Sprzedaż działek budowlanych nie podlega opodatkowaniu
Podatnicy po zakończeniu prowadzenia działalności rolniczej często postanawiają sprzedać część wykorzystywanych działek budowlanych. Wątpliwości jednak budzi kwestia, czy można jednoznacznie stwierdzić, że w tym przypadku nie działają już jako rolnicy, a sprzedaż ta nie następuje w ramach prowadzonej przez nich działalności rolniczej. Czy takie działki nie należy sprzedawać, jako wykorzystywane w działalności rolniczej? A co za tym idzie czy powstaje obowiązek opodatkowania podatkiem od towarów i usług?
W kwestii tej wypowiedział się Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 4 marca 2011, o sygn. ILPP2/443-184/08/11-S/ISN stwierdzając, że jeżeli podatnik w chwili nabycia nieruchomości nie działał jako osoba wykonująca działalność gospodarczą, tym bardziej, że w przyszłości sprzedając wydzielone z tej nieruchomości działki nie będzie występował w takiej roli, to sprzedaż działek pod budowę nie będzie stanowiła działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a podatnik dokonując tej czynności nie będzie działał w charakterze podatnika tego podatku.
Organ podatkowy odnosząc się do art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.; dalej jako: "ustawa o VAT") stwierdza, że wyżej wymienionemu podatkowi podlegają m. in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Z kolei zgodnie z treścią art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, przez towary rozumie się rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty. Natomiast w myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat tej działalności. Definicja działalności gospodarczej zawarta została w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. Jak podkreślił Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu: "z treści art. 15 ust. 1 i 2 ustawy wynika, że warunkiem uznania danego podmiotu za podatnika podatku od towarów i usług jest stwierdzenie, że wykonuje on działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy, a przede wszystkim, że rozpatrywaną czynność wykonuje w ramach tej działalności. Działalnością gospodarczą jest w zasadzie tylko ta aktywność, która wykonywana jest zawodowo, w sposób profesjonalny. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności".
Natomiast za podatnika na gruncie ustawy o VAT należy uznać osobę, która dokonuje m.in. czynności dostawy towarów w ramach działalności gospodarczej, czyli funkcjonuje w obrocie profesjonalnym, a podejmowane przez nią czynności mają charakter częstotliwy. W ocenie Organu podatkowego warunkiem uznania, że dany podmiot działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług jest ustalenie, że działa on jako producent, handlowiec, usługodawca, pozyskujący zasoby naturalne, rolnik lub osoba wykonująca wolny zawód. Organ podatkowy jednocześnie stwierdza, że: "formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego ani okoliczności, czy dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo lecz z zamiarem częstotliwości, nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, że w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku VAT".
W świetle powyższego należy stwierdzić, że podejmowanie zachowań opodatkowanych poza sferą działalności gospodarczej nie będzie, zatem tworzyło obowiązku podatkowego po stronie działającego nawet, jeżeli podejmowane przez niego czynności będą miały charakter powtarzający się, ale nie ciągły. Istotne dla kwalifikacji podatnika jest tutaj kryterium obiektywne, jakim jest profesjonalizm i ciągłość działalności gospodarczej. Nie może on być przy tym wyłącznie jakimś podatnikiem podatku VAT, lecz musi nim być w stosunku do podejmowanej konkretnie czynności.
Justyna Zając-Wysocka
Radca prawny, Dyrektor Departamentu Doradztwa Podatkowego Małopolskiego Instytutu Studiów Podatkowych w Krakowie
Artykuł ma charakter jedynie informacyjny i stanowi publikację zainspirowaną treścią artykułów prasowych, interpretacji organów podatkowych i orzeczeń sądów administracyjnych. Nie stanowi porady ani opinii podatkowej czy prawnej w rozumieniu art. 2 ust. 1 i art. 31 ustawy o doradztwie podatkowym (Dz. U. z 1996 r. Nr 102, poz. 475, ze zm.) i jest odzwierciedleniem poglądów wyrażanych przez autorów publikacji. Małopolski Instytut Studiów Podatkowych Sp. z o.o. nie bierze odpowiedzialności za ewentualne skutki podejmowanych decyzji na ich podstawie.
