Faktury wystawiane przez nabywcę

Jednak od tej zasady ustawodawca przewidział wyjątki, zgodnie z którymi to nabywca towaru czy usługi ma prawo do wystawienia faktury VAT. Zmiany przepisów o VAT, których większość zaczęła obowiązywać pod koniec 2008 r., objęły swym zakresem również i to zagadnienie. Wprowadziły one kilka istotnych zmian w zasadach wystawiania faktur przez nabywcę.

Dłuższy termin na zawiadomienie fiskusa

Do końca listopada 2008 r. przepis § 10 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 maja 2005 r. w sprawie m.in. wystawiania faktur (Dz. U. nr 95, poz. 798 ze zm.), określał zasady wystawiania faktur VAT przez nabywców towarów i usług od podatnika VAT czynnego.

Natomiast od 1 grudnia 2008 r. możliwość taką daje § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie m.in. wystawiania faktur (Dz. U. nr 212, poz. 1337).

Wystawianie faktur VAT przez nabywców towarów i usług od podatnika VAT czynnego możliwe jest po spełnieniu następujących warunków:

* nabywca towarów i usług musi być podatnikiem VAT zarejestrowanym jako podatnik VAT czynny,

* nabywca musi mieć zawartą z dokonującym dostawy towarów lub świadczącym usługi odpowiednią umowę, upoważniającą go do wystawiania faktur (faktur korygujących, duplikatów) w imieniu i na rachunek dokonującego dostawy lub usługodawcy.

Podatnicy, którzy zdecydowali się na zawarcie umowy, o której mowa wcześniej, mają obowiązek dostarczenia pisemnej informacji o zawarciu tej umowy naczelnikom urzędów skarbowych właściwym dla obu stron umowy, w terminie 14 dni od jej zawarcia.

Wynika to z § 6 ust. 1 rozporządzenia z dnia 28 listopada 2008 r.

Porównując powyższy przepis z przepisem obowiązującym do końca listopada ub.r. należy podkreślić, że od 1 grudnia 2008 r. termin dostarczenia pisemnej informacji o zawarciu umowy upoważniającej do wystawienia faktur przez nabywcę, został wydłużony z 10 do 14 dni.

Zmiany przepisów dotyczące umów?

Oprócz danych wymienionych w § 6 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia, umowa zawarta pomiędzy podatnikami (nabywcą a dostawcą) powinna zawierać takie postanowienie, że podatnik dokonujący dostawy towarów lub świadczący usługi upoważnia nabywcę do wystawiania faktur, faktur korygujących i duplikatów, w jego imieniu i na jego rachunek.

\

W umowie tej powinno być zawarte zastrzeżenie, iż w przypadku wykreślenia nabywcy bądź dostawcy z rejestru podatników VAT czynnych lub w przypadku zbycia przez któregoś z nich przedsiębiorstwa, mają oni obowiązek niezwłocznego poinformowania się o zaistniałej sytuacji.

Zwrócić należy uwagę na to, że od 1 grudnia 2008 r. w zawartej umowie nie jest konieczne zawieranie postanowienia, iż podatnik dokonujący dostawy towarów lub świadczący usługi nie będzie wystawiał faktur na rzecz nabywcy w okresie obowiązywania umowy, które to było konieczne do końca listopada 2008 r. Jak wynika z tego, niektóre transakcje mogą być fakturowane przez nabywcę, a niektóre przez dostawcę.

Dlatego też w § 6 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia z dnia 28 listopada 2008 r. określono, że w umowie zawartej między nabywcą a dostawcą powinno być zawarte określenie towarów lub usług, w odniesieniu do których nabywca będzie wystawiał faktury w imieniu i na rzecz dokonującego dostawy lub usługodawcy w okresie obowiązywania umowy.

Ponadto podatnicy zawierający taką umowę muszą określić termin jej obowiązywania, z tym że termin ten nie może być dłuższy niż 2 lata. Wynika to z § 6 ust. 2 pkt 3 rozporządzenia. Zaznaczyć należy, że wcześniej był to 1 rok.

? i faktur

Faktura VAT wystawiana przez nabywcę towarów czy usług na podstawie zawartej umowy z dostawcą znacząco nie różni się od zwykłej faktury VAT. Powinna ona jednak dodatkowo zawierać informację, kto jest wystawcą faktury i że została wystawiona w imieniu i na rachunek podatnika wymienionego w fakturze jako sprzedawca (§ 6 ust. 3 rozporządzenia).

Faktury VAT wystawiane przez nabywcę muszą zostać przedstawione do akceptacji dostawcy. Dotyczy to zarówno oryginału, jak i kopii. Akceptacja ta następuje w formie podpisu. Z tym że termin przedstawienia do akceptacji oryginału faktury musi być określony w umowie w taki sposób, aby było możliwe dokonanie terminowego rozliczenia podatku przez dokonującego dostawy towarów lub przez świadczącego usługi. Po akceptacji kopia faktury pozostaje u dokonującego dostawy towarów lub świadczącego usługi.

Dodatkowo w rozporządzeniu regulowano zasady wystawiania przez nabywcę faktur w formie elektronicznej. Jak wynika z § 6 ust. 4 rozporządzenia akceptacja tych faktur wyrażana jest w formie elektronicznej. Natomiast w przypadku gdy przeszkody formalne lub techniczne uniemożliwiają dokonanie akceptacji w formie elektronicznej, podatnik dokonuje akceptacji w formie podpisu na czytelnym wydruku przesłanej mu faktury.

Ponadto utrzymano, że zasady w zakresie możliwości wystawiania faktur przez nabywców towarów stosuje się do faktur stwierdzających dokonanie WDT. Jednak stosuje się je, gdy:

* nabywcą towarów jest podatnik podatku od wartości dodanej, zidentyfikowany dla potrzeb transakcji wewnątrzwspólnotowych na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju,

* dokonującym WDT jest podatnik, który został zarejestrowany jako podatnik VAT UE,

* dokonujący WDT dostarczył właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego, w terminie 14 dni od dnia zawarcia umowy, pisemnej informacji.

Tak więc również w sytuacji gdy nabywcą towarów nie jest polski podatnik VAT, istnieje możliwość zawarcia umowy dotyczącej wystawiania dokumentów przez nabywcę towarów.

autor: Aleksandra Węgielska Gazeta Podatkowa Nr 528 z dnia 2009-01-29