Zbycie udziałów nabytych w drodze dziedziczenia a przychód w podatku dochodowym
Regułą przy ustalaniu dochodu podlegającego opodatkowaniu z tytułu odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółkach mających osobowość prawną albo wkładów w spółdzielniach w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, jest pomniejszanie sumy przychodów uzyskanych z tego tytułu o koszty uzyskania przychodów, określone na podstawie art. 22 ust. 1f lub art. 23 ust. 1 pkt 38.
Przepisem, który odnosi się do ustalania kosztów z odpłatnego zbycia udziałów, w sytuacji gdy udziały nabyte zostały przez zbywającego za własne środki jest art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Na podstawie tego przepisu nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów w spółce. Wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu przy ustalaniu dochodu z odpłatnego ich zbycia. Kosztem nabycia udziałów jest kwota, za którą zostały one zakupione.
Problem przy określeniu podstawy opodatkowania powstaje jednak w sytuacji, gdy podatnik zbywający udziały nabył je nieodpłatnie np. w przypadku dziedziczenia. Wówczas bowiem nie ponosi wydatków na ich nabycie, które mógłby zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu przy ustalaniu dochodu z odpłatnego zbycia tych udziałów.
Podobne zagadnienie było przedmiotem interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 17 lutego 2010 r. (znak IPPB2/415-717/09-3/AS). Organ stwierdził w niej, wbrew stanowisku podatnika, iż Wnioskodawca nabywając udziały w drodze spadku nie poniósł kosztów ich nabycia, w związku z tym w przypadku sprzedaży udziałów nabytych przez Wnioskodawcę w drodze dziedziczenia powinien ustalić podstawę opodatkowania przyjmując, iż przychód równy będzie dochodowi. Co więcej zdaniem organu, koszty nabycia udziałów w spółce oraz wydatki, które na nabycie udziałów w spółce poniósł spadkodawca nie stanowią kosztów, które pomniejszają podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych w przypadku sprzedaży udziałów przez spadkobiercę. Za nieprawidłowe organ uznał także stanowisko Wnioskodawcy, jakoby na spadkobierców w drodze sukcesji uniwersalnej przeszło uprawnienie do pomniejszenia przychodu ze zbycia udziałów o koszt ich nabycia przez spadkodawcę w myśl przepisów art. 97 § 1 Ordynacji podatkowej. Jego zdaniem w sprawie będącej przedmiotem interpretacji zdarzeniem, którego zaistnienie konstytuuje obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób fizycznych jest uzyskanie przychodu z odpłatnego zbycia udziałów. Spadkodawca nie dokonując sprzedaży udziałów - nie posiadał prawa do uznania ich podatkowo za koszt uzyskania przychodu. W konsekwencji wobec nie istnienia takiego prawa nie może być ono przedmiotem sukcesji.
Reasumując, zbywając udziały nabyte w drodze dziedziczenia podatnik zapłaci podatek dochodowy od całości przychodu. Inaczej bowiem jak przy nabyciu udziałów z własnych środków brak jest w takim przypadku możliwości pomniejszenia przychodu o koszty uzyskania jego przychodu.
Jarosław Włoch, aplikant radcowski, konsultant w Departamencie Doradztwa Podatkowego Małopolskiego Instytutu Studiów Podatkowych w Krakowie
Artykuł ma charakter jedynie informacyjny i stanowi publikację zainspirowaną treścią artykułów prasowych, interpretacji organów podatkowych i orzeczeń sądów administracyjnych. Nie stanowi porady ani opinii podatkowej czy prawnej w rozumieniu art. 2 ust. 1 i art. 31 ustawy o doradztwie podatkowym (Dz. U. z 1996 r. Nr 102, poz. 475, ze zm.) i jest odzwierciedleniem poglądów wyrażanych przez autorów publikacji. Małopolski Instytut Studiów Podatkowych Sp. z o.o. nie bierze odpowiedzialności za ewentualne skutki podejmowanych decyzji na ich podstawie.
