Zakup samochodu do działalności w krajach UE a rozliczenie VAT

W związku z tym rozliczenie podatku VAT z tego tytułu nieraz stwarza podatnikom wiele problemów.

Kiedy wystąpi WNT?

Przez wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem rozumie się nabycie prawa do rozporządzania jak właściciel towarami, które w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane lub transportowane na terytorium innego państwa członkowskiego niż państwo wysyłki. Nie ma przy tym znaczenia kto przewozi towar i na czyje zlecenie jest on przewożony.

Zasadniczo WNT występuje wówczas, gdy nabywcą jest podatnik VAT, a nabywane towary mają służyć czynnościom wykonywanym przez niego, zaś dokonującym dostawy jest podatnik podatku od wartości dodanej.

Tak więc jeżeli sprzedający jest podatnikiem podatku od wartości dodanej niekorzystającym ze zwolnienia podmiotowego i nieopodatkowującym tej transakcji w systemie marży, wówczas na polskim podatniku ciąży obowiązek podatkowy z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia samochodu.

Oznacza to, że w przypadku zakupu samochodu (używanego) od osoby niebędącej podatnikiem podatku od wartości dodanej nie mamy do czynienia z WNT i nie wystąpi obowiązek uiszczenia podatku VAT.

Zakup nowego samochodu

Inaczej jednak sytuacja wygląda w przypadku nabycia nowych środków transportu zdefiniowanych w art. 2 pkt 10 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. nr 54, poz. 535 ze zm.). Aby samochód został uznany za nowy środek transportu, musi być napędzany silnikiem o pojemności skokowej 48 cm3 (lub o mocy większej niż 7,2 kilowatów), i nie może mieć przejechane więcej niż 6.000 km lub od momentu dopuszczenia go do użytku upłynęło nie więcej niż 6 miesięcy. Obowiązek opodatkowania transakcji polegającej na wewnątrzwspólnotowym nabyciu nowego środka transportu ciąży na nabywcy i to niezależnie od jego statusu podatkowego. Oznacza to, że w sytuacji kiedy nabywany jest samochód, który uznany zostanie za nowy środek transportu, to wewnątrzwspólnotowe nabycie występuje również w przypadku, gdy nabywca i dostawca nie są podatnikami VAT. Nowe środki transportu stanowią zatem specyficzną grupę towarów, których nabycie bez względu na okoliczności stanowić będzie zawsze wewnątrzwspólnotowe nabycie podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT.

Rozliczenie podatku

Podatnik składający deklaracje VAT-7 (lub VAT-7K), u którego wystąpi obowiązek rozliczenia podatku VAT z tytułu WNT jest obowiązany do jego zapłaty w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego.

W terminie tym podatnik musi przedłożyć w urzędzie skarbowym informację o nabytych środkach transportu (VAT-23). Druk ten jest dostępny na stronie internetowej naszego Wydawnictwa www.gofin.pl. Do składanego dokumentu należy dołączyć kopię faktury stwierdzającej nabycie pojazdu oraz dowód zapłaty. Na potrzeby dokonania rejestracji środków transportu naczelnik urzędu skarbowego jest obowiązany do wydania na druku VAT-25 zaświadczenia potwierdzającego uiszczenie podatku VAT (art. 105 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT).

Zwrócić należy uwagę, że w sytuacji kiedy zobowiązanym do wpłaty podatku z tytułu nabycia samochodu jest czynny podatnik VAT, często najpierw dokonuje on zapłaty podatku, a dopiero później wykazuje kwotę tego podatku w deklaracji VAT-7 (czy VAT-7K). Wykazuje ją w pozycji 33 deklaracji jako ?Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów?. Następnie w pozycji 39 deklaracji - ?Kwota podatku należnego od wewnątrzwspólnotowego nabycia środka transportu wykazanego w poz. 33, podlegającego wpłacie w terminie, o którym mowa w art. 103 ust. 4 ustawy?. Wykazanie podatku należnego w pozycji 39 deklaracji pozwoli uniknąć powtórnego obowiązku zapłaty tego samego podatku.

Należy również pamiętać, że wewnątrzwspólnotowe nabycie samochodu powinno być udokumentowane fakturą wewnętrzną oraz ujęte w kwartalnej informacji podsumowującej.

Nabycie samochodów w celu dalszej odsprzedaży

W przypadku, gdy nabyty samochód podatnik odsprzedaje przed jego zarejestrowaniem na terytorium RP (rejestracji dokonuje nabywca tego środka transportu w kraju), nie ma obowiązku uiszczenia podatku zgodnie z art. 103 ust. 3 i 4 ustawy o VAT, czyli w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego. Co oznacza, że brak jest podstawy do wydania zaświadczenia potwierdzającego uiszczenie przez tego podatnika podatku. Należy zaznaczyć, iż podatek z tytułu tej czynności rozliczany jest w miesięcznej lub kwartalnej deklaracji VAT.

Odliczenie VAT

Prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony w wewnątrzwspólnotowym nabyciu powstaje w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy w podatku należnym u nabywcy lub w rozliczeniu za okres następny (art. 86 ust. 10 pkt 2 oraz ust. 11 ustawy o VAT). Oczywiście pod warunkiem, że nabyty samochód wykorzystywany będzie do wykonywania czynności opodatkowanych. Podatnik zatem w tym samym miesiącu (kwartale) co zadeklarował podatek należny z tytułu WNT ma prawo do odliczenia VAT, lub w następnym miesiącu (kwartale).

Wówczas, zazwyczaj w tej samej deklaracji co rozliczył podatek należny, w poz. 44 i 45 wykaże wartość netto oraz podatek naliczony z tytułu nabycia samochodu - w przypadku zaliczenia go do środków trwałych. Jeżeli pojazd nie zostanie zaliczony do środków trwałych, to podatek naliczony należy wykazać w pozycji 47 deklaracji.

Przy czym należy wziąć pod uwagę zastrzeżenia zawarte w art. 86 ust. 3 i 4 ustawy, czyli o określonej w tych przepisach dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony oraz o spełnieniu warunków dotyczących budowy konstrukcyjnej pojazdu.

Jeżeli jednak podatnik polski nabywa samochody w celu dalszej odsprzedaży, kwota podatku należnego od wewnątrzwspólnotowego nabycia stanowić będzie jednocześnie podatek naliczony. W tym bowiem przypadku, gdy przedmiotem działalności podatnika jest odsprzedaż samochodów, nie stosuje się ograniczeń dotyczących odliczenia VAT przy nabyciu samochodów.

Przykład

Podatnik dokonał wewnątrzwspólnotowego nabycia samochodu ciężarowego o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony na potrzeby prowadzonej działalności w Polsce. Obowiązek podatkowy z tego tytułu powstał 6 października 2008 r. Podatnik ma obowiązek zapłaty VAT z tego tytułu do dnia 20 października. Zakładamy, że podatnik dokonał wpłaty w tym dniu. Podatek należny z tytułu tego nabycia w deklaracji VAT-7 wykaże w następujący sposób:

autor: Aleksandra Węgielska Gazeta Podatkowa Nr 497 z dnia 2008-10-13