Zaliczka na 0 proc.

Przypomnijmy, iż w stanie prawnym obowiązującym do 1 czerwca 2005 r. obowiązek podatkowy w eksporcie towarów w sytuacji, gdy podatnik otrzymał zaliczkę, powstawał wyłącznie wówczas, gdy otrzymano co najmniej 50% ceny, oraz gdy wywóz towarów nastąpił w ciągu 6 miesięcy, licząc od dnia otrzymania należności. Koniecznym było również przedstawienie w urzędzie skarbowym zabezpieczenia majątkowego. W praktyce oznaczało to, iż w większości przypadków zaliczki pozostawały neutralne dla rozliczeń z tytułu podatku VAT.

Od 1 czerwca br. nastąpiła zmiana powyższej zasady. Obecnie jeżeli przed dokonaniem eksportu otrzymano część należności (przedpłatę, zaliczkę, zadatek) obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części. Warunkiem jest jednak, aby wywóz towarów nastąpił w ciągu 6 miesięcy, licząc od dnia otrzymania części należności.

Omawiana zmiana przysporzyła wiele problemów podatnikom. Przepis ten nie daje bowiem jednoznacznej odpowiedzi, czy podatnik ma prawo do zastosowania 0% stawki podatku VAT już w momencie wystawienia faktury zaliczkowej, czy też dopiero w momencie otrzymania dokumentu celnego potwierdzającego wywóz towarów poza terytorium Unii Europejskiej.

Korzystne stanowisko w przedmiotowej sprawie zajął Drugi Urząd Skarbowy Łódź-Bałuty (sygn. III-2/443-41.6/21461/05/DP). W wydanym postanowieniu w sprawie interpretacji prawa podatkowego organ podatkowy stanął na stanowisku, iż podatnik może zastosować stawkę 0% w przypadku otrzymania zaliczki z tytułu eksportu towarów, jeżeli towar zostanie wywieziony z terytorium Wspólnoty w ciągu 6 miesięcy licząc od dnia otrzymania tej części należności.

Stanowisko urzędu nie rozwiewa jednak wszystkich wątpliwości. W powoływanym postanowieniu brak jest bowiem wystarczającej argumentacji przemawiającej za prawem do stosowania 0% stawki VAT już w momencie wystawienia faktury zaliczkowej. Należy bowiem pamiętać, iż eksport towarów opodatkowany jest 0% stawką VAT, jednakże prawo do zastosowania stawki w tej wysokości przysługuje wyłącznie wtedy, gdy podatnik dysponuje dokumentem celnym potwierdzającym wywóz towary poza terytorium Wspólnoty. W przypadku zaliczek, które co do zasady wpłacane są przed dokonaniem wywozu, podatnik nie ma jakiejkolwiek możliwości zarówno dokumentu potwierdzającego wywóz, ani też potwierdzającego procedurę wywozu. W konsekwencji istnieje ryzyko, iż cześć organów podatkowych zakwestionuje 0% stawkę VAT przy zaliczkach z tytułu eksportu towarów i uzna, iż zastosowanie ma stawka właściwa dla dostawy tego towaru na terytorium kraju, a więc co do zasady 22%.