Projektowane rozporządzenie oddziaływać będzie na cudzoziemców ubiegających się o nadanie statusu uchodźcy, Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców oraz Straż Graniczną.
W załączniku do projektu rozporządzenia został określony regulamin pobytu w ośrodku dla cudzoziemców ubiegających się o nadanie statusu uchodźcy. Opracowanie zasad pobytu cudzoziemców w ośrodku dla cudzoziemców ubiegających się o nadanie statusu uchodźcy ma na celu zapewnienie porządku w trakcie przyjmowania i podczas pobytu cudzoziemca w tym ośrodku.
Projekt określa podstawowe zasady porządkowe, którym cudzoziemiec przebywający w ośrodku powinien się poddać, czynności towarzyszące przyjmowaniu i zakwaterowaniu cudzoziemca w ośrodku, warunki odwiedzin osób z zewnątrz, a także formalności związane z opuszczaniem ośrodka przez cudzoziemca. Regulacja zawarta w projekcie rozporządzenia uległa zmianom w niewielkim zakresie w stosunku do obecnie obowiązujących przepisów. Zmiany dotyczą regulaminu pobytu w ośrodku dla cudzoziemców ubiegających się o nadanie statusu uchodźcy, stanowiącego załącznik do projektu rozporządzenia.
Przepisy projektu regulują zasady przyjęcia do ośrodka dla cudzoziemców ubiegających się
o nadanie statusu uchodźcy oraz zasady zakwaterowania w pomieszczeniach mieszkalnych
ośrodka. Uregulowane zostały kwestie wejścia na teren ośrodka. Przyjęto zasadę, że wejście na teren ośrodka osób nie będących jego mieszkańcami wymaga każdorazowo zgody Szefa
Urzędu do Spraw Cudzoziemców. Jednakże zgodnie z Regulaminem organizacyjnym Urzędu
do Spraw Cudzoziemców, Szef Urzędu będzie mógł udzielić imiennego upoważnienia
Dyrektorowi Biura Organizacji Ośrodków dla Cudzoziemców Ubiegających się o Nadanie
Statusu Uchodźcy lub Azylu do załatwiania w jego imieniu spraw w tym zakresie.
Cudzoziemcom korzystającym z pomocy socjalnej, udzielanej na podstawie ustawy
z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zgodę na wejście na teren ośrodka może wyrazić kierownik tego
ośrodka. Przedstawiciel Urzędu Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych do Spraw
Uchodźców może wejść na teren ośrodka bez zgody Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców,
po uprzednim zawiadomieniu kierownika ośrodka. W przypadku przedstawicieli organizacji,
do których zadań statutowych należą sprawy uchodźców oraz podmiotów udzielających
pomocy prawnej w sprawach o nadanie statusu uchodźcy, Szef Urzędu do Spraw
Cudzoziemców może udzielić zgody na wejście na teren ośrodka na okres prowadzenia przez
nich działań na rzecz cudzoziemców przebywających w ośrodku.
Z uwagi na szczególny charakter pobytu cudzoziemców ubiegających się o nadanie
statusu uchodźcy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej konieczne jest precyzyjne
określenie kompetencji w tym zakresie. Przemawiają za tym przede wszystkim względy
bezpieczeństwa cudzoziemców przebywających w ośrodkach, jak również względy
organizacyjne, potrzeba wyeliminowania wejść osób nieuprawnionych do pobytu w ośrodku
w celu nielegalnego zamieszkania oraz konieczność reglamentowania wejść osób spoza
ośrodka w sytuacji np. reżimu sanitarno - epidemiologicznego. Zaproponowane rozwiązanie
odzwierciedla dotychczasową praktykę w tym zakresie z dodatkowym uprzywilejowaniem
przedstawicieli Urzędu Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych do Spraw
Uchodźców oraz organizacji pozarządowych. Jest to system sprawny, a precyzyjne określenie
kompetencji w tym zakresie nie spowoduje utrudnień. Określone zostały także godziny odwiedzin. W stosunku do poprzedniej regulacji wprowadzono możliwość wydłużenia godzin odwiedzin, nie później jednak niż do godziny 22°°.
Ponadto zostały uregulowane kwestie wyżywienia w ośrodku. Doprecyzowano godziny wydawania posiłków. Wprowadzenie przedziału godzinowego ma na celu zapewnienie sprawności funkcjonowania ośrodka, zwłaszcza w tym przypadku dotyczy to pracy osób przygotowujących posiłki dla cudzoziemców. Jednocześnie godziny wydawania posiłków mogą być zmienione przez kierownika ośrodka, jeżeli wymagają tego względy organizacyjne lub przemawia za tym ważny interes cudzoziemców. Z regulaminu usunięte zostały przepisy dotyczące ekwiwalentu pieniężnego w zamian za wyżywienie, w związku z faktem, że
regulamin pobytu w ośrodku ma określać warunki pobytu oraz sprawy dotyczące porządku
wewnętrznego w ośrodku. Cudzoziemcowi przebywającemu w ośrodku udostępnione mogą zostać pomieszczenia kuchenne do przygotowywania posiłków oraz pomieszczenie wyposażone w urządzenia chłodnicze do przechowywania artykułów żywnościowych.
Cudzoziemcowi zapewniona zostaje możliwość podtrzymywania zwyczajów i tradycji
narodowych i kulturowych oraz wykonywania praktyk religijnych, pod warunkiem, że nie są one sprzeczne z prawem obowiązującym w Rzeczypospolitej Polskiej. Cudzoziemiec m. in. ma zapewniony dostęp do informacji o podmiotach udzielających bezpłatnej pomocy prawnej w sprawach o nadanie statusu uchodźcy, jak również o organizacjach, do których zadań statutowych należą sprawy uchodźców. Jednocześnie cudzoziemcowi zapewnia się dostęp do informacji o procedurach przeciwdziałania oraz reagowania na przypadki przemocy, w tym na tle seksualnym lub ze względu na płeć.
Przepisy określają także katalog działań zabronionych cudzoziemcom na terenie ośrodka. Katalog ten został rozszerzony o zakaz: prowadzenia działalności o charakterze gospodarczym, wykorzystywania pomieszczeń ośrodka niezgodnie z przeznaczeniem oraz palenia tytoniu w pomieszczeniach wspólnego użytkowania. Przewidziano możliwość organizowania zajęć kulturalno - oświatowych lub sportowych z udziałem instytucji, organizacji, stowarzyszeń i innych podmiotów oraz osób fizycznych.
Uregulowano sposób i tryb składania wniosków, skarg i próśb. Wnioski, skargi i prośby cudzoziemców będą przyjmowane przez kierownika ośrodka oraz inne wyznaczone
przez niego osoby, także w czasie bezpośrednich kontaktów z cudzoziemcami. Natomiast
skargi i wnioski dotyczące kierownika ośrodka oraz w sprawach funkcjonowania i warunków
pobytu w ośrodku są przekazywane do Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców bez
pośrednictwa kierownika ośrodka.
Wprowadzono zasadę, że tekst regulaminu pobytu w ośrodku oraz informacje
o podmiotach udzielających bezpłatnej pomocy prawnej w sprawach o nadanie statusu
uchodźcy, jak również o organizacjach, do których zadań statutowych należą sprawy
uchodźców umieszcza się w widocznym miejscu na terenie ośrodka w języku polskim oraz
w językach zrozumiałych dla przebywających w ośrodku cudzoziemców.
www.SerwisPrawa.pl
