Jak w 2016 r. ubezpieczyć przedsiębiorcę wykonującego zlecenie?
Od 1 stycznia 2016 r. zmienią się przepisy w zakresie ubezpieczeń społecznych osób prowadzących pozarolniczą działalność i jednocześnie wykonujących umowę zlecenia. Sposób oskładkowania zlecenia będzie zależał - tak jak dotychczas - od wysokości przychodu uzyskiwanego z tytułu wykonywanej umowy. Jednak od tego dnia zasada ta obejmie również m.in. wspólników spółek.
Do 31 grudnia 2015 r. osoba prowadząca pozarolniczą działalność i wykonująca jednocześnie umowę zlecenia podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia działalności. Tak jest wtedy, gdy przychód ze zlecenia (stanowiący podstawę do oskładkowania) jest niższy od obowiązującej daną osobę najniższej podstawy wymiaru składek społecznych z prowadzonej działalności, czyli jest niższy niż:
- 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek emerytalno-rentowych (tzw. standardowa podstawa) - dla przedsiębiorców opłacających składki na ogólnych zasadach lub
- 30% minimalnego wynagrodzenia ("preferencyjna" podstawa) - dla nowych przedsiębiorców korzystających z ulgi.
Wykonywanie zlecenia stanowi dla przedsiębiorcy w tym przypadku tytuł do dobrowolnych ubezpieczeń emerytalno-rentowych.
Jeśli natomiast przychód ze zlecenia jest równy lub wyższy od obowiązującej danego przedsiębiorcę minimalnej podstawy wymiaru tych składek z działalności, może on wtedy wybrać, z którego tytułu (ze zlecenia czy z działalności) chce podlegać obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym.
Zasada ta dotyczy wyłącznie osób prowadzących działalność na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych. Pozostałe osoby prowadzące działalność (patrz ramka) mają swobodny wybór tytułu do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych bez względu na wysokość wynagrodzenia uzyskiwanego z tytułu wykonywanego zlecenia.
|
Za pozarolniczą działalność uważa się działalność:
|
Począwszy od 1 stycznia 2016 r. w przypadku przedsiębiorcy, dla którego właściwa jest "standardowa" podstawa - w zasadzie nic się nie zmieni. Będzie on - tak jak dotychczas - podlegał obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej, jeżeli z tytułu wykonywanej umowy zlecenia jego przychód będzie niższy od 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. Z racji wykonywanego zlecenia będzie on mógł podlegać dobrowolnie ubezpieczeniom emerytalno-rentowym. Co jednak istotne, zasada ta będzie również miała zastosowanie do wszystkich osób prowadzących pozarolniczą działalność, a nie tylko do tych, którzy prowadzą własną firmę na podstawie wpisu do CEIDG. Obecnie jeszcze (tj. do końca grudnia br.), np. wspólnik spółki jawnej wykonujący jednocześnie umowę zlecenia, ma prawo wybrać - niezależnie od wysokości uzyskiwanego przychodu ze zlecenia - z którego tytułu chce podlegać obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym (tj. ze zlecenia czy jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność).
Ubezpieczenie zdrowotne jest obowiązkowe zarówno ze zlecenia, jak i z racji prowadzonej firmy.
Z kolei osoba prowadząca działalność gospodarczą, którą obowiązuje "preferencyjna" podstawa wymiaru składek społecznych, wykonując jednocześnie zlecenie będzie obowiązkowo podlegała ubezpieczeniom społecznym z obu tytułów. Oznacza to, że od wynagrodzenia uzyskiwanego ze zlecenia będzie miała naliczane zarówno składki społeczne, jak i składkę zdrowotną oraz będzie też je musiała opłacać za siebie (społeczne i zdrowotną) jako przedsiębiorca. Nowe przepisy wprowadzają jednocześnie zastrzeżenie, że zasady tej nie będzie się stosowało, jeżeli łączna podstawa wymiaru składek z tytułu wykonywania pracy na podstawie umowy zlecenia) lub z innych tytułów (np. prowadzonej działalności) osiągnie kwotę minimalnego wynagrodzenia (w 2016 r. - 1.850 zł). Wówczas kolejny tytuł lub tytuły nie będą powodowały tego obowiązku. Wtedy też ubezpieczony będzie mógł na bieżąco zmienić tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych.
|
Przykład Pan Jan prowadzi działalność na podstawie wpisu do CEIDG. Opłaca za siebie składki społeczne od 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia. Od 1 stycznia 2016 r. będzie też wykonywał umowę zlecenia (nie w ramach prowadzonej firmy). Za jej wykonywanie ma otrzymywać miesięczne wynagrodzenie w kwocie 1.600 zł. W takim przypadku pan Jan będzie podlegał obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z obu tytułów. Gdyby pan Jan osiągał z umowy zlecenia przychód przynajmniej w kwocie 1.850 zł lub taką kwotę zadeklarował do podstawy wymiaru składek społecznych z tytułu prowadzonej działalności (mimo że obowiązującym go minimum jest 30% kwoty minimalnej płacy, które w 2016 r. będzie wynosiło 555 zł), wtedy mógłby sam zdecydować, z którego tytułu (tj. ze zlecenia czy z racji prowadzonej firmy) chce podlegać obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym. |
autor: Dorota Wyderska
Gazeta Podatkowa nr 103 (1248) z dnia 2015-12-24