Zwrot nadwyżki VAT w terminie 25 dni

Podstawowy termin oczekiwania na zwrot nadwyżki podatku naliczonego nad należnym wynosi 60 dni, licząc od dnia złożenia rozliczenia. Przy czym, aby otrzymać zwrot w tym terminie nie ma znaczenia ani rodzaj dokonywanych zakupów (towary handlowe czy środki trwałe), ani też stawka VAT na sprzedawane towary czy usługi.

Jednak na wniosek podatnika, złożony wraz z deklaracją podatkową, urząd skarbowy jest obowiązany zwrócić nadwyżkę podatku VAT w terminie 25 dni, licząc od dnia złożenia rozliczenia.

Może to nastąpić w przypadku, gdy kwoty podatku naliczonego wykazane w deklaracji podatkowej wynikają z:

1) faktur dokumentujących kwoty należności, które zostały w całości zapłacone, z uwzględnieniem art. 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2007 r. nr 155, poz. 1095 ze zm.),

2) dokumentów celnych, deklaracji importowej oraz decyzji, o których mowa w art. 33 ust. 2 i 3 oraz art. 34 ustawy o VAT, i zostały przez podatnika zapłacone,

3) importu towarów rozliczanego zgodnie z art. 33a ustawy o VAT, wewnątrz­wspólnotowego nabycia towarów, importu usług lub dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca, jeżeli w deklaracji podatkowej została wykazana kwota podatku należnego od tych transakcji.

Wynika to z art. 87 ust. 6 ustawy o VAT.

Tak więc nawet jeżeli podatnik np. nie zapłacił tylko 10% należności wynikającej z jednej z faktur, zaistnienie tej sytuacji wpłynie na termin zwrotu. Nieuregulowanie choćby przysłowiowej złotówki oznacza w praktyce niedopełnienie warunku, o którym była mowa wcześniej, czego skutkiem jest brak prawa do złożenia wniosku o przyspieszony zwrot. W takiej sytuacji niezapłaconą fakturę warto "przenieść" do rozliczenia na następny okres rozliczeniowy, aby nie miała ona wpływu na przyspieszony zwrot.

Warto także pamiętać, że wniosku o zwrot podatnik nie musi uzasadniać. Przy czym aby otrzymać zwrot w terminie skróconym, wystarczy, by kwoty podatku naliczonego wykazane w deklaracji zostały "w całości zapłacone". Nie ma już znaczenia czy płatność ta nastąpiła bezpośrednio podatnikowi będącemu wystawcą faktury.

Należy również pamiętać o tym, że skoro ustawodawca określił, iż wniosek o przyspieszony zwrot powinien zostać złożony "wraz z deklaracją podatkową", to nawet jednodniowe opóźnienie przy jego złożeniu, przy rygorystycznym podejściu organów podatkowych, uniemożliwi podatnikowi otrzymanie zwrotu w krótszym terminie.

W art. 87 ust. 6 pkt 1 ustawy nie wskazano czy faktury mają być zapłacone do końca miesiąca, za który składana jest deklaracja, czy wystarczy, że będą one opłacone w momencie składania wniosku, czyli do dnia złożenia deklaracji VAT-7. Prawidłowe jest ostatnie rozwiązanie. Tego samego zdania był również Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 13 lutego 2009 r., nr IPPP1/443-2062/08-2/IG. Organ podatkowy uznał, iż w sytuacji, gdy do dnia złożenia deklaracji faktury zakupowe związane z realizowaną inwestycją będą zapłacone, wówczas podatnikowi będzie przysługiwał zwrot różnicy podatku w terminie 25 dni.

Trzeba przy tym pamiętać, że urząd skarbowy może przedłużyć termin zwrotu, jeżeli jego zasadność wymaga dodatkowego sprawdzenia.

Podatnik dokonując płatności kontrahentowi musi wziąć pod uwagę art. 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Zgodnie z tym przepisem dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku bankowego przedsiębiorcy w każdym przypadku, gdy:

1) stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz

2) jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość 15.000 euro przeliczonych na złote według średniego kursu walut obcych ogłaszanego przez NBP ostatniego dnia miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym dokonano transakcji.

Przepis art. 87 ust. 6 pkt 1 ustawy o VAT nie stawia ograniczeń co do formy zapłaty należności. Tak więc sfinansowanie zakupu np. za pomocą kredytu bankowego spełnia warunek wynikający z tego przepisu i daje możliwość ubiegania się o zwrot w szybszym terminie. Nie ma również negatywnych przesłanek prawnych, aby kwestionować kompensatę jako formę zapłaty, która uprawnia do przyspieszonego zwrotu.

Warto jednak zwrócić uwagę na wyrok WSA w Łodzi z dnia 22 kwietnia 2010 r., sygn. akt I SA/Łd 141/10 (orzeczenie nieprawomocne). Sąd wskazał, że przepis art. 22 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej w sposób jednoznaczny i bardzo czytelny wskazuje, że dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku bankowego w każdym przypadku, gdy stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość 15.000 euro.

Zatem, zdaniem Sądu, przymus dokonania rozliczeń w opisanej sytuacji za pośrednictwem rachunku bankowego jednocześnie wyklucza przeprowadzenie tego rodzaju transakcji w formie potrącenia. Istota kompensaty nie polega bowiem na przekazaniu określonej, realnej kwoty pieniędzy, lecz na uregulowaniu należności poprzez potrącenie jednej wierzytelności z drugą, pod warunkiem że przedmiotem obu są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone co do gatunku, obie są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub innym organem państwowym. Tak więc jeżeli płatność wynikająca z jednorazowej transakcji przekracza 15.000 euro, to bezwzględnie należy dokonać tej zapłaty za pośrednictwem rachunku bankowego. W pozostałych natomiast przypadkach, przy spełnieniu określonych warunków, potrącenie wzajemnych zobowiązań niewątpliwie stanowi zapłatę należności również na gruncie ustawy o VAT.

Powyższy wyrok jest dość kontrowersyjny. Wydaje się bowiem, że przepis art. 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej miał na celu zabezpieczyć budżet państwa przed oszustwami przy płatnościach gotówkowych powyżej 15.000 euro. Dlatego też, moim zdaniem, Sąd wysnuł błędny wniosek, że odnosi się on również do kompensat.

Podstawa prawna: ustawa z dnia 11.03.2004 r. o VAT (Dz. U. nr 54, poz. 535 ze zm.).

autor: Aleksandra Węgielska
Gazeta Podatkowa Nr 677 z dnia 2010-07-05

GOFIN podpowiada