Doradca z licencją
Nowelizacja ustawy o doradztwie podatkowym w zakresie wskazanym w wyroku TK jest już pewna. Doradcy i resort finansów chcą również zmian dotyczących działalności doradców, oraz postępowania przed sądami. Realizacja zaproponowanych rozwiązań będzie jednak możliwa dopiero w przyszłym roku.
Mała nowelizacja ustawy o doradztwie podatkowym, czyli realizacja wyroku Trybunału Konstytucyjnego (K 42/05), jest przesądzona. Przekonanie takie wyraża Ministerstwo Finansów, które ma przygotować zmiany, i Krajowa Rada Doradców Podatkowych, najbardziej zainteresowana ich wprowadzeniem. Zarówno doradcy, jak i resort, chcieliby jednak głębszych zmian. Nad nowelizacją mają pracować wspólnie. Pierwsze uzgodnienia zostaną ustalone podczas spotkania przedstawicieli KRDP i ministerstwa w najbliższą środę.
Aleksander Stanek, przewodniczący komisji ds. współpracy z organami państwa Krajowej Rady Doradców Podatkowych, poinformował, że Rada pracuje obecnie nad postulatami, które zaakceptowałyby obie strony. Lista propozycji, które zostaną przedstawione resortowi, ma zostać ustalona na dzisiejszym posiedzeniu Rady.
Propozycje doradców
Od maja KRDP zbierała propozycje zmian w ustawie o doradztwie podatkowym. W wyniku prac powstał zbiór postulatów.
- Podzieliłbym propozycje doradców podatkowych na dwie grupy. Pierwszą stanowią regulacje, które powodują rozbieżności interpretacyjne lub których nie ma w ustawie. Druga grupa to propozycje jakościowych zmian - powiedział Zbigniew Błaszczyk, wiceprzewodniczący Krajowej Rady Doradców.
Szymon Dalc, członek komisji współpracy z organami państwa KRDP, dodał, że ustawa o doradztwie podatkowym uchwalona dziesięć lat temu ogranicza doradców w pewnych zakresach, m.in. w zakresie reprezentowania klientów w postępowaniach podatkowych prowadzonych przed sądami innymi niż administracyjne.
- Zmiany wymagają zatem te wszystkie regulacje, które ograniczają doradców podatkowych - podkreślił Szymon Dalc.
Do najważniejszych zmian można zaliczyć dostosowanie przepisów o korporacji doradców podatkowych do uregulowań funkcjonujących np. w korporacjach prawniczych. Chodzi m.in. o przeniesienie zakazu reklamy z ustawy o doradztwie podatkowym do zasad etyki.
Kolejną propozycją jest możliwość uczestnictwa doradców podatkowych w spółkach komandytowych oraz w osobowych wraz z adwokatami i radcami prawnymi.
- Dzięki temu możliwa byłaby kompleksowa obsługa podatników, co poprawiłoby ich sytuację rynkową - wyjaśnił Zbigniew Błaszczyk. A zatem klient, który potrzebowałby zarówno obsługi prawnej, jak i podatkowej, miałby możliwość uzyskania kompleksowej usługi w jednej firmie.
Reprezentacja w sądzie
Liczne propozycje dotyczą reprezentowania klientów przed sądami. Szymon Dalc uważa, że doradcy powinni mieć możliwość występowania w sprawach podatkowych klientów przed wszystkimi sądami, nie tylko administracyjnymi.
- Dziś nie możemy reprezentować podatników np. w sprawach karnych skarbowych - wyjaśnił nasz rozmówca.
Doradcy chcieliby również korzystać z ochrony prawnej podobnej, jaka przysługuje sędziom i prokuratorom, w przypadku reprezentowania stron postępowania.
Kolejną propozycją jest wprowadzenie prawa udzielania substytucji.
- Chcielibyśmy, aby doradcy mogli udzielać substytucji zarówno innym doradcom, jak i adwokatom oraz radcom prawnym - stwierdził Zbigniew Błaszczyk.
Kolejna propozycja dotyczy stroju doradcy. Zarówno adwokaci, jak i radcowie prawni występują przed sądami w jednolitych strojach urzędowych. Minister sprawiedliwości powinien określić również taki strój dla doradców podatkowych. Na problem ten zwrócił uwagę na jednej z konferencji sędzia NSA Bogusław Dauter.
Doradcy postulują również, aby obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej nie był ograniczony w czasie oraz żeby zwolnienie z niej mógł wydać tylko sąd, a nie prokurator.
Kolejne propozycje dotyczą powoływania członków komisji egzaminacyjnej ds. doradztwa podatkowego, nadzoru ministra nad korporacją oraz sprecyzowania, czy w kwestiach nieuregulowanych w ustawie Rada może podejmować decyzje.
Witold Franc, rzecznik dyscyplinarny KRDP, odniósł się też do propozycji wprowadzenia licencji podatkowej. Jego zdaniem, jeśli pomysł wejdzie w życie, to klienci korzystający z usług doradców podatkowych powinni uzyskać większe uprawnienia.
- Jeżeli bowiem do bardzo podobnych uprawnień można dojść dwiema różnymi drogami, to również zakres takiego uprawnienia powinien się różnić - wyjaśnił Witold Franc.
Część z tych propozycji ma zapewne realne szanse na wejście w życie, część natomiast pozostanie w sferze życzeń doradców. Decydujący głos należy bowiem do resortu i posłów.
Realizacja wyroku TK
Planem minimum KRDP i resortu finansów jest wprowadzenie zmian wynikających z wyroku Trybunału.
- Nowelizacja wynikająca z wyroku nie dotyczy jednak zmian jakościowych, ale musi być uchwalona przez Sejm do 5 grudnia. W tej sprawie istnieje pełna zgodność między korporacją a ministerstwem - powiedział Aleksander Stanek, przewodniczący komisji ds. współpracy z organami państwa Krajowej Rady Doradców Podatkowych.
Trybunał Konstytucyjny dał ustawodawcy sześć miesięcy na uchwalenie zgodnie z procedurą legislacyjną przepisów, które do ustawy błędnie wprowadził w 2004 roku Senat. Chodzi o dwa przepisy ustawy z 5 lipca 1996 r. o doradztwie podatkowym (Dz.U. z 2002 r. nr 9, poz. 86): art. 2 ust. 1 pkt 2 określający, że czynnością doradztwa podatkowego jest prowadzenie ksiąg i innych ewidencji podatkowych oraz art. 27 ust. 1 pkt 1 stanowiący, że doradcy podatkowi wykonują zawód jako osoby fizyczne prowadzące działalność we własnym imieniu i na własny rachunek lub jako uczestnicy spółek niemających osobowości prawnej, z wyjątkiem spółek komandytowo-akcyjnych.
5grudnia mija termin, do którego ustawodawca ma czas na realizację wyroku TK w sprawie doradców podatkowych.
Łukasz Zalewski