Komisja europejska ostrzega
System rolniczych ubezpieczeń społecznych w ramach Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS) jest zbyt dużym obciążeniem dla polskiego budżetu - ostrzegła Komisja Europejska w opublikowanym w środę raporcie.
W raporcie o stanie finansów publicznych w 27 krajach UE, w rozdziale poświęconym Polsce Komisja Europejska wskazała ponadto, że system KRUS przyczynia się do opóźnienia pożądanej restrukturyzacji sektora rolnego w Polsce. Sprzyja bowiem utrzymaniu mało wydajnych gospodarstw o powierzchni nieprzekraczającej dwóch hektarów. Ich właściciele nie muszą bowiem płacić składek na ubezpieczenie.
- Mimo wielu apeli ze strony różnych instytucji o przeprowadzenie zasadniczej reformy KRUS, system pozostaje zasadniczo niezmieniony od początku lat 90. - ubolewa KE.
W Polsce rolnicze emerytury wypłacane są z funduszu emerytalno- rentowego KRUS, który głównie subwencjonowany jest z budżetu państwa. Dotacja budżetowa do KRUS w 2008 r. wynosi 15,7 mld zł, w tym do funduszu emerytalno-rentowego prawie 15 mld. Według cytowanych przez KE danych za 2007 rok, jedynie 7,7 proc. wydatków KRUS pokrywanych jest ze składek rolników.
Zdaniem KE hojne subwencjonowanie KRUS z budżetu państwa to przykład "źle ukierunkowanych wydatków społecznych", które negatywnie oddziałują na polski rynek pracy. Dzieje się tak w sytuacji, gdy wskaźnik aktywności zawodowej należy w Polsce do najniższych w UE, wynosząc tylko nieco ponad 62 proc. (średnia w UE 72 proc.).
KE krytykuje nie tylko subwencjonowanie KRUS, lecz także zbyt szeroki dostęp do świadczeń w ramach atrakcyjnego, bo taniego dla ubezpieczonych systemu. Zauważa, że choć zatrudnienie w rolnictwie spada, to od 1996 roku liczba osób ubezpieczonych w KRUS stale rośnie i obejmuje obecnie ok. 1,6 mln osób.
Jednocześnie dochody rolników rosną najszybciej ze wszystkich grup zawodowych w Polsce - w ubiegłym roku o 20 proc.
Składka na ubezpieczenie w ramach KRUS stanowi 30 proc. emerytury podstawowej. Przeciętne miesięczne świadczenie emerytalne wynosi zaś ok. 700 zł i jest o 16 proc. wyższe od emerytury podstawowej.
W przyszłym tygodniu projekt ustawy reformującej KRUS, w dwóch wariantach, trafi pod obrady Rady Ministrów. Ministerstwo Rolnictwa przewiduje zróżnicowanie składek, a także świadczeń emerytalnych, ale przyznaje, że wysokość dotacji budżetowej dla KRUS nie ulegnie zmianie, a w dalszych latach może nawet wzrosnąć. W obu wariantach wzrost wpływów ze składek do kasy KRUS ma wynieść ok. 200 tys. zł rocznie.
