Sprawdź swoje biuro

Warto dokładnie przeanalizować umowę oraz dążyć do wyjaśnienia wątpliwości dotyczących niektórych jej zapisów. Przede wszystkim jednak należy znać swoje prawa jako turysty i klienta biura podróży. Natomiast samego organizatora interesujących nas wczasów czy wycieczki można bardzo łatwo sprawdzić w Centralnej Ewidencji Organizatorów Turystyki i Pośredników Turystycznych.

Łatwo dostępne informacje

Działalność gospodarcza w zakresie organizowania imprez turystycznych oraz pośredniczenia na zlecenie klientów w zawieraniu umów o świadczenie usług turystycznych wymaga uzyskania wpisu w rejestrze organizatorów turystyki i pośredników turystycznych. Jest on prowadzony przez marszałka województwa właściwego ze względu na siedzibę przedsiębiorcy.

Na podstawie kopii zaświadczeń o wpisie do rejestru oraz innych dokumentów przesyłanych przez poszczególnych marszałków województw Departament Turystyki w Ministerstwie Gospodarki prowadzi Centralną Ewidencję Organizatorów Turystyki i Pośredników Turystycznych. Jest ona jawna i każdy może żądać udzielenia informacji objętych wpisem do Ewidencji. Aby uzyskać interesujące nas dane dotyczące konkretnego organizatora, wystarczy jeden telefon bądź kilka kliknięć myszką.

Centralna Ewidencja Organizatorów Turystyki i Pośredników Turystycznych

http://turystyka.crz.mg.gov.pl

tel. (022) 693-46-47

Szukajmy w niej konkretnego organizatora turystyki, a nie biura podróży prowadzonego przez agenta, który jedynie pośredniczy w zawieraniu umów pomiędzy danym organizatorem a klientami.

W Ewidencji zamieszcza się następujące dane:

- firmę przedsiębiorcy, jego siedzibę, formę prawną, dokładny adres,

- dane organu rejestrowego (właściwego marszałka), numer i datę wpisu do rejestru, nr telefonu,

przedmiot działalności,

- określenie zasięgu terytorialnego działalności wykonywanej przez organizatora turystyki,

- informację o formie zabezpieczenia finansowego (gwarancja bankowa lub ubezpieczeniowa bądź umowa ubezpieczenia na rzecz klientów),

- wysokość sumy zabezpieczenia finansowego, datę upływu gwarancji,

- informację o ewentualnym zakazie prowadzenia działalności gospodarczej bądź o wykreśleniu na wniosek przedsiębiorcy.

Dokumenty ubezpieczeniowe

Wpłacając całą należność za imprezę turystyczną lub zaliczkę przekraczającą 10% tej sumy, mamy prawo wymagać od organizatora wydania pisemnego potwierdzenia posiadania gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej albo umowy ubezpieczenia na rzecz klientów.

Powinny one obejmować swoim zakresem pokrycie kosztów powrotu klienta do kraju, w wypadku gdy organizator turystyki lub pośrednik turystyczny wbrew obowiązkowi nie zapewnia tego powrotu, a także pokrycie zwrotu wpłat wniesionych przez klientów w razie niewykonania zobowiązań umownych. Właściwie organizator ma obowiązek wydać klientowi takie dokumenty z własnej inicjatywy (art. 14 ust. 4 ustawy o usługach turystycznych), lecz w praktyce bywa z tym różnie, dlatego najlepiej samemu o to zadbać.

WAŻNE! Organizatorzy turystyki, organizujący imprezy turystyczne za granicą, mają obowiązek zawarcia na rzecz osób uczestniczących w tych imprezach umów ubezpieczenia od następstw nieszczęśliwych wypadków i kosztów leczenia.

Zmiany programu przed wyjazdem

Organizator, który przed rozpoczęciem imprezy turystycznej jest zmuszony, z przyczyn od niego niezależnych, zmienić istotne warunki umowy z klientem, powinien niezwłocznie o tym powiadomić klienta (art. 14 ust. 5 ustawy o usługach turystycznych). W odpowiedzi należy niezwłocznie poinformować organizatora, czy przyjmujemy proponowaną zmianę umowy, czy zamiast tego odstępujemy od umowy. W tym drugim przypadku organizator winien natychmiast zwrócić w całości wpłacone pieniądze i nie może zastrzegać ani wymagać zapłaty kary umownej.

W razie odstąpienia od umowy, a także w sytuacji gdy organizator odwołuje imprezę turystyczną z przyczyn niezależnych od klienta, możemy wybrać uczestnictwo w imprezie zastępczej o tym samym lub wyższym standardzie (chyba że wyrazimy zgodę na imprezę o niższym standardzie za zwrotem różnicy w cenie) albo żądać natychmiastowego zwrotu wszystkich wniesionych świadczeń.

Ponadto przepisy dają nam możliwość dochodzenia odszkodowania za niewykonanie umowy, chyba że odwołanie imprezy turystycznej nastąpiło z powodu siły wyższej bądź zgłoszenia się mniejszej liczby uczestników niż liczba minimalna określona w umowie, a organizator powiadomił o tym klienta na piśmie w uzgodnionym terminie.

Chroniąc interesy klientów ustawodawca w sposób szczególny uregulował kwestie ewentualnych zmian ceny usługi turystycznej (art. 17 powołanej ustawy). Chodzi m.in. o zasadę, że w okresie 20 dni przed datą wyjazdu cena ustalona w umowie nie może być podwyższona.

Świadczenia zastępcze

Co jeżeli w trakcie trwania imprezy turystycznej organizator nie wykonuje przewidzianych w umowie usług, stanowiących istotną część programu? Na miejscu może się bowiem okazać, że z obiecanych wycieczek tylko niektóre doszły do skutku. Otóż w takim wypadku możemy domagać się wykonania odpowiednich świadczeń zastępczych, bez obciążania nas dodatkowymi kosztami. Jeżeli jakość świadczenia zastępczego jest niższa od jakości usługi określonej w programie imprezy turystycznej, mamy prawo żądać odpowiedniego obniżenia ceny imprezy. Czasem do obliczenia tej różnicy wystarczy porównać ceny usług (niewykonanej i zastępczej), które trzeba byłoby dodatkowo zapłacić, gdyby nie były objęte programem imprezy.

Jeżeli natomiast wykonanie świadczeń zastępczych nie jest możliwe albo z uzasadnionych powodów nie wyrażamy na nie zgody i odstępujemy od umowy, organizator turystyki jest obowiązany zapewnić nam powrót do miejsca rozpoczęcia imprezy turystycznej lub do innego uzgodnionego miejsca w warunkach nie gorszych niż określone w umowie. Nie musimy za to dodatkowo płacić. Również w tym wypadku zastrzeżenie kary umownej jest wykluczone. Wręcz przeciwnie, to my możemy żądać od organizatora naprawienia szkody wynikłej z niewykonania umowy, chyba że niemożność wykonania świadczenia zastępczego jest spowodowana wyłącznie siłą wyższą bądź działaniami lub zaniechaniami osób trzecich, nieuczestniczących w wykonywaniu świadczenia zastępczego, jeżeli tych działań lub zaniechań nie można było przewidzieć ani uniknąć.

Oferty specjalne

Warto również pamiętać, że przepisy nie różnicują sytuacji klientów korzystających ze zwykłych ofert od tych, którym udało się zarezerwować wczasy lub wycieczkę po niższej, promocyjnej cenie (np. w ramach oferty typu "last minute"). Dlatego też nieraz spotykanym w umowach zastrzeżeniom nieprzyznającym takim klientom prawa do składania reklamacji należy odmówić jakiejkolwiek skuteczności.

Podstawa prawna: ustawa z dnia 29.08.1997 r. o usługach turystycznych (Dz. U. z 2004 r. nr 223, poz. 2268 ze zm.).

Tomasz Konieczny