Menedżerowie płacą podatki?

Zdaniem PKPP, łamanie konstytucji jest ewidentne, więc trybunał powinien stanąć po stronie menedżerów.

Także pytani przez nas eksperci podatkowi dostrzegają dyskryminację menedżerów. Obawiają się jednak, że TK uzna, iż konstytucja nie jest łamana, a w oczach sędziów znów weźmie górę interes budżetu państwa.

Obowiązki bez przywilejów

Od kilku lat systematycznie pogarsza się sytuacja podatkowa menedżerów. W 2001 r. odebrano im prawo do 20-proc. zryczałtowanych kosztów uzyskania przychodu. W 2002 r. usługi menedżerskie obciążono podatkiem VAT.

1 stycznia 2004 r. weszły wręcz schizofreniczne zasady ich opodatkowania. Menedżerowie prowadzący działalność gospodarczą mają wszelkie obowiązki przedsiębiorców, ale nie mogą korzystać z przywilejów przewidzianych dla działalności gospodarczej. Nie mają jednak prawa do 19-proc. liniowej stawki PIT ani pełnego rozliczenia kosztów uzyskania przychodu. Dlaczego? Bo przeforsowane przez fiskusa regulacje traktują kontrakty menedżerskie jako bardzo podobne do stosunku pracy i tak je opodatkowują. Menedżerowie płacą więc podatki według skali 19, 30 i 40 proc. i nie mają praktycznie prawa do kosztów uzyskania przychodu.

Ta sytuacja skłoniła PKPP do skierowania sprawy do trybunału.

- Menedżer przedsiębiorca ponosi koszty np. ubezpieczenia, zatrudnienia pracowników, ekspertyz, delegacji itp., a nie może ich uwzględnić przy obliczaniu podatku. Podobny jest charakter usług adwokatów, radców prawnych, notariuszy, doradców, lekarzy i analityków, a tylko w przypadku menedżerów przyjęto, że ich działalność jest wykonywana osobiście. To właśnie powoduje wyższe opodatkowanie - mówi Henryka Bochniarz, prezydent PKPP.

Zdaniem konfederacji, przepisy mają na celu pozyskanie dodatkowych dochodów dla budżetu kosztem osób najlepiej wykształconych, najbardziej uzdolnionych i kreatywnych.

- Sytuacja budżetu państwa nie może usprawiedliwiać łamania podstawowych zasad demokratycznego państwa prawnego, zasad sprawiedliwości i równości wobec prawa. Przepisy o opodatkowaniu osób zarządzających znaczną częścią gospodarki czynią aktywność menedżerską bezsensowną. Są rozbieżne z deklaracjami rządu o rozwoju przedsiębiorczości - mówi Henryka Bochniarz.

Szanse są, ale...

Eksperci podatkowi krytycznie patrzą na zasady opodatkowania menedżerów. Obawiają się jednak, że sędziowie trybunału nie stwierdzą naruszenia konstytucji.

- Około 90 proc. umów zlecenia jest podobnych do umów o pracę. Uważam, że zróżnicowanie tylko sytuacji menedżerów nie jest uzasadnione. Odebranie im prawa do 19-proc. liniowej stawki PIT i 20-proc. zryczałtowanych kosztów uzyskania przychodu sprawia, że są traktowani jak gorsza kategoria podatników. Jednak problem menedżerów nie jest wyjątkowy. Jedna trzecia ustawy o PIT jest niekonstytucyjna - mówi Paweł Mazurkiewicz, doradca podatkowy w MDDP.

Wskazuje on, że cały system PIT różnicuje opodatkowanie w zależności od rodzaju działalności.

- Wniosek ma pewne szanse w TK, ale nie są one duże. Wyrok korzystny dla menedżerów byłby przełomowy dla całego systemu - dodaje Paweł Mazurkiewicz. W ocenie chcącego zachować anonimowość szefa działu podatkowego w międzynarodowej kancelarii prawnej, trybunał raczej nie uzna racji wnioskodawców.

- Nie sądzę, by TK stwierdził, że parlament nie ma prawa do kształtowania systemu podatkowego, a tak zapewne będą się bronić przedstawiciele ustawodawcy. Jeżeli TK przyjmie, że 19-proc. liniowa stawka PIT jest ulgą podatkową, to szanse menedżerów mogą zmaleć - mówi ekspert.

Jarosław Królak