprzedniego miesiąca, lecz wzrost o 2,4%. w porównaniu do czerwca 2004 r.
Czerwcowe dane pozwalają oceniać procesy zachodzące w sferze budownictwa mieszkaniowego bez zaburzeń wynikających ze statystycznego efektu wysokiej bazy, który wystąpił w 2004 roku w miesiącach poprzedzających przystąpienie Polski do UE. Wówczas ze względu na związaną z nim podwyżką stawki VAT na materiały budowlane przyśpieszono prace wykończeniowe i liczba mieszkań oddanych do użytkowania wyraźnie wzrosła. W czerwcu br. podobnie jak w maju br. liczba oddanych mieszkań była większa niż przed rokiem co umacnia przekonanie o stopniowej poprawie sytuacji w budownictwie mieszkaniowym, choć liczba mieszkań oddanych do użytku w całym 2005 r. może być nieznacznie niższa niż w zeszłym roku.
Szanse na zwiększenie liczby mieszkań oddawanych do użytku stwarza przyjęta ostatnio przez Sejm ustawa o rekompensacie za wzrost podatku VAT z 7 do 22 procent dla osób, które po 1 maja 2004 roku zainwestowały w remont mieszkania lub budowę domu (ustawę musi jeszcze przyjąć Senat i zaakceptować Prezydent). Choć ma wejść w życie 1 stycznia przyszłego roku i dopiero po tej dacie będzie można ubiegać się o zwrot poniesionych wydatków, to pozytywnych efektów ustawy można spodziewać się znacznie szybciej. Z chwilą zakończenia procesu legislacyjnego będzie bowiem wiadomo, że obecnie ponoszone wydatki na materiały budowlane będą zawierały zmniejszoną efektywną stawkę podatku VAT, co przyczyni się do stymulowania popytu w budownictwie. Ministerstwo Finansów szacuje, że z rekompensat skorzystać może nawet 10 milionów osób, a każda z nich będzie mogła odzyskać nawet 20 tysięcy złotych.
Stopy pomogą? Stopniowemu ożywieniu w budownictwie mieszkaniowym powinny służyć również obniżki stóp procentowych NBP, zarówno te już dokonane od początku roku i jak i te oczekiwane w najbliższych miesiącach. Tegoroczne obniżki stopy referencyjnej z spowodowały jej spadek z 6,5% do 5%. Po opublikowanych w czwartek danych o inflacji, jest zasadne prognozowanie dalszego spadku stóp procentowych do 4,5%. Niższe stopy procentowe mają znaczenie dla kosztów odsetkowych dla kredytów mieszkaniowych. Koszt obsługi przykładowego kredytu o wartości 150 tys. zł wziętego na 25 lat zmniejszy się o ponad 170 zł miesięcznie.
Oczywiście w przypadku obu tych zmian, ze względu na długi okres procesu budowlanego ich efekty będą widoczne nie wcześniej niż za rok.
Dariusz Winek
analityk BGŻ S.A.
