Rady nadzorcze odpowiedzą

Do przepisów dotyczących bilansu zostanie dodana nowa regulacja, zgodnie z którą kierownik jednostki oraz członkowie rady nadzorczej lub innego organu nadzorującego jednostki będą zobowiązani do zapewnienia, aby sprawozdanie finansowe oraz sprawozdanie z działalności spełniały wymagania przewidziane w ustawie o rachunkowości. Z kolei za szkodę wyrządzoną naruszenie tych obowiązków będą oni odpowiadać solidarnie wobec spółki.

Przepisy te wejdą w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia i po raz pierwszy będą stosowane do sprawozdań finansowych za rok obrotowy rozpoczynający się w 2008 roku.

Odpowiedzialność karna

Jak twierdzi Piotr Ogiński, doradca podatkowy z Europejskiego Centrum Doradztwa i Dokumentacji Podatkowej, odpowiedzialność organów nadzorczych nie dotyczy realizacji całości obowiązków wynikających z ustawy o rachunkowości, lecz jedynie zapewnienia prawidłowości sprawozdania finansowego oraz sprawozdania z działalności danego podmiotu. - W praktyce oznacza to, że rada nadzorcza będzie musiała podejmować wszystkie czynności - oczywiście w ramach posiadanych kompetencji - które wynikają z umowy spółki, statutu, kodeksu spółek handlowych lub innych aktów regulujących działalność podmiotu, mających na celu zapewnienie terminowego, rzetelnego i zgodnego z prawem przygotowania sprawozdań - twierdzi nasz rozmówca.

Dotyczy to np. przygotowania odpowiednich danych, zlecenie sporządzenia sprawozdań kompetentnym osobom, nadzorowania terminowości i ich pracy itd. Waldemar Knap z Europejskiego Centrum Doradztwa i Dokumentacji Podatkowej twierdzi, że jeżeli członkowie organów nadzorczych nie wywiążą się z nowych obowiązków, będzie można stosować wobec nich odpowiedzialność karną przewidzianą w art. 77 ust. 2 ustawy o rachunkowości.

Przepis ten stanowi, że ten, kto wbrew przepisom ustawy dopuszcza do niesporządzenia sprawozdania finansowego, sporządzenia je niezgodnie z przepisami ustawy lub zawarcia w tym sprawozdaniu nierzetelnych danych, podlega grzywnie lub karze pozbawienia wolności do lat dwóch albo obu tym karom łącznie.

- Należy pamiętać, że jest to przestępstwo pospolite, do którego stosuje się zasady odpowiedzialności przewidziane w części ogólnej kodeksu karnego - wyjaśnia Piotr Ogiński. Dodaje, że jeżeli okaże się, że np. nie sporządzono sprawozdania finansowego, członkowie rady nadzorczej będą mogli zostać uznani za współsprawców takiego przestępstwa (obok kierownika jednostki), jeżeli nie podejmą - w ramach posiadanych kompetencji - czynności, które miały na celu zapobieżenie takiej nieprawidłowości.

Jaka jeszcze, oprócz odpowiedzialności karnej, będzie spoczywać odpowiedzialność na kierowniku jednostki, członkach rady nadzorczej lub innym organie nadzorującym ? Czy można żądać od kogoś wykonywania czynności, do których nie jest on upoważniony? Co zmieniła nowelizacja ustawy o rachunkowości wprowadzająca odpowiedzialność kierowników jednostek oraz członków rad za spełnianie przez sprawozdania finansowe wymagań przewidzianych ustawą ?

Więcej: Gazeta Prawna 9.04.2008 (70) - str.11

Agnieszka Pokojska