Roczna korekta VAT a podatek dochodowy
Podatek VAT nie stanowi przychodu ani kosztu uzyskania przychodu. Jest to zasada ogólna, od której istnieją wyjątki. Jeden z nich dotyczy przypadku dokonywania rocznej korekty podatku VAT naliczonego. W wyniku tej korekty, VAT naliczony podlega zaliczeniu do przychodów albo kosztów ich uzyskania.
Prawo do odliczenia VAT naliczonego przysługuje w zakresie, w jakim nabyte towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Natomiast w przypadku zakupów związanych ze sprzedażą zwolnioną z VAT odliczenie takie nie jest możliwe.
Zasady te obowiązują również podatników prowadzących działalność mieszaną, tj. opodatkowaną i zwolnioną z VAT. Przy czym w sytuacji gdy dokonują oni zakupów, których nie można bezpośrednio przyporządkować do czynności opodatkowanych ani zwolnionych z VAT, wówczas w trakcie roku odliczenia VAT naliczonego dokonują na podstawie struktury sprzedaży, tj. wskaźnika obliczonego jako udział rocznego obrotu uprawniającego do odliczenia VAT w całkowitym obrocie. W trakcie 2011 r. podatnicy dokonywali tego rozliczenia według wskaźnika obliczonego na podstawie obrotów osiągniętych w roku 2010 (tzw. wskaźnika wstępnego). Natomiast obecnie muszą dokonać korekty podatku VAT na podstawie rzeczywistego wskaźnika obrotów osiągniętego w roku 2011. Korekta jest przeprowadzana jednorazowo lub przez okres 5 lub 10 kolejnych lat (patrz tabela poniżej).
|
Rodzaj zakupu |
Czas dokonywania korekty |
|
- środki trwałe i wartości niematerialne i prawne podlegające amortyzacji o wartości początkowej nieprzekraczającej 15.000 zł - towary i usługi - opłata roczna z tytułu oddania gruntu w wieczyste użytkowanie |
jednorazowo |
|
środki trwałe (niebędące nieruchomościami) oraz wartości niematerialne i prawne podlegające amortyzacji o wartości początkowej większej niż 15.000 zł |
w ciągu 5 lat; korekty dokonuje się poczynając od roku, w którym zostały one oddane do użytkowania; w każdym roku korygowana jest 1/5 odliczonego podatku |
|
nieruchomości i prawo wieczystego użytkowania gruntu o wartości początkowej większej niż 15.000 zł |
w ciągu 10 lat; korekty dokonuje się poczynając od roku, w którym nieruchomość została oddana do użytkowania; w każdym roku korekcie podlega 1/10 odliczonego podatku |
Jeżeli w trakcie 2011 r. podatnik odliczał VAT na podstawie obrotów osiągniętych w 2010 r., to podatek naliczony, w tej części, w której nie podlegał odliczeniu, miał prawo zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów. Prawo to przysługiwało mu, jeżeli podatek ten nie powiększał wartości środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych (art. 23 ust. 1 pkt 43 lit. a ustawy o pdof i art. 16 ust. 1 pkt 46 lit. a ustawy o pdop).
Skutki podatkowe powstają również, jeżeli w wyniku dokonania korekty rocznej podatku VAT (tj. na podstawie rzeczywistego wskaźnika obrotów osiągniętego w 2011 r.) dojdzie do zwiększenia lub zmniejszenia podatku naliczonego podlegającego odliczeniu. Są one określone w art. 14 ust. 2 pkt 7f ustawy o pdof (odpowiednio w art. 12 ust. 1 pkt 4g ustawy o pdop) oraz art. 23 ust. 1 pkt 43 lit. c) ustawy o pdof (odpowiednio w art. 16 ust. 1 pkt 46 lit. c ustawy o pdop).
W myśl tych przepisów kwota podatku od towarów i usług:
a) nieuwzględniona w wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, podlegających amortyzacji, lub
b) dotycząca innych rzeczy lub praw niebędących środkami trwałymi lub wartościami niematerialnymi i prawnymi, o których mowa w pkt a),
w tej części, w jakiej dokonano korekty powodującej:
- zwiększenie podatku naliczonego ("in plus") - stanowi przychód podatkowy,
- zmniejszenie podatku naliczonego ("in minus") - jest uważana za koszt uzyskania przychodów.
Kwota podatku VAT wynikająca z rocznego jego rozliczenia wpływa na zwiększenie przychodów lub kosztów podatkowych w miesiącu złożenia deklaracji VAT z wykazaną korektą.
Korekty rocznej za 2011 r. podatnicy muszą dokonać w deklaracji podatkowej składanej za pierwszy okres rozliczeniowy 2012 r. Tym samym podatnicy rozliczający podatek VAT za okresy miesięczne, rocznej korekty muszą dokonać w deklaracji za styczeń 2012 r., składanej w urzędzie skarbowym w lutym 2012 r. Z kolei podatnicy rozliczający się kwartalnie, rocznej korekty VAT za 2011 r. muszą dokonać w deklaracji za I kwartał 2012 r., składanej do urzędu skarbowego w kwietniu 2012 r.
W konsekwencji kwotę wynikającą z korekty VAT za 2011 r. należy zaliczyć do przychodów lub kosztów ich uzyskania w lutym 2012 r. - jeżeli podatnik rozlicza VAT miesięcznie, lub w kwietniu 2012 r. - jeżeli podatnik rozlicza VAT kwartalnie.
|
Przykład Podatnik w 2011 r. rozliczał zakupy związane z działalnością mieszaną według proporcji obliczonej dla 2010 r., która wynosiła 68%. W 2011 r. zakupił towary (niestanowiące środków trwałych) związane z działalnością mieszaną. Podatek naliczony przy zakupie wynosił 38.000 zł. Na podstawie wstępnego rozliczenia podatnik odliczył od podatku należnego podatek w wysokości 25.840 zł (38.000 zł × 68%), a do kosztów uzyskania przychodów zaliczył kwotę 12.160 zł (38.000 zł - 25.840 zł). Rzeczywista struktura sprzedaży za 2011 r. wyniosła 76%. Zatem przysługująca do odliczenia kwota podatku naliczonego wynosi 28.880 zł (38.000 zł × 76%). W związku z tym podatnik dokona korekty zwiększającej podatek naliczony o 3.040 zł (28.880 zł - 25.840 zł) i kwotę tę zaliczy do przychodów podatkowych. |
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 26.07.1991 r. o pdof (Dz. U. z 2010 r. nr 51, poz. 307 ze zm.)
Ustawa z dnia 15.02.1992 r. o pdop (Dz. U. z 2011 r. nr 74, poz. 397 ze zm.)
autor: Beata Siwkowska
Gazeta Podatkowa nr 5 (837) z dnia 2012-01-16