Unia utrwali monopol gazowy

Firmy gazowe, które planują budowę magazynów gazu, nie mają co liczyć na możliwość skorzystania z unijnych funduszy w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko (POIiŚ) na lata 2007-2013. Całą pulę przeznaczono dla państwowych firm: giełdowego Polskiego Górnictwa Naftowego i Gazownictwa (PGNiG) oraz Gaz Systemu, operatora gazociągów. Tymczasem dla firm gazowych, które chcą importować ponad 50 mln m sześc. gazu, posiadanie magazynu to konieczność narzucona prawem, a jego budowa to potężne wydatki rzędu nawet setek milionów euro. Pomoc finansowa byłaby wsparciem dla nich i ułatwiłaby powstanie rzeczywistej konkurencji na rynku gazu.

Cel uświęca środki

W ramach priorytetu XI POIiŚ, dotyczącego bezpieczeństwa energetycznego, przysługuje Polsce kwota 974,28 mln EUR, stanowiąca tzw. wkład wspólnotowy. Ogółem pula pieniędzy przewidziana na inwestycje w ramach prioryte tu XI to 1,693 mld EUR. Na indykatywnej liście projektów, mających na celu poprawę bezpieczeństwa energetycznego kraju, znalazły się już z woli rządu inwestycje PGNiG i Gaz Systemu. I tylko one mają wartości 1,1162 mld EUR. To dobra informacja dla akcjonariuszy giełdowego PGNiG, ale gorsza dla uczestników gazowego rynku.

- Minister gospodarki rekomendował projekty, które będą realizowane przez spółki uznane przez rząd za strategiczne ze względu na bezpieczeństwo energetyczne - wyjaśnia Monika Niewinowska, rzecznik Ministerstwa Rozwoju Regionalnego (MRR).

Obejmują one budowę nowych gazociągów, rozbudowę magazynów gazu i budowę terminala LNG w rejonie Świnoujścia. Ale nie tylko one, bo na listę trafił tam także projekt PERN Przyjaźń budowy odcinka ropociągu Brody - Płock - Gdańsk za 500 mln EUR oraz projekt PSE i PSE Operator utworzenia połączenia energetycznego Polska - Litwa, szacowany na 654 mln EUR. Innych firm na liście inwestycji w ramach priorytetu XI nie ma.

- Przyjmowanie uwag w trakcie konsultacji społecznych indykatywnego wykazu projektów kluczowych, w tym dużych, dla Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, zakończyło się 23 kwietnia - podkreśla Monika Niewinowska.

Domena państwa

Prywatne firm składały aplikacje do udziału w POIiŚ, ale bez skutku.

- Trakcie konsultacji spółka KRI zgłosiła projekt, dotyczący budowy terminala LNG, jednak w opinii Ministerstwa Gospodarki (MG) nie spełnił on kryteriów gotowości realizacji inwestycji, potencjału strategicznego i kapitałowego beneficjenta, oddziaływania projektu na poprawę bezpieczeństwa energetycznego Polski. Ponadto spółka zgłosiła projekt budowy instalacji LNG na jednym złożu i projekt budowy instalacji LNG na dwóch złożach, które w opinii resortu gospodarki nie mają znaczenia dla polityki bezpieczeństwa energetycznego i nie mogą znaleźć się na indykatywnej liście dla priorytetu XI ?Bezpieczeństwo energetyczne? POIiŚ - twierdzi Monika Niewinowska.

Firma KRI jest zaskoczona.

- Staramy się o otrzymanie dofinansowania w ramach priorytetu XI.1 Ale nic nam jeszcze nie wiadomo o tym, czy je otrzymamy, czy nie. Jeżeli faktycznie decyzja będzie odmowna, nasze projekty sfinansujemy w inny sposób. Dofinansowanie byłoby jednak istotnym wsparciem - podkreśla Robert Białczak, wiceprezes zarządu KRI.

MG zarekomendowało natomiast na listę rezerwową projekt Grupy Lotos wykorzystania wyczerpanych złóż gazu na polskim szelfie Bałtyku jako podziemnego magazynu gazu połączonego z krajowym systemem gazowniczym.

Anna Bytniewska