Zmącona przejrzystość
Powtórne badanie polskich przedsiębiorców pozwoliło na stworzenie syntetycznego wskaźnika, który nazwaliśmy Barometrem Korupcji. Dwa miesiące temu podjęliśmy inicjatywę monitoringu natężenia zjawisk korupcyjnych w polskiej gospodarce poprzez systematyczny pomiar odczuć, opinii i doświadczeń przedsiębiorców.
Partnerami "PB" w tym projekcie są: Instytut Badania Opinii i Rynku Pentor oraz Oracle Polska. Obok prezentujemy wyniki drugiego badania, a na stronie 5 - komentarz firmy badawczej. Na stronie poprzedniej polecamy tekst towarzyszący prezentacji.
Aby stworzyć Barometr Korupcji, Pentor przeprowadził 500 telefonicznych wywiadów. 200 badanych firm stanowiło panel, wylosowany z czterech operatów - po 50 reprezentowało: spółki giełdowe, lokomotywy gospodarki z "Listy 500", liderów jakości posiadających certyfikat ISO oraz dynamiczne "Gazele Biznesu". Pozostałe 300 firm wylosowano z ogólnopolskiej próby reprezentatywnej.
Rak toczący biznes
Na łamach "Pulsu Biznesu" od dawna akcentujemy okoliczność, że - oprócz oczywistych spustoszeń moralnych - korupcja dezorganizuje obrót gospodarczy, przeszkadza w rozwoju przedsiębiorczości, a często wręcz decyduje o losach firm, zwłaszcza małych i średnich. Niestety, korupcja okazuje się zjawiskiem równie powszechnym, co bardzo trudno mierzalnym.
W drugim badaniu powtórzyło się zjawisko bardzo wymijającego odpowiadania przez przedsiębiorców na niewygodne pytania, dotyczące zetknięcia się konkretnej firmy z jakąś propozycją korupcyjną. W odniesieniu do relacji z sektorem publicznym, czyli z urzędnikami, ponad 3/4 respondentów, w odniesieniu zaś do stosunków biznesowych ponad 2/3 - na własne uszy nigdy o czymś takim nie słyszała. A zatem ponownie okazało się, iż w ujęciu ogólnym, teoretycznym, korupcja jest wszechogarniająca, ale w szczególnym, praktycznym, okazuje się tylko jakimś marginesem. Bardzo charakterystyczny jest rozkład odpowiedzi na pytania (patrz diagramy obok) numer 2 i 3.
Z uzyskanych danych wynika, że wbrew utartym poglądom, ograniczającym kategorię korupcji do kontaktów między sferą przedsiębiorczości a administracją publiczną - zachowania korupcyjne występują dość powszechnie również w stosunkach między firmami.
Urzędowy optymizm
Innego typu refleksje nasuwają się po analizie odpowiedzi na pytania numer 4 i 6 - czy coś się zmieniło w obszarze korupcji przez rok miniony i czy coś może się zmienić w roku następnym. Przyszłość co prawda postrzegana jest odrobinę bardziej optymistycznie od przeszłości, ale ponad połowa respondentów ocenia, iż na antykorupcyjny przełom w Polsce nie ma w najbliższym czasie wielkich szans.
Wyraźnie natomiast dostrzega taki przełom premier Marek Belka. W sejmowym expose zapowiadał walkę o czystość urzędniczych rąk i już jest dumny z uzyskanych podczas jego rządów efektów. Myśli zacytowane na str. 5 przekazał w minioną sobotę delegatom na III Kongres SLD. Po raz kolejny okazuje się zatem, że punkt widzenia zależy od punktu siedzenia.
