Jak dokonać weryfikacji numeru VAT-UE?
W momentem wstąpienia Polski do Unii Europejskiej znacznie wzrosła liczba zawieranych przez polskich przedsiębiorców transakcji z podmiotami gospodarczymi z innych krajów członkowskich. Swoboda przepływu towarów jest jednym z elementów polityki Unii prowadzonej w celu ustanowienia rynku wewnętrznego.
W celu ułatwienia przepływu towarów, przepisy ustawy VAT przewidują instytucje wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, opodatkowanej preferencyjną, zerową stawką podatku.
Aby jednak wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów mogła zostać opodatkowana stawką 0%, muszą zostać spełnione dwa warunki. Zostały one wymienione w art. 42 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze. zm. - dalej jako: "ustawa o VAT"). Pierwszy z nich dotyczy aspektu prawnego transakcji - nabywca musi posiadać właściwy i ważny numer identyfikacyjny dla transakcji wewnątrzwspólnotowych. Wszyscy bowiem podatnicy, którzy dokonują takich transakcji mają obowiązek dokonania stosownej rejestracji i posługiwania się numerem VAT-UE. Obowiązek ten wynika bezpośrednio z art. 214 Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z dnia 11 grudnia 2006 r.). Drugi z warunków dotyczy aspektu faktycznego transakcji tj. udokumentowania faktu wywozu towaru z terytorium kraju oraz dostarczenia go do nabywcy na terytorium innego państwa członkowskiego.
Dotychczas zasady weryfikacji numeru VAT-UE budziły wątpliwości wielu podatników. Kwestią sporną był w szczególności obowiązek posiadania przez podatnika potwierdzenia, iż numer VAT kontrahenta unijnego jest aktywny, jak również tego, że jego dane adresowe są zgodne z danymi podanymi na fakturze dokumentującej WDT. Zdaniem organów podatkowych do zastosowania zerowej stawki VAT wystarczająca jest informacja o aktywności numeru identyfikacyjnego dla transakcji wewnątrzwspólnotowych danego kontrahenta uzyskana z systemu VIES (VAT Information Exchange System). Tezę taką poparł Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z dnia 27 lipca 2012 r. (znak IPTPP2/443-401/12-2/JN).
W uzasadnieniu powyższej interpretacji wskazano, że "ustawa o podatku od towarów i usług nie reguluje kwestii obowiązku posiadania przez podatnika potwierdzenia z systemu VIES faktu, iż nabywca posiada właściwy i ważny numer identyfikacyjny dla potrzeb wewnątrzwspólnotowych transakcji nadany przez państwo członkowskie. Natomiast zgodnie z ww. przepisami, numer ten powinien być aktualny w momencie dokonywania dostawy". W efekcie podatnik nie ma obowiązku posiadania w swej dokumentacji potwierdzenia w postaci wydruku z systemu VIES, że nabywca posiada właściwy i ważny numer identyfikacyjny dla potrzeb wewnątrzwspólnotowych transakcji nadany mu przez państwo członkowskie. Warto jednakże w tym miejscu podkreślić, iż nie zwalnia to podatnika z obowiązku dokonania stosownej weryfikacji tego faktu na dzień dokonywania dostawy, a w przypadku, gdy należność za towar otrzymano przed dostarczeniem towaru nabywcy i wystawiono fakturę VAT - na dzień wystawienia dokumentu księgowego.
Ponadto Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi podkreślił, iż identyfikacja podatnika dla potrzeb wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów następuje tylko według jednego kryterium - aktywnego i ważnego numeru rejestracyjnego. W konsekwencji informacja pochodząca z systemu VIES potwierdzająca aktywność numeru VAT-UE unijnego kontrahenta może być wystarczającym dowodem uznania go za podatnika zidentyfikowanego na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych, w przypadku niewystąpienia okoliczności wskazujących na odmienny stan faktyczny.
Podsumowując należy podkreślić, iż przytoczona wyżej interpretacja jest korzystna dla podatników. Korzystając z elektronicznej platformy VIES (http://ec.europa.eu/taxation_customs/vies), mają oni możliwość szybkiego i łatwego sprawdzenia, czy ich kontrahenci w innym państwie członkowskim posiadają w danym momencie aktywny numer VAT-UE. Z pewnością umożliwi to zminimalizowanie trudności i wątpliwości co do prawa do opodatkowania dokonywanej transakcji stawką preferencyjną.
Jarosław Włoch
Aplikant radcowski, konsultant podatkowy w Departamencie Doradztwa Podatkowego Małopolskiego Instytutu Studiów Podatkowych w Krakowie
Artykuł ma charakter jedynie informacyjny i stanowi publikację zainspirowaną treścią artykułów prasowych, interpretacji organów podatkowych i orzeczeń sądów administracyjnych. Nie stanowi porady ani opinii podatkowej czy prawnej w rozumieniu art. 2 ust. 1 i art. 31 ustawy o doradztwie podatkowym (Dz. U. z 1996 r. Nr 102, poz. 475, ze zm.) i jest odzwierciedleniem poglądów wyrażanych przez autorów publikacji. Małopolski Instytut Studiów Podatkowych Sp. z o.o. nie bierze odpowiedzialności za ewentualne skutki podejmowanych decyzji na ich podstawie.
