Co zrobić, gdy brakuje pieniędzy na podwójną zaliczkę?

Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, które rozliczają się na zasadach ogólnych, mają obowiązek w ciągu roku podatkowego obliczać i odprowadzać na rachunek urzędu skarbowego zaliczki na podatek dochodowy. Zaliczki miesięczne za okres od stycznia do listopada wpłaca się do 20. dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni.

Natomiast kwestia zapłaty zaliczki za grudzień uregulowana została w art. 44 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z przepisu tego wynika, że zaliczkę na podatek dochodowy za ten miesiąc trzeba uregulować w grudniu. Uiszcza się ją w wysokości zaliczki należnej za listopad. Oznacza to, że zaliczki za listopad i grudzień należy wpłacić do 20 grudnia. W tym roku termin ten wypada w poniedziałek.

Zapłata podwójnej zaliczki może być sporym problemem, który urząd skarbowy może pomóc rozwiązać poprzez odroczenie terminu płatności lub rozłożenie zapłaty na raty. Podatnik musi jednak złożyć stosowny wniosek, a urząd skarbowy musi mieć czas na jego rozpatrzenie. Wniosek o ulgę fiskus powinien załatwić bez zbędnej zwłoki, nie później niż w ciągu miesiąca. Jeśli sprawa jest bardzo skomplikowana, ma na to dwa miesiące.

Należy jednak zwrócić uwagę, że takich ulg organ podatkowy udziela tylko w szczególnych przypadkach. Przedsiębiorca powinien wskazać przyczynę trudności, które uniemożliwiają mu zapłatę podatku.

Podatnik, który stara się o odroczenie terminu płatności podatku, musi liczyć się z tym, że przyjdzie mu uiścić opłatę prolongacyjną, jeśli jego prośba zostanie zaakceptowana. Stawka opłaty prolongacyjnej wynosi 50% stawki odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych, obowiązującej w dniu wydania decyzji przyznającej ulgę. Jest ona naliczana od dnia następującego po upływie terminu płatności podatku do dnia upływu odroczonego terminu płatności.

Aby rozliczyć zaliczkę na podatek dochodowy, nie trzeba mieć pieniędzy, jeśli za listopad wystąpi nadwyżka podatku od towarów i usług. Wynika to z art. 76b Ordynacji podatkowej. Nadwyżka podatku naliczonego nad należnym, wykazana do zwrotu na rachunek bankowy, podlega bowiem z urzędu zaliczeniu na poczet zaległości podatkowych wraz z odsetkami za zwłokę, odsetek od zaliczek oraz bieżących zobowiązań podatkowych. Jeżeli podatnik nie ma takich zobowiązań, otrzyma zwrot VAT. Może także złożyć wniosek o zarachowanie tej kwoty, w całości lub w części, na przyszłe podatki.

Przeksięgowanie nadwyżki VAT na poczet innych zobowiązań podatkowych następuje z dniem złożenia deklaracji wykazującej zwrot. Jeżeli więc przedsiębiorca chce w tym roku przeznaczyć na zapłatę zaliczek za listopad i grudzień nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym wynikającą z deklaracji VAT za listopad 2010 r., deklarację tę powinien złożyć najpóźniej 20 grudnia 2010 r. W przeciwnym razie będzie musiał uiścić odsetki za zwłokę. Należy przy tym pamiętać, że dniem złożenia deklaracji wykazującej zwrot jest dzień, w którym faktycznie dotrze ona do urzędu skarbowego.

Wprawdzie nadwyżka podatku naliczonego nad należnym, wykazana w deklaracji VAT za listopad 2010 r., powinna być z urzędu zaliczona na zapłatę podwójnej zaliczki na podatek dochodowy, aby jednak uniknąć ewentualnych nieporozumień, lepiej do deklaracji dołączyć wniosek o dokonanie takiego rozliczenia. Dzięki temu urzędnicy wiedzą, że mają przeznaczyć całą lub część nadwyżki VAT na uiszczenie zaliczek. Z kolei podatnik nie będzie musiał tłumaczyć, dlaczego ich nie uregulował albo wpłacił tylko część należnej kwoty.

Nadwyżką podatku naliczonego nad należnym można uregulować również zobowiązania podatkowe rozliczane w innym urzędzie skarbowym niż ten, który jest właściwy w sprawie podatku VAT. Chodzi tu przede wszystkim o te podmioty, które w jednym urzędzie skarbowym płacą podatek dochodowy, w drugim - VAT. Nie ma przeszkód, aby dokonać takiego "między­urzędowego" rozliczenia. Nadwyżka podatku naliczonego nad należnym, jaką podatnik posiada w jednym urzędzie skarbowym, może być przerachowana na zobowiązania podatkowe rozliczane w innym urzędzie skarbowym. Przepisy Ordynacji podatkowej nie uzależniają możliwości skorzystania z tego rozwiązania od właściwości miejscowej organu podatkowego. Takie rozwiązanie akceptują także sądy, np. WSA w Rzeszowie w wyroku z dnia 18 czerwca 2009 r., sygn. akt I SA/Rz 48/09.

W tym wypadku jednak nie obejdzie się bez wniosku o przerachowanie nadwyżki podatku naliczonego nad należnym na zaliczki na podatek dochodowy. Urzędnicy nie mają bowiem obowiązku sprawdzać stanu konta podatnika w innych urzędach skarbowych. Wniosek w sprawie zaliczenia najlepiej dołączyć do deklaracji VAT, w której wykazana została kwota zwrotu. Niezależnie jednak od tego, który urząd skarbowy podatnik przyjąłby jako właściwy w tej sprawie, i tak muszą one wymienić się informacjami o kwocie zaliczek i wysokości nadwyżki podatku naliczonego nad należnym.

Podstawa prawna:

• ustawa z dnia 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 ze zm.),
  
• ustawa z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2010 r. nr 51, poz. 307 ze zm.).

autor: Małgorzata Smolnik
Gazeta Podatkowa Nr 723 z dnia 2010-12-13

GOFIN podpowiada

Zobacz wskaźniki dla firm na stronach BIZNES INTERIA.PL