Felieton: Wziąć byka za rogi... Strategia Bull spread
Z opcjami związanych jest wiele mitów. Główną barierą ograniczającą ich wykorzystanie jest konieczność zapłacenia wysokiej premii. W porównaniu z zabezpieczaniem się przed niekorzystnymi zmianami np. kursów walutowych przy pomocy kontraktów forward opcja wygląda mało atrakcyjnie, ale tylko na pierwszy rzut oka.
Jeżeli jako kryterium opłacalności przyjmiemy tylko i wyłącznie początkowy przepływ pieniężny, to rzeczywiście dla wielu przedsiębiorstw, a szczególnie tych mniejszych forward może okazać się bardziej korzystny. Z drugiej strony opcja w przeciwieństwie do wspomnianego alternatywnego sposobu zabezpieczania nie zamyka posiadaczowi możliwość wykorzystania zmian kursowych o przeciwnym do zabezpieczanego kierunku. Prawdziwa przewaga opcji tkwi jednak w możliwościach dopasowania odpowiedniej strategii do indywidualnych potrzeb każdego przedsiębiorstwa. Możliwości łączenia tych instrumentów są praktycznie nieograniczone, co pozwala skonstruować strategie , które dla wielu firm mogą okazać się bardzo atrakcyjne między innymi ze względu na zerokosztowy charakter lub występowanie dodatniego przepływu finansowego, już w momencie zawierania transakcji. Poniżej przedstawiam prostą strategię wykorzystującą kombinacje dwóch opcji kupna. W następnych artykułach przedstawię powyższą strategię ale wykorzystującą opcje sprzedaży oraz strategię spread niedźwiedzia.(bear spread).
Spread byka (bull spread)
W strategii tej wykorzystujemy dwie opcje kupna bądź sprzedaży o takim samym terminie wygaśnięcia, ale o różnych cenach wykonania. Poniższe obliczenia odnoszą się do sytuacji panującej na rynku w dniu 28 stycznia 2002 r. Do obliczeń wykorzystano kalkulator opcyjny w dziale "pochodne" serwisu biznes.interia.pl
Założenia:
Średni kurs dolara 4,1522 , volatility 10% w skali rocznej , liczba dni do wygaśnięcia 91 , WIBOR 3m. 10,72% , ceny wykonania 4,2800 ,oraz 4,3300.
Cena opcji kupna/sprzedaży o cenie wykonania 4,2800 0,0744call/0,1098put co oznacza odpowiednio 7440/10 980 PLN za kontrakt o wartości 100 000 USD. Analogicznie, dla ceny wykonania 4,3300 ceny kształtują się na poziomie 0,0523call/0,1460put czyli 5230/14600 PLN. Zakładamy ponadto ,że podane ceny obowiązują w przypadku gdy nabywamy powyższe opcje. Jeżeli będziemy chcieli opcje wystawić musimy uwzględnić to, że taką samą opcję bank kupi od klienta jednak dużo taniej. O ile ,to już zależy od wielkości klienta oraz od prowadzonej przez bank polityki wobec niego. Im klient większy ,tym mniejszy będzie spread. Załóżmy, że jesteśmy dla banku cennym klientem ,więc bank zadowala się 50-punktowym spreadem i o taką wartość pomniejszymy obliczoną wielkość. Uporządkujmy zatem nasze obliczenia:
Podstawowa zasada strategii spread byka wykorzystująca opcję kupna nakazuje kupić opcję kupna o niższej cenie wykonania ,oraz wystawić również opcję kupna o wyższej cenie wykonania. Wystawmy więc opcję kupna cenie wykonania 4,3300 i kupmy opcję o cenie wykonania 4,2800. Początkowy koszt strategii: 4730 PLN - 7440 PLN = -2710 PLN.
Rysunek 1. przedstawia graficzny obraz zastosowanej strategii a Tabela 2. wartości przepływów pieniężnych w zależności od kształtowania się kursu USD w dniu rozliczenia.
Pozostaje obliczenie poziomu kursu walutowego przy którym powyższa strategia przynosi zysk. Niewątpliwie będzie to jakiś poziom kursu z przedziału 4,28 - 4,33. Oznaczmy go jako x . Do jego wyznaczenia potrzebne będzie rozwiązanie następującego równania:
( x - 4,28 )*100 000 = 4730 Szukana wartość wynosi 4,3273.
Co daje nam powyższa strategia ? Spróbujmy przeanalizować to na podstawie Tabeli 3.
Zakładamy, że jesteśmy importerem który w dniu, w którym wygasa opcja musi uregulować płatność w wysokości 100 000 USD.
Podstawowa zasada strategii spread byka wykorzystująca opcję kupna nakazuje kupić opcję kupna o niższej cenie wykonania ,oraz wystawić również opcję kupna o wyższej cenie wykonania. Wystawmy więc opcję kupna cenie wykonania 4,3300 i kupmy opcję o cenie wykonania 4,2800. Początkowy koszt strategii: 4730 PLN - 7440 PLN = -2710 PLN.
Rysunek 1. przedstawia graficzny obraz zastosowanej strategii a Tabela 2. wartości przepływów pieniężnych w zależności od kształtowania się kursu USD w dniu rozliczenia.
Pozostaje obliczenie poziomu kursu walutowego przy którym powyższa strategia przynosi zysk. Niewątpliwie będzie to jakiś poziom kursu z przedziału 4,28 - 4,33. Oznaczmy go jako x . Do jego wyznaczenia potrzebne będzie rozwiązanie następującego równania:
( x - 4,28 )*100 000 = 4730 Szukana wartość wynosi 4,3273.
Co daje nam powyższa strategia ? Spróbujmy przeanalizować to na podstawie Tabeli 3.
Zakładamy, że jesteśmy importerem który w dniu, w którym wygasa opcja musi uregulować płatność w wysokości 100 000 USD.
Na podstawie danych zawartych w Tabeli 3. widać, że w przypadku spadku kursu, efektywny kurs po jakim firma kupuje walutę jest nieco wyższy od spotowego, ale nie odbiera tak jak w przypadku kontraktu forward całkowitych korzyści związanych z jej spadkiem. W sytuacji osłabienia złotówki strategia pozwala obniżyć koszt zakupu waluty obcej. Efekt ten można odpowiednio zwiększyć kupując/wystawiając więcej kontraktów. Przepływy finansowe będące wynikiem zastosowanej strategii można dowolnie modelować w zależności od stopnia awersji do ryzyka lub chęci skonstruowania strategii do określonych celów. Początkowy koszt możemy obniżyć kupując opcję o wyższej cenie wykonania i(lub) wystawiając opcję o niższej cenie wykonania. Ryzyko utraty początkowej płatności mniejsze, ale mniejszy także potencjalny dochód. Krótko mówiąc każdy powinien budować bull spread w zależności od własnych potrzeb i preferencji.
1.Znak minusa oznacza tutaj konieczność uiszczenia dodatkowej zapłaty.
Student IV roku AE Kraków
