Własna wierzytelność z Vat-em
Transakcja, jaką jest sprzedaż własnej wierzytelności zdarza się w prawie każdym przedsiębiorstwie. I prawie zawsze pojawiają się wątpliwości dotyczące sposobu jej zakwalifikowania i tym samym opodatkowania. Niestety, lakoniczne brzmienie obowiązujących przepisów oraz niezwykle zróżnicowana skala poglądów organów skarbowych nie rozwiewa tych wątpliwości.
Brzmienie przepisów i szeroki zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług na gruncie nowej ustawy pozwala na uznanie sprzedaży wierzytelności własnej za transakcję opodatkowaną podatkiem VAT.
Rozstrzyga o tym przepis art. 8 ust.1 ustawy. Stosownie do jego brzmienia przez opodatkowane świadczenie usług za wynagrodzeniem rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów. Warto zaznaczyć, iż ustawodawca posługuje się terminem "każde świadczenie" nie zawężając tego pojęcia wyłącznie do świadczenia usług. Na tej podstawie opodatkowana będzie sprzedaż wierzytelności - jako każde świadczenie niestanowiące dostawy towarów.
Sprzedaż własnej wierzytelności nie jest usługą pośrednictwa finansowego. Tym samym nie korzysta ze zwolnienia na podstawie art. 43 ustawy o VAT. Nie można bowiem w przypadku sprzedaży własnej wierzytelności mówić o jakimkolwiek pośrednictwie.
Przedsiębiorca sprzedając własną wierzytelność powinien opodatkować ją podatkiem VAT - 22%.
Znamiennym jest, że opinie niektórych organów skarbowych - nota bene najczęściej ustne - wskazują na wyłączenie takich transakcji spod opodatkowania podatkiem VAT. Swoje stanowisko organy skarbowe usiłują argumentować niezbyt przekonującą interpretacją art. 8 ust. 3 ustawy o VAT. Organy uznają, że usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji. Zgodnie z takim założeniem przedsiębiorcy mogą świadczyć tylko takie usługi, które zostały sklasyfikowane. W konsekwencji, skoro art. 8 ustawy o VAT dotyczy tylko usług wymienionych w klasyfikacji, a sprzedaż wierzytelności nie jest tam wymieniona - taka transakcja nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.
Argumentacja urzędów pomija jednak zapis art. 8 ust.1 ustawy oraz - decydującą dla rozstrzygnięcia analizowanego zagadnienia - wykładnię językową tekstu ustawy.
Nie trzeba przy tym przypominać, że zastosowanie się do jakiegokolwiek z prezentowanych przez administrację skarbową stanowisk nie gwarantuje pewności, że urzędy nie zmienia swoich poglądów.
W konsekwencji opodatkowana podatkiem VAT sprzedaż wierzytelności pozostanie neutralna na gruncie podatku od czynności cywilnoprawnych. Zastosowanie będzie miał bowiem art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Przewiduje on, iż temu podatkowi nie podlegają czynności, z tytułu których przynajmniej jedna ze stron jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z niego zwolniona.
