Możliwość kwartalnego opłacania zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych ustawodawca przewidział dla przedsiębiorców, którzy zgodnie z przepisami ustawy o pdof posiadają status małego podatnika lub podatnika rozpoczynającego prowadzenie działalności gospodarczej w roku podatkowym. Zgodnie z tymi uregulowaniami małym podatnikiem jest podatnik prowadzący działalność gospodarczą, u którego wartość przychodu ze sprzedaży, wraz z kwotą należnego podatku VAT, nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych równowartości 1.200.000 euro. Stąd w 2019 r. jest nim przedsiębiorca, u którego wartość tego przychodu w 2018 r. nie przekroczyła kwoty 5.135.000 zł.
Natomiast uprawnionym do opłacania zaliczek kwartalnych podatnikiem rozpoczynającym prowadzenie działalności gospodarczej w 2019 r. jest podatnik, który w roku rozpoczęcia tej działalności, a także w okresie 2 lat, licząc od końca roku poprzedzającego rok jej rozpoczęcia:
- nie prowadził działalności gospodarczej samodzielnie lub jako wspólnik spółki niebędącej osobą prawną,
- działalności gospodarczej nie prowadził małżonek podatnika, jeśli między małżonkami istniała w tym czasie wspólność majątkowa.
Taki przedsiębiorca, o ile w kolejnych latach podatkowych będzie posiadał status małego podatnika, także w tych latach będzie miał prawo opłacania zaliczek kwartalnych.
W stosunku do lat ubiegłych w 2019 r. zmianie uległ termin zawiadomienia o wyborze przez uprawnionych podatników pdof kwartalnego sposobu wpłacania zaliczek na pdof. Od bieżącego roku podatnicy, którzy wybiorą na dany rok ten sposób regulowania zaliczek na podatek dochodowy, o dokonanym wyborze będą informowali organ podatkowy dopiero w zeznaniu rocznym składanym za rok podatkowy, w którym stosowali kwartalny sposób regulowania zobowiązań w podatku dochodowym. Na mocy przepisu przejściowego zawiadomienia składane w tym zakresie na dotychczasowych zasadach przed dniem 1 stycznia 2019 r. nie wywołują żadnych skutków w latach podatkowych rozpoczynających się po dniu 31 grudnia 2018 r.
Podatnicy korzystający w prowadzeniu działalności gospodarczej z opodatkowania według skali podatkowej zaliczki miesięczne lub kwartalne zaczynają opłacać począwszy odpowiednio od miesiąca lub kwartału, w którym dochód, po uwzględnieniu możliwych obniżeń, przekracza kwotę 3.091 zł. Dochód do opodatkowania pomniejsza się o straty z lat wcześniejszych i odliczenia wskazane w art. 26 ustawy o pdof. Sam podatek zmniejsza się o zapłacone składki zdrowotne (7,75% podstawy ich wymiaru). Z kolei tzw. liniowcy wpłacają zaliczki już po osiągnięciu pierwszego dochodu. Wyliczając podstawę opodatkowania, mogą w trakcie roku odliczać od dochodu jedynie straty z lat wcześniejszych i składki na ubezpieczenia społeczne, a od podatku składki zdrowotne. Kwoty zaliczek obliczają w wysokości różnicy między podatkiem wyliczonym od dochodu osiągniętego od początku roku a sumą zaliczek odpowiednio za poprzednie miesiące lub kwartały, z uwzględnieniem art. 27b ustawy o pdof. Zaliczki kwartalne za pierwsze trzy kwartały roku podatnicy wpłacają do urzędu skarbowego w terminie do dnia 20. każdego miesiąca następującego po kwartale, za który wpłacana jest zaliczka.
Przedsiębiorcy - i to zarówno opłacający zaliczki na pdof miesięcznie, jak i kwartalnie, wpłaty zaliczki za ostatni miesiąc lub kwartał dokonują do 20 stycznia następnego roku podatkowego. Począwszy od zaliczki za grudzień lub czwarty kwartał 2019 r. przedsiębiorcy nie będą już jednak mieli możliwości uniknięcia zapłaty tej zaliczki. Przypomnijmy, że w stanie prawnym obowiązującym, w odniesieniu do zaliczek na pdof za 2018 r. z art. 44 ust. 6 ustawy o pdof wynikało, że jeżeli przed upływem terminu do zapłaty zaliczki za ostatni miesiąc lub kwartał roku podatnik dokonał rocznego rozliczenia podatku poprzez złożenie zeznania z jednoczesną wpłatą wynikającego z niego podatku, nie musiał tej ostatniej zaliczki wpłacać. Z dniem 1 stycznia 2019 r. przepis ten został znowelizowany i obecnie takiej możliwości już nie ma. Wynika to również z tego, że począwszy od rozliczeń za 2019 r. zeznania roczne PIT-36 i PIT-36L będą składane w terminie od 15 lutego do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym, o czym stanowi również znowelizowany art. 45 ustawy o pdof.
W ustawowo określonych okolicznościach przedsiębiorca może uniknąć obowiązku wpłaty zaliczki na podatek dochodowy. Prawo do jej niewpłacania, i to zarówno tej miesięcznej, jak i kwartalnej, przedsiębiorca ma wtedy, gdy podatek należny od dochodu osiągniętego przez niego od początku roku pomniejszony o sumę zaliczek wpłaconych od początku roku nie przekroczy 1.000 zł.
Jeżeli natomiast podatek należny od dochodu osiągniętego od początku roku pomniejszony o sumę zaliczek wpłaconych od początku roku przekracza 1.000 zł, wpłacie podlega różnica pomiędzy podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku a sumą zaliczek wpłaconych od początku roku.
Z możliwości tej mają prawo korzystać także podatnicy będący osobami fizycznymi, którzy równocześnie z przychodami z pozarolniczej działalności gospodarczej osiągają przychody z najmu lub dzierżawy bądź z działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochód ustalany jest na podstawie prowadzonych ksiąg.
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 26.07.1991 r. o pdof (Dz. U. z 2018 r. poz. 1509 ze zm.)
autor: Agata Cieśla
