Wniesienie aportu do spółki osobowej a powstanie przychodu

W wielu interpretacjach organów podatkowych spotykamy się ze stwierdzeniem, że wniesienie do spółki jawnej wkładu w postaci środka trwałego wykorzystywanego w prowadzonej dotychczas działalności gospodarczej, w zamian za udział kapitałowy spółki, stanowi odpłatne zbycie tego środka trwałego - skutkujące powstaniem przychodu. Organy stoją na stanowisku, że pod pojęciem odpłatnego zbycia należy rozumieć każdą formę przeniesienia własności za wynagrodzeniem. Wniesienie środka trwałego do spółki jawnej powoduje zmianę właściciela, a kwota odpowiadająca wartości otrzymanego wkładu w spółce jawnej stanowi w tym przypadku przychód. Taki pogląd wyraził Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 22.03.2010 r., sygn: IPPB1/415-68/10-2/EC. Podobnie stanowisko jest prezentowane w interpretacjach: Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, interpretacja z dnia 26.01.2010 r., sygn: IPPB1/415-936/09-2/MT, jak i Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, interpretacja z dnia 15.01.2010 r., sygn: ILPB1/415-1152/09-5/IM.

Jednak można spotkać też odmienne poglądy organów podatkowych. Przykładowo Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 27.10.2008 r., sygn: ILPB1/415-542/08-2/AG uznał, że wniesienie aportu do spółki jawnej w zamian za jej udziały, stanowi podwyższenie majątku spółki jawnej i nie powoduje powstania przychodu, gdyż takie wniesienie nie wiąże się z odpłatnym zbyciem składnika aportu. O ile można znaleźć argumenty, że pojęcia "zbycie", obejmuje swoim zakresem również aport, to jednak należy zwrócić uwagę, iż w przepisie tym mowa jest o "odpłatnym zbyciu", gdy tymczasem wkład rzeczowy nie wiąże się z odpłatnym zbyciem. Wniesienie wkładu jest formą alokacji majątku osobistego pomiędzy wspólnikiem a spółką jawną, w ramach której prowadzona jest działalność gospodarcza.

Również linia orzecznicza sądów administracyjnych nie jest jednolita, niemniej jednak należy przytoczyć jeden z najnowszych wyroków WSA w Kielcach z dnia 4 marca 2010 r. (I S.A./Ke 71/10). W wyroku tym wyrażony został pogląd, że "odpłatny" oznacza taki za który się płaci, wymagający zapłacenia, wymagający zwrotu kosztów. Wniesienie wkładu niepieniężnego do spółki osobowej nie pociąga za sobą otrzymania przez wnoszącego tak rozumianej odpłatności, gdyż nie wiąże się z otrzymaniem od spółki ekwiwalentu. Osoba wnosząca wkład otrzymuje w zamian udziały w spółce, ale nie sposób określić, co w takim przypadku stanowiłoby przychód i jaka jest jego wartość. Wprawdzie, stosownie do treści art. 50 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeksu Spółek Handlowych (Dz. U. z 2000 r. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.), udział kapitałowy wspólnika odpowiada wartości rzeczywiście wniesionego udziału a umowa spółki powinna zawierać oznaczenia wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika, ale nie można się zgodzić z twierdzeniem, że ta wartość wkładu jest ekwiwalentem wniesionego aportu. Dopiero przez wniesienie wkładu do spółki wspólnik uczestniczy w zyskach i stratach, co do zasady proporcjonalnie do rzeczywiście wniesionego wkładu - przy czym te kwestie mogą być uregulowane odmiennie w umowie spółki. Ewentualna korzyść majątkowa z uczestnictwa w spółce będzie, więc efektem podejmowanych przedsięwzięć jako bilans zysków i strat powstałych w okresie rozliczeniowym. A zatem samo wniesienie wkładu nie powoduje po stronie wnoszącego powstania przychodu. Takie stanowisko przyjmują również WSA w Warszawie w sprawach: III SA/Wa 2926/08, III SA/Wa 346/09, III SA/Wa 1383/09 oraz WSA w Kielcach z dnia 29.04.2009 r. w sprawie I SA/Ke 121/09.

Justyna Zając-Wysocka

radca prawny, Dyrektor Departamentu Doradztwa Podatkowego Małopolskiego Instytutu Studiów Podatkowych w Krakowie

^{Artykuł ma charakter jedynie informacyjny i stanowi publikację zainspirowaną treścią artykułów prasowych, interpretacji organów podatkowych i orzeczeń sądów administracyjnych. Nie stanowi porady ani opinii podatkowej czy prawnej w rozumieniu art. 2 ust. 1 i art. 31 ustawy o doradztwie podatkowym (Dz. U. z 1996 r. Nr 102, poz. 475, ze zm.) i jest odzwierciedleniem poglądów wyrażanych przez autorów publikacji. Małopolski Instytut Studiów Podatkowych Sp. z o.o. nie bierze odpowiedzialności za ewentualne skutki podejmowanych decyzji na ich podstawie.}