Felieton: Zastosowanie strategii bear spread (Część I)

Do jej skonstruowania wykorzystujemy dwie opcje kupna (bear spread call) lub sprzedaży (bear spread put). Różnica w stosunku poprzednio przedstawionej strategii polega na tym , że tym razem wystawiamy opcję o niższej cenie wykonania , natomiast kupujemy opcję o wyższej cenie wykonania. Obydwie opcje powinny wygasać w tym samym dniu. Także w tym przypadku odpowiednio dobierając ceny wykonania a właściwie różnice pomiędzy nimi "budowniczy" strategii może kształtować ekspozycję na ryzyko, ze względy na fakt ,iż wielkość maksymalnej straty i zysku jest ściśle określona. Strategia powoduje osiągnięcie korzyści w przypadku spadku ceny instrumentu bazowego , oraz stratę w przypadku wzrostu.

Osoba, która w procesie zarządzania ryzykiem w przedsiębiorstwie wykorzystuje opcje musi umieć dopasować kombinację opcji do aktualnych potrzeb firmy. Sama konstrukcja tego produktu wydaje się bardzo prosta, dwie opcje połączone ze sobą dają nam pewien profil ,w którym maksymalny zysk i strata są ściśle określone. Z drugiej strony nasuwa się kilka, jak się okazuje bardzo istotnych pytań.

Po pierwsze: W jakiej sytuacji wykorzystamy opcje kupna, a w jakiej opcje sprzedaży?

Po drugie: Jak dobrać ceny wykonania? i dalej: Jeżeli zakładamy możliwość zamknięcia pozycji wcześniej niż w terminie wygaśnięcia opcji jak wtedy ukształtuje się wynik naszej działalności na tym polu w zależności od zmieniających się danych rynkowych? Jakie zagrożenia czyhają na firmę lub inną instytucję , która przy pomocy bear spread chce ograniczyć ryzyko walutowe, a jednocześnie ( z różnych względów ) rozważa możliwość wcześniejszego zamknięcia pozycji? Czy nie lepszy w takiej sytuacji byłby forward lub proponowany przez niektóre banki tzw. super forward, a jeżeli tak to jaka będzie różnica?

Jak widać pomimo swej prostoty ,dokładne określenie zalet i wad wspomnianego produktu wymaga od zarządzającego przeprowadzenia dogłębnej analizy ,jaką w trakcie kilku następnych artykułach postaram się dokonać.

Przykład.

Porównajmy dwie strategie, z których każda wykorzystuje odmienny typ opcji ale zarazem wykorzystane opcje cechują się takimi samymi cenami wykonania. Taki sposób pozwoli w pewnym stopniu porównać dwa rodzaje powyższej strategii. W tym celu wykorzystamy następujące założenia:

Do wyceny wykorzystujemy model Garmana-Kohlhagena. Zakładamy też, że jesteśmy eksporterem i obawiamy się spadku kursu poniżej poziomu równemu terminowemu kursowi kupna 4,3142. Skonstruujemy następujące strategie:

1.Wystawienie opcji kupna (short call) z ceną wykonania (strike) 4,3142 + kupno opcji kupna (long call) z ceną wykonania 4,4100 - strategia A

2.Wystawienie opcji sprzedaży (short put) z ceną wykonania 4,3142 + kupno opcji sprzedaży (long put) z ceną wykonania 4,4100- strategia B

Kwotowania opcji przybiorą postać następującą:

Przepływ finansowy związany ze strategią A : 10 247-7691 = 2556

Przepływ finansowy związany ze strategią B : 8565-15 327 = - 6762

Zobaczmy jak zależność występująca w strategii A przedstawia się na wykresie.

Maksymalny zysk w tym przypadku to 2556 PLN czyli początkowy przepływ pieniężny, natomiast maksymalna strata kształtuje się na poziomie - 7024 PLN.

W przypadku strategii wykorzystującej opcje sprzedaży maksymalny zysk wynosi 2818 PLN, zaś strata -6762 i koszt ten poniesiony jest na samym początku. Istnienie początkowego przepływu pieniężnego w pierwszej kombinacji pozwala na zwiększenie potencjalnego zysku lub zmniejszenie strat poprzez inwestycję otrzymanych pieniędzy. Jeżeli kontrakt będzie opiewał nie jak zakładaliśmy na 100 tys. Ale na 1mln USD to zamiast 2556 otrzymamy 22 556 PLN , co da nam możliwość zainwestowania 20 000 w Bony Komercyjne. Załóżmy, że dają one nam 2% marżę ponad WIBOR czyli 13,02%. Zysk na tej transakcji po 91 dniach wyniesie 658,2 PLN. Pozostałe 556 PLN lokujemy po 8% co da nam 11,2 PLN...Łącznie prawie 670 PLN.

Porównajmy ostateczne wyniki uwzględniając dodatkowe założenia (zakup 10 strategii wartości 100 tys. USD każda, oraz możliwość zainwestowania środków):

Pozostaje kwestia obliczenia, poniżej jakiego kursu dana strategia przyniesie nam zysk.

W przypadku pierwszej obliczymy to następująco :

(A) 7691 = 10247 + 670- (4,3142- x )*1 000 000 x = 4,3504

(B) 8565= 15327 - (4,41- x )* 1 000 000 x = 4,3424

Jak widzimy wyniki uzyskane przy pomocy obydwu strategii nie różnią się znacząco.

W charakterystyce tej strategii można dostrzec jednak pewne prawidłowości:

Jeżeli wykorzystujemy opcje kupna , co wiąże się z dodatnim przepływem na początek , to potencjalny zysk jaki możemy osiągnąć jest niższy a strata wyższa niż przy wykorzystaniu opcji sprzedaży o takich samych cenach wykonania, różnice te nie są jednak znaczące i nie powodują jakiejś zasadniczej przewagi jednej nad drugą. Strategia oparta na opcjach put pozwala osiągnąć zysk przy wyższym kursie niż oparta na opcjach call (chyba ,że uwzględnimy lokatę). Wykorzystanie określonych opcji zależeć będzie od podejścia do ryzyka i od tego czy posiadamy środki pieniężne czy nie.

W następnych artykułach postaram się pokazać ,w jaki sposób zmiana w kwotowaniach volatility , a także niechęć do wystawiania przez banki opcji o pewnych cenach wykonania wpłynie na wycenę tej strategii.

Student IV roku AE Kraków

lzps@interia.pl