Przeniesienie środka trwałego z działalności żony do działalności męża

Ponieważ małżonkowie pozostają we wspólności majątkowej, to przekazanie składników majątkowych z firmy żony do firmy męża nie będzie stanowiło odpłatnego zbycia, a zatem nie spowoduje powstania przychodu w rozumieniu przepisów ustawy o PDOF.

W omawianym przypadku zastosowanie znajdzie art. 22g ust. 13 pkt 5 ustawy o PDOF, nakazujący amortyzację objętego przez małżonka środka trwałego z uwzględnieniem jego wartości początkowej wynikającej z ewidencji środków trwałych małżonka, który go przekazał. Jednocześnie należy tutaj uwzględnić art. 22h ust. 3 ustawy o PDOF, z którego wynika konieczność stosowania przez nowego użytkownika tej samej metody amortyzacji oraz uwzględnienia dokonanych (przez przekazującego) odpisów amortyzacyjnych.

Zatem przejęty środek trwały (samochód) mąż powinien wpisać do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych swojej firmy, przyjmując za jego wartość początkową, wartość, jaka figurowała w ewidencji środków trwałych w firmie żony. Ponadto, na zasadzie kontynuacji zostaną uwzględnione dotychczasowe odpisy amortyzacyjne oraz stosowana przez żonę metoda amortyzacji. Jeżeli przejmowany samochód został już całkowicie zamortyzowany w działalności żony, to mąż nie będzie mógł go już amortyzować.

Potwierdzenie takiego podejścia można odnaleźć m.in. w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 13 czerwca 2011 r., nr ITPB1/415-284/11/RR:

"(...) Małżonek przejmujący składnik majątkowy wykorzystywany dotychczas w działalności gospodarczej współmałżonka powinien - jeśli wartość początkowa środka trwałego nie została jeszcze w pełni zamortyzowana - dokonywać odpisów amortyzacyjnych z uwzględnieniem dotychczasowej wysokości odpisów oraz kontynuować metodę amortyzacji przyjętą przez współmałżonka wykorzystującego dotychczas tenże składnik. (...)"

Przesunięcie składników majątkowych z firmy żony do firmy męża należy udokumentować protokołem przekazania zawierającym m.in. wartość początkową, metodę amortyzacji i sumę dokonanych odpisów amortyzacyjnych.

Skutki w VAT

Dla celów VAT małżonkowie prowadzący odrębne działalności gospodarcze uznawani są za odrębnych podatników VAT. Nie ma przy tym znaczenia, czy pomiędzy małżonkami istnieje ustawowa wspólność majątkowa, czy rozdzielność majątkowa.

Składniki majątku (samochody, nieruchomości) często nabywane są przez obojga małżonków, nawet jeżeli mają być wykorzystywane w firmie prowadzonej przez jednego z nich. W takim przypadku odliczenia całego VAT może dokonać ten z małżonków, który będzie nabyty składnik majątku wykorzystywał w działalności gospodarczej, pomimo że faktura wystawiona jest na obojga małżonków. Warunkiem odliczenia jest oczywiście, aby wydatek związany był z czynnościami opodatkowanymi (z ustawowymi ograniczeniami, np. od zakupu samochodów osobowych). Tak też uznał Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 30 sierpnia 2013 r., nr IBPP2/443-459/13/ICz:

"(…) Gdy małżonkowie pozostają we współwłasności małżeńskiej i nabywają dobro inwestycyjne, które jest używane w sposób wyłączny do celów prowadzonej działalności gospodarczej przez jednego z małżonków będących współwłaścicielami, to jeden z nich korzysta z prawa do odliczenia całości podatku naliczonego, pod warunkiem, że występuje związek pomiędzy poniesionymi wydatkami a wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. (…)"

Nie ma natomiast przeszkód, aby po pewnym czasie składnik majątku był "przeniesiony" z działalności jednego z małżonków do działalności drugiego z nich. Trzeba przy tym pamiętać, że takie "przeniesienie" może być opodatkowane (u przekazującego małżonka), analogicznie jak odpłatna dostawa towarów - jeżeli przy nabyciu (wytworzeniu, itp.) podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia VAT (art. 7 ust. 2 ustawy o VAT).

Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno - Finansowych Nr 2 z dnia 2014-01-10

GOFIN podpowiada