Problemów z VAT-em nie ubywa

- Z jakimi problemami ze stosowaniem ustawy o VAT najczęściej borykają się podatnicy w województwie pomorskim?

- Duże problemy stwarza powrót do zwolnienia podmiotowego. Podatnicy, którzy utracili prawo do zwolnienia podmiotowego lub z niego zrezygnowali, mogą na podstawie art. 113 ust. 11 ustawy o VAT ponownie z tego zwolnienia skorzystać po upływie 3 lat, licząc od końca miesiąca, w którym utracili prawo do zwolnienia lub z niego zrezygnowali. W związku z tym pytają, jakie warunki muszą spełnić, aby ponownie skorzystać z tego zwolnienia.

- A co z opodatkowaniem VAT działalności wykonywanej osobiście?

- Opodatkowanie czynności wykonywanych przez adwokatów, biegłych, tłumaczy, syndyków na podstawie art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT czynności wykonywane z urzędu przez adwokatów na zlecenie sądu, a także biegłych, tłumaczy i syndyków nie podlegają wyłączeniu z opodatkowania, ponieważ nie jest spełniony jeden z trzech warunków, a mianowicie dotyczący odpowiedzialności zlecającego (sądu) za czynności wykonywane przez zleceniobiorcę (adwokata, biegłego, syndyka, tłumacza).
Mimo że obecnie jest już znane stanowisko ministra finansów (wyrażone w piśmie z 29 kwietnia 2005 r. nr PP3-812-130/2005/AK/864), że czynności wykonywane na zlecenie sądu przez te podmioty podlegają opodatkowaniu VAT, to jednak w dalszym ciągu podatnicy zwracają się z pytaniami, czy ta interpretacja jest nadal obowiązująca.
Również na podstawie art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT nie podlegają opodatkowaniu tym podatkiem czynności wykonywane m.in. na podstawie umowy zlecenia, jeżeli z tytułu wykonywania tych czynności zleceniobiorca jest związany ze zleceniodawcą prawnymi więzami tworzącymi między nimi stosunek prawny co do: warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia oraz odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich. Właśnie praktyczne zastosowanie tych trzech ostatnich przesłanek wyłączenia, a w szczególności dotyczących odpowiedzialności zlecającego wobec osób trzecich, stanowi ciągle problem, z którym bardzo często podatnicy zwracają się do pracowników urzędów skarbowych.

- Jakie jeszcze kłopoty sygnalizują organom podatkowym przedsiębiorcy podlegający przepisom o podatku od towarów i usług?

- Trzecia kategoria problemów dotyczy miejsca świadczenia usług. Zgodnie z zasadą ogólną określoną w art. 27 ust. 1 ustawy o VAT, miejscem świadczenia usług jest miejsce, gdzie świadczący usługę posiada siedzibę, a w przypadku posiadania stałego miejsca prowadzenia działalności, z którego świadczy usługi - miejsce, gdzie świadczący usługę posiada stałe miejsce prowadzenia działalności; w przypadku braku takiej siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności - miejsce stałego zamieszkania, przy czym zasada ta obowiązuje wtedy, gdy niemożliwe jest ustalenie miejsca świadczenia usługi na podstawie regulacji szczegółowych. Praktyczna interpretacja tej zasady, a także odstępstw dotyczących usług w szczególności związanych z nieruchomościami, transportowych, pomocniczych do usług transportu, usług na majątku ruchomym i niematerialnych, stanowi również przedmiot licznych zapytań podatników.

Rozmawiała Ewa Matyszewska