Zwroty w styczniu towarów sprzedanych w końcu roku

1. Zwrot towarów w VAT

Zwrot towarów powoduje konieczność wystawienia faktury korygującej do faktury pierwotnej, dokumentującej daną sprzedaż (§ 13 ust. 3 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie m.in. wystawiania faktur - Dz. U. nr 212, poz. 1337 ze zm.). Jednak aby podatnik mógł dokonać obniżenia podatku należnego wynikającego z tych faktur korygujących, musi posiadać potwierdzenie odbioru korekty przez nabywcę (art. 29 ust. 4a ustawy o VAT). Generalnie, obniżenie VAT może być dokonane w miesiącu (kwartale), w którym nabywca otrzymał fakturę korygującą. Warunkiem jest jednak, aby do terminu złożenia deklaracji za ww. okres podatnik posiadał potwierdzenie odbioru tej korekty przez nabywcę. Uzyskanie potwierdzenia po ww. terminie uprawnia podatnika do uwzględnienia korekty faktury za okres rozliczeniowy, w którym potwierdzenie to uzyskano.

Zatem styczniowy zwrot towarów sprzedanych w 2010 r., potwierdzony wystawioną przez sprzedawcę i otrzymaną w styczniu przez nabywcę fakturą korygującą, będzie uwzględniony:

• w deklaracji VAT składanej za styczeń (pierwszy kwartał), jeżeli potwierdzenie otrzymania przez odbiorcę faktury korygującej wpłynie do jednostki do 25 lutego 2011 r. (25 kwietnia 2011 r. przy rozliczeniu kwartalnym);
  
  

• w deklaracji VAT składanej za miesiąc (kwartał), w którym podatnik (sprzedawca) otrzymał takie potwierdzenie, jeżeli potwierdzenie to nastąpiło po terminie złożenia deklaracji za dany okres rozliczeniowy, czyli w omawianym przypadku - po 25 lutego (lub po 25 kwietnia 2011 r.).

2. Skutki zwrotu towarów w podatku dochodowym

Zgodnie z przepisami o podatku dochodowym, za przychody związane z działalnością gospodarczą uważa się przychody należne, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu m.in. wartości zwróconych towarów. Wynika to z treści art. 12 ust. 3 ustawy o PDOP i odpowiednio art. 14 ust. 1 ustawy o PDOF. W związku ze zwrotem przez nabywcę towarów, sprzedawca winien więc zmniejszyć przychody podatkowe. Ustawodawca nie określił wprawdzie wprost, którego okresu przychody należy pomniejszyć - czy przychody tego okresu, w którym zwrot towarów faktycznie nastąpił, czy też trzeba skorygować "wstecz" przychody tego okresu, w którym miała miejsce pierwotnie dokonana sprzedaż. Jednak analizując treść art. 12 ust. 3a pkt 1 oraz art. 14 ust. 1c pkt 1 ww. ustaw można wnioskować, iż w przypadku zwrotu przez nabywcę zakupionych towarów, datą zmniejszenia przychodu należnego ich sprzedawcy będzie dzień dokonania tego faktycznego zwrotu.

Tak więc w takim przypadku nie korygujemy przychodów wstecz, tj. za okres, w którym wykazano przychód z tytułu danej sprzedaży na podstawie faktury pierwotnej. Potwierdzenie tego znajdziemy m.in. w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 10 listopada 2008 r., nr ILPB3/423-504/08-2/KS, który stwierdził:

"(...) dla celów podatku dochodowego od osób prawnych, niewystawienie faktury korygującej, a faktyczny zwrot towaru, udokumentowany przez pracownika Spółki protokołem przyjęcia wadliwego towaru, co jest równoznaczne z uznaniem reklamacji przez Spółkę za zasadną, jest podstawą do zmniejszenia przychodu. Reklamacja towaru i jego zwrot powinna być ujęta jako zmniejszająca przychód tego roku podatkowego - tj. roku, w którym został on faktycznie zwrócony - pomimo tego, że dotyczą dostaw zrealizowanych (przychodów uzyskanych) w poprzednim roku podatkowym. (...)"

3. Korekta sprzedaży w myśl przepisów ustawy o rachunkowości

Korekty sprzedaży na przełomie roku nieco inaczej rozlicza się z punktu widzenia prawa bilansowego. Choć ustawa o rachunkowości, podobnie jak ustawy podatkowe, nie określa wprost, kiedy należy ująć wynikającą ze zwrotu towarów korektę w księgach rachunkowych, jednak mając na uwadze zasady rachunkowości - zasady memoriału oraz współmierności przychodów i kosztów zawarte w art. 6 ust. 1 i 2 ustawy, a także zasadę ostrożności - istotną dla jednostki kwotę korekty powinno się ująć w tym samym okresie, w którym osiągnięto przychód. W przypadku znaczących kwot księgowanie korekt w datach przyjętych dla celów podatkowych mogłoby zniekształcić sprawozdanie finansowe. Zaksięgowanie korekty "wstecz" nie będzie możliwe, jeżeli zwrot towarów nastąpi już po zamknięciu ksiąg rachunkowych. Jeśli kwota takiej korekty nie jest istotna bądź jeśli kwoty korekt w poszczególnych okresach sprawozdawczych są porównywalne, to ich ujęcie w księgach rachunkowych może następować w datach faktycznego zwrotu towarów (a zatem analogicznie jak korekty podatkowe).
 

Dekretacja w księgach rachunkowych grudnia 2010 r.
 

Księgowania w księgach 2010 r.:

Dekretacja w styczniu 2011 r.:
 

Jednocześnie w tym miesiącu jednostka zmniejszy przychody podatkowe okresu bieżącego o kwotę 12.000 zł i skoryguje koszty uzyskania przychodów o kwotę 8.000 zł.

Księgowania w księgach 2011 r.: