Nowy system ulg podatkowych od 2022 r.
Od 1 stycznia 2022 r. wejdą w życie kolejne zmiany przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (pdop). Regulacje wprowadzane w ramach tzw. Polskiego Ładu przynoszą ich więcej niż zazwyczaj, w tym nowe oraz zmodyfikowane ulgi podatkowe wspierające innowacyjność i rozwój przedsiębiorstw.
Nowo wprowadzany od 2022 r. przepis art. 18ea ustawy o pdop (Dz. U. z 2021 r. poz. 1800 ze zm.) jest skierowany do podatników, którzy w wyniku prowadzonych prac badawczo-rozwojowych wytworzyli nowy (dotychczas nieznany na rynku) produkt. Rozwiązanie potocznie zwane ulgą na prototyp polega na odliczeniu od podstawy opodatkowania określonych w ustawie kosztów (pomniejszonych o podatek VAT) ponoszonych na etapie produkcji próbnej oraz kosztów wprowadzenia nowego produktu na rynek. Wartość odliczenia będzie limitowana i nie będzie mogła przekraczać:
- 30 proc. sumy poniesionych kosztów oraz
- 10 proc. dochodu z działalności gospodarczej.
Na liście nakładów możliwych do rozliczenia znajdują się: cena nabycia lub koszt wytworzenia fabrycznie nowych środków trwałych niezbędnych do uruchomienia produkcji próbnej, wydatki poniesione na ulepszenie posiadanych środków trwałych w celu ich dostosowania do produkcji próbnej, koszty nabycia materiałów i surowców użytych do wyprodukowania prototypu, wydatki poniesione m.in. na: badania, ekspertyzy, przygotowanie dokumentacji niezbędnej do uzyskania certyfikatu, homologacji, znaku CE, znaku bezpieczeństwa.
Odliczenie będzie przysługiwało pod warunkiem, że koszty zostały faktycznie poniesione w roku podatkowym oraz nie zostały zwrócone w jakiejkolwiek formie ani odliczone od podstawy opodatkowania.
Preferencja będzie mogła być konsumowana w zeznaniu za rok podatkowy, w którym poniesiono wskazane koszty. W przypadku gdy podatnik poniesie stratę lub gdy wielkość dochodu będzie niższa od kwoty przysługujących odliczeń, z ulgi będzie można skorzystać dokonując rozliczeń rocznych za kolejno następujące po sobie 6 lat podatkowych następujące bezpośrednio po roku, w którym podatnik skorzysta lub będzie miał prawo skorzystać z odliczenia.
Znakiem czasu jest odrębna ulga na robotyzację (art. 38eb ustawy o pdop). Polega ona na podatkowym wsparciu przedsiębiorców, którzy zainwestowali w zakup fabrycznie nowych robotów, a także maszyn, urządzeń oraz innych rzeczy funkcjonalnie z nimi związanych. W jej ramach podatnik odliczy od podstawy opodatkowania kwotę stanowiącą 50 proc. kosztów uzyskania przychodów poniesionych w danym roku podatkowym na ten cel. Kwota ulgi nie będzie mogła jednak przekraczać kwoty dochodu uzyskanego z działalności gospodarczej. Ulgę będzie rozliczać się w zeznaniu rocznym, dołączając do niego informację zawierającą wykaz poniesionych kosztów podlegających odliczeniu. Informacja ta będzie składana na urzędowym formularzu. Omawiana preferencja podatkowa będzie ograniczona czasowo: dotyczy kosztów robotyzacji poniesionych w latach 2022-2026.
BIZNES INTERIA na Facebooku i jesteś na bieżąco z najnowszymi wydarzeniami
Kolejną nową preferencją, adresowaną do przedsiębiorców prowadzących działalność badawczo-rozwojową, będzie możliwość odliczenia ulgi B+R, nierozliczonej z powodu straty lub niedostatecznej wysokości dochodu. Wedle art. 18db ustawy o pdop, kwota tej ulgi może pomniejszyć kwotę podlegających przekazaniu na rachunek urzędu skarbowego zaliczek na podatek dochodowy oraz zryczałtowanego podatku dochodowego pobranych od dochodów (przychodów) osób fizycznych bezpośrednio zaangażowanych w działalność badawczo-rozwojową, z tytułu:
- stosunku pracy i stosunków pokrewnych,
- wykonania usług na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło,
- praw autorskich.
Pomniejszenie dotyczy iloczynu nieodliczonej kwoty ulgi B+R i stawki podatku obowiązującej podatnika w danym roku (przykład).
Ulga ta nie będzie dotyczyła przypadku, gdy podatnicy korzystają z prawa do zwrotu gotówkowego ulgi B+R.
Nowe przepisy przewidują zwiększenie do 200 proc. kwoty przysługującego odliczenia kosztów kwalifikowanych dla podatników:
- posiadających status centrum badawczo-rozwojowego oraz
- pozostałych podatników - w przypadku kosztów kwalifikowanych związanych z wynagrodzeniami pracowników zatrudnionych do działalności badawczo-rozwojowej.
Możliwość odliczenia 200 proc. kosztów w ramach ulgi B+R dotyczyć będzie także kosztów kwalifikowanych uzyskania i utrzymania patentu, prawa chronionego przez zgłoszenie oraz prawa z rejestracji wraz z rejestracją próbki przemysłowej.
Istotną zmianą będzie uprawnienie do korzystania z ulgi B+R przez podatnika osiągającego dochód z wytworzonych lub ulepszonych praw własności intelektualnej. Zgodnie z obowiązującymi obecnie przepisami ulga B+R nie podlega odliczeniu od podstawy opodatkowania 5 proc. stawką podatku IP Box. Od nowego roku podatnik komercjalizujący wyniki prac badawczo-rozwojowych i osiągający z nich dochody kwalifikowane w rozumieniu przepisów o IP Box będzie mógł skorzystać z obu ulg (art. 24d ust. 9a ustawy o pdop).
Zachętą do rozszerzania działalności poprzez zwiększenie sprzedaży produktów ma być możliwość dwukrotnego odliczenia nakładów związanych z tą ekspansją: raz jako koszty uzyskania przychodów i drugi raz od podstawy opodatkowania (art. 18eb ustawy o pdop).
Ulga będzie limitowana - odliczenie będzie przysługiwało do wysokości dochodów z działalności gospodarczej, nie więcej niż 1 000 000 zł w roku podatkowym. Warunkiem skorzystania z preferencji będzie wzrost przychodów ze sprzedaży produktów lub osiągnięcie przychodów ze sprzedaży produktów dotąd nieoferowanych w danym kraju. Ulgą objęte będą ściśle określone koszty, np. uczestnictwa w targach, działań promocyjno-informacyjnych, dostosowania opakowań do wymogów kontrahentów.
Odliczenia będzie dokonywało się w zeznaniu podatkowym za rok, w którym poniesiono koszty mające na celu zwiększenie przychodów ze sprzedaży produktów.
Dla debiutantów giełdowych przygotowano ulgę w postaci możliwości odliczenia od podstawy opodatkowania:
- 150 proc. wydatków na przygotowanie prospektu emisyjnego, opłaty notarialne, sądowe, skarbowe i giełdowe oraz opracowanie i publikację obowiązkowych ogłoszeń,
- 50 proc., ale nie więcej niż 50 000 zł wydatków na usługi doradztwa prawnego i finansowego,
poniesionych bezpośrednio na dokonanie pierwszej oferty publicznej dotyczącej akcji (art. 18ed ustawy o pdop).
Ulgę będzie rozliczało się w zeznaniu za rok podatkowy, w którym podatnik wprowadzi swoje akcje po raz pierwszy do obrotu.
Propozycją dla podatników dokonujących ekspansji gospodarczej na rynku krajowym i zagranicznym poprzez nabywanie udziałów (akcji) spółek kapitałowych jest ulga polegająca na pomniejszaniu podstawy opodatkowania o kwotę wydatków na ten cel (art. 18ec ustawy o pdop).
Maksymalna wysokość ulgi w danym roku podatkowym to 250 000 zł.
Podlegające odliczeniu wydatki nie będą obejmowały ceny zapłaconej za akcje lub udziały.
Przykład
Spółka z o.o. stosuje 9-proc. stawkę podatku dochodowego. Zakładam, że za 2022 r., z powodu zbyt niskiego dochodu, nie odliczy 6000 zł z przysługującej jej ulgi B+R. W zeznaniu podatkowym za 2022 r. będzie mogła więc wykazać ulgę do odliczenia od zaliczek od wynagrodzeń innowacyjnych pracowników w kwocie 540 zł (9 proc. × 6000 zł). Kwotę tę będzie mogła rozliczać od następnego miesiąca po miesiącu, w którym złoży zeznanie - jeżeli będzie to kwiecień 2023 r., odliczeń będzie mogła dokonywać w okresie od maja do grudnia 2023 r.
Autor: Małgorzata Rymarz
Gazeta Podatkowa nr 101 (1872) z dnia 2021-12-20