Kontrola VAT-owców i ukrywających dochody

Ministerstwo Finansów opublikowało opracowany w Departamencie Kontroli Skarbowej wykaz zadań dla kontroli skarbowej na 2007 rok. Dokument ten jest publikowany już drugi rok z rzędu i stanowi dla podatników jedno z cenniejszych źródeł informacji o tym, co znajdzie się w kręgu zainteresowania urzędów kontroli skarbowej (UKS) w nadchodzącym roku.

Wielkiej rewolucji nie będzie. Jak zauważa resort finansów: zadania dla urzędów kontroli skarbowej na rok 2007 są w znacznej części kontynuacją wyznaczonych w roku 2006.

Generalny inspektor kontroli skarbowej Paweł Banaś zamierza w 2007 roku objąć szczególną kontrolą handel w internecie

Zmiana priorytetów

Porównując zadania zaplanowane na bieżący rok i te z 2006 roku, można odnieść wrażenie, że ministerstwu zmieniły się priorytety. W zeszłym roku najważniejsza była walka z szarą strefą. Obecnie to walka z oszustwami karuzelowymi VAT, choć walka z szarą strefą również będzie kontynuowana.

Trudno polemizować, czy taka zmiana jest słuszna. Zgodnie z metodologią GUS szara strefa szacowana jest w Polsce na około 13-14 proc. produktu krajowego brutto, czyli niecałe 140 mld zł. Natomiast łączna wartość oszustw karuzelowych VAT w Unii Europejskiej wynosi 60 mld euro (ok. 220 mld zł).

Poza priorytetami zmienią się także kryteria, na podstawie których będą rozpoczynane kontrole.

Trzeba uważać na wywiad

Z opublikowanego dokumentu wynika, że przy doborze podmiotów do kontroli ważną rolę odgrywać będą wnioski i informacje otrzymywane od komórek wywiadu skarbowego, generalnego inspektora informacji finansowej oraz od innych organów spoza resortu finansów, takich jak: prokuratury, policji, CBŚ, ABW, CBA. Innymi słowy, kontrola skarbowa będzie częściej sprawdzać tych podatników, którzy z różnych względów znajdą się w kręgu zainteresowania szeroko rozumianych organów ścigania.

Trzeba także wiedzieć, że fiskus przy swoich działaniach kontrolnych będzie wykorzystywał systemy informatyczne. Jak podaje MF, metody analizy obszarów szczególnie narażonych na występowanie negatywnych zjawisk i typowania podmiotów do kontroli będą w 2007 roku zmieniać się wraz z wdrażaniem w UKS informatycznego systemu wspomagania kontroli skarbowej ISKOS. Obok dotychczas stosowanych metod i źródeł informacji możliwe i konieczne będzie wykorzystanie nowoczesnych narzędzi i baz danych zawartych w tym systemie. Co to może oznaczać? Każdy podatnik zarejestrowany w takim systemie może spodziewać się wizyty urzędników skarbowych.

Priorytety kontroli skarbowej w 2007 roku:

• zwalczanie przestępstw karuzelowych w podatku od towarów i usług
  
• kontrole dochodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów
  
• kontrole zwolnień podatkowych
  
• kontrole w zakresie obrotu towarowego z zagranicą
  
• kontrole gospodarowania majątkiem skarbu państwa
  
• współpraca z innymi służbami państwowymi zwalczającymi przestępczość podatkową, finansową, a także działalność na szkodę instytucji państwowych
  
• skuteczne wykorzystanie Informatycznego Systemu Wspomagania Kontroli Skarbowej ISKOS
  
• doskonalenie systemu analizy obszarów wysokiego ryzyka wystąpienia nieprawidłowości

Zaostrzony rygor dla VAT...

Największe nieprawidłowości ujawniane przez kontrole organów skarbowych dotyczą podatku od towarów i usług (w 2005 roku około 80 proc. ogółu ustaleń podatkowych kontroli skarbowej). W związku z tym resort finansów postanowił, że w 2007 roku VAT będzie stanowić obszar wzmożonego zainteresowania kontroli skarbowej.

Szczególnie istotny ma być handel między krajami członkowskimi Unii. Jak uzasadnia swoją decyzję MF - swobodny przepływ towarów na całym obszarze Wspólnoty w połączeniu z nadal istniejącymi barierami prawno-administracyjnymi, na jakie napotykają służby kontrolne krajów członkowskich, sprawiają, że przestępstwa, zwłaszcza oszustwa typu karuzelowego, generują olbrzymie straty budżetowe i jednocześnie są trudne do wykrycia i ścigania.

...i ukrywających dochody

W 2007 roku mają być kontynuowane kontrole w zakresie dochodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów. Modyfikacja założeń programów kontroli i metodologii kontroli skarbowej w tym obszarze ma wynikać m.in. z doświadczeń zdobytych w 2006 roku.

Pod lupą UKS znajdzie się także handel internetowy. W tym roku resort zapowiada bardziej wnikliwe zainteresowanie się tym segmentem rynku i wypracowanie nowych metod kontroli. Niestety nie wiadomo jakich, ale można spodziewać się, że współpraca z wymienionymi organami będzie miała duże znaczenie. Szczególnie, jeśli chodzi o współpracę z policją, która podobnie jak UKS-y coraz skuteczniej monitoruje internet i nieprawidłowości z nim związane.

Kolejnymi obszarami wzmożonej kontroli urzędów będą: obrót nieruchomościami oraz handel fikcyjnymi fakturami. W tym zakresie już od dłuższego czasu urzędy kontroli skarbowej odgrażają się, że przy okazji finansowania zakupu nieruchomości, za pieniądze przywiezione z pracy za granicą będą kontrolować, czy dochody uzyskane z tej pracy zostały właściwie rozliczone w Polsce. Co prawda w dokumencie nie ma o tym słowa, jednak nie ulega wątpliwości, że działania takie będą prowadzone w 2007 roku.

Nie wszyscy są przestępcami

Każdy podatnik po przeczytaniu dokumentu Departamentu Kontroli Skarbowej MF może odnieść wrażenie, że w 2007 roku pod lupą urzędników skarbowych będą głównie przestępcy podatkowi. I to byłoby założenie słuszne.

W końcu kontrola skarbowa ma ujawniać i likwidować wszelkie nieprawidłowości. Jednak zaplanowane metody, m.in. ścisła współpraca z organami ścigania oraz korzystanie z baz danych innych organów, może prowadzić do innego wniosku: nikt nie może spać spokojnie. Zatem - podatniku bądź czujny. Pozostaje nadzieja, że mimo wszystko kontrola skarbowa będzie wykonywać zaplanowane zadania bez nadużywania swych kompetencji. I co najważniejsze, nie będzie traktować każdego podatnika jak potencjalnego przestępcę.

Ewa Matyszewska