Zmiany w zakresie odpowiedzialności solidarnej w VAT
Od 1 stycznia 2020 r. dokonanie płatności wynikającej z otrzymanej faktury wystawionej przez podatnika VAT czynnego (dotyczącej transakcji na kwotę powyżej 15.000 zł) na inny rachunek niż zamieszczony w białej liście, co do zasady, naraża podatnika/nabywcę na negatywne konsekwencje podatkowe m.in. w postaci odpowiedzialności solidarnej w podatku VAT za zaległości podatkowe sprzedawcy towaru lub usługodawcy w części podatku VAT proporcjonalnie przypadającej na dostawę towarów lub świadczenie usług (zgodnie z art. 117ba ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa, Dz. U. z 2019 r. poz. 900 ze zm.).
Podatnik (nabywca) ma jednak możliwość uwolnienia się od takiej odpowiedzialności solidarnej, pod warunkiem, że złoży zawiadomienie o zapłacie należności na rachunek spoza białej listy (na druku ZAW-NR). Zawiadomienie takie należy złożyć do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla wystawcy faktury w terminie 3 dni od dnia zlecenia przelewu.
Przy czym należy mieć na uwadze, że w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii ogłoszonych w związku z koronawirusem termin na złożenie ww. zawiadomienia został przedłużony do 14 dni od dnia zlecenia przelewu. Regulacja w tym zakresie weszła w życie z dniem 31 marca 2020 r.
Na mocy ustawy z dnia 6 maja 2020 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz niektórych innych ustaw (ustawa na dzień oddania do druku niniejszego "Poradnika VAT" czeka na rozpatrzenie przez Senat) zmiany mają wyłączyć odpowiedzialność solidarną.
Zgodnie ze znowelizowanym art. 117ba § 3 Ordynacji podatkowej ww. odpowiedzialności solidarnej nie będzie się stosować, jeżeli zapłata należności przez podatnika:
1) będzie wynikać z transakcji innej niż określona w art. 19 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2019 r. poz. 1292 ze zm.) lub
2) zostanie dokonana przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT, a podatnik złoży przy pierwszej zapłacie należności przelewem na ten rachunek zawiadomienie o zapłacie należności na ten rachunek do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla podatnika, który dokonał zapłaty należności, w terminie 7 dni od dnia zlecenia przelewu lub
3) zostanie dokonana przelewem na rachunek banku lub rachunek SKOK (tj. rachunki cesyjne czy wykorzystywane do celów gospodarki własnej banku/SKOK), jeżeli bank/SKOK bądź podmiot będący wystawcą faktury, wraz z informacją o numerze rachunku do zapłaty, poinformują podatnika, że rachunek wskazany do zapłaty jest rachunkiem cesyjnym lub rachunkiem wykorzystywanym do celów działalności faktoringowej lub gospodarki własnej lub
4) zostanie dokonana z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności (ww. zmiana polega jedynie na przeniesieniu ww. regulacji z uchylonego art. 117bb do art. 117ba § 3 pkt 4),
5) wynikać będzie z faktury dokumentującej czynności z tytułu WNT, importu towarów/usług lub dostawy towarów rozliczanej przez nabywcę.
Poradnik VAT Nr 11 z dnia 2020-06-10