Kiepskie półrocze struktur

1,62 proc. rocznie wyniosła średnia stopa zwrotu z 312 produktów strukturyzowanych zakończonych w pierwszym półroczu 2012. Rok wcześniej było to trzy razy więcej - 4,88 proc. Pogorszenie jest pochodną tego, co dzieje się na rynkach - indeks WIG20, obok kursu EUR/PLN najpopularniejszy instrument bazowy na polskim rynku struktur, jest o ponad 20 proc. niżej niż w pierwszej połowie 2011 roku, a kursy walut zmieniają się w mało przewidywalny sposób.

Z 312 struktur zebranych przez Open Finance zysk przyniosło 125 (40,1 proc. wszystkich), a stratę 33 (10,6 proc.). Pozostałe 154 produkty (49,4 proc. wszystkich) dały klientom zwrot zainwestowanego kapitału, co w realnym ujęciu (uwzględniając inflację) oznacza stratę. W porównaniu do analogicznego okresu ubiegłego roku odsetek zyskownych inwestycji spadł z 66 do 40 proc. Jeszcze gorzej prezentuje się statystyka struktur, które przyniosły zysk mogący satysfakcjonować klientów. Takich z wynikiem przewyższającym 5 proc. rocznie było 49 (15,7 proc., a rok wcześniej 39,9 proc.), a 10 proc. lub więcej dała zarobić zaledwie co trzynasta struktura (rok wcześniej co czwarta).

Najwięcej powodów do zadowolenia mają klienci Deutsche Banku PBC, którego trzy inwestycje były trzema najlepszymi zakończonymi w okresie styczeń-czerwiec 2012 r. Dwie z nich trwały trzy lata i powiązane były z ceną ropy naftowej, wynik trzeciej (zakończyła się po trzech miesiącach) zależał od indeksu DJ Euro Stoxx 50. Certyfikat Express db EuroStoxx50 II przyniósł 4,4 proc. w trzy miesiące (17,6 proc. rocznie), db Gwarancja - Zyskowna Energia (2) dała 42,01 proc. (14 proc. rocznie), a db Gwarancja - Zyskowna Energia (1) zarobiła 39,8 proc. (13,27 proc. per annum). Warto przy tym zaznaczyć, że obie db Gwarancje miały formę polisy na życie i dożycie, co oznacza, że od zarobku nie trzeba było płacić podatku Belki.

Podobnie zresztą jak przy kolejnych dwóch inwestycjach. Przygotowana przez Expandera Salsa I dała 52,57 proc. w cztery lata (13,14 proc. rocznie), a Złota Struktura II z oferty firmy New World Alternative Investments 49,31 proc. również przez cztery lata (12,33 proc. rocznie). Oprócz DB PBC i NWAI, wśród 15 najbardziej zyskownych produktów strukturyzowanych pierwszego półrocza 2012 znajdują się jeszcze inwestycje Citi Handlowego, TUnŻ Warta, Banku Zachodniego WBK oraz Nordei.

Ciekawie wyglądają wyniki w zależności od rodzaju instrumentów bazowych. Zdecydowanie najlepiej spisywały się produkty oparte na notowaniach surowców. Średnia stopa zwrotu z 25 tego rodzaju struktur wyniosła 4,48 proc. rocznie. Na drugim miejscu znalazły się kursy walut (2,5 proc.), potem jest już dużo gorzej. Produkty oparte na rynku equity (akcje, indeksy giełdowe) zarobiły średnio 1,08 proc., te powiązane z multisektorowymi strategiami inwestycyjnymi 0,49 proc. rocznie, a inwestycje, w których zysk zależał od notowań surowcowych strategii straciły średnio 0,49 proc.

Uderza różnica pomiędzy wynikami struktur opartych bezpośrednio na surowcach, a tych powiązanych ze strategiami surowcowymi takimi jak Risk Stabilised CYD MarketNeutral Plus Strategy czy BNP Paribas Commodity Active Long Short. To rozwiązania mogące inwestować w różne surowce i zmieniać alokację pomiędzy nimi, w teorii część z nich może też generować zyski ze spadków notowań. Mają one bardzo dobre wyniki historyczne (zwykle oparte na symulacjach), ale w rynkowej rzeczywistości najczęściej sobie nie radzą. Na dodatek często dystrybutorzy przygotowują takie produkty z niepełną ochroną kapitału, a słabe wyniki indeksów nie pozwalają odrobić straty z 90- czy 95-proc. ochrony i klienci wychodzą na minus.

W porównaniu do poprzednich raportów spadły wyniki struktur opartych na notowaniach giełdowych (akcje, indeksy), szczególnie tych powiązanych z indeksem WIG20. Zysk przyniosła mniej niż co trzecia inwestycja, w której jedynym instrumentem bazowym był indeks warszawskiej giełdy. Hitem inwestycyjnym pierwszego półrocza 2012 było za to złoto, wszystkie struktury na nim oparte zakończyły się zyskiem, a średnia stopa zwrotu w skali roku wyniosła prawie 10 proc. Ale należy pamiętać, że to wyniki przeszłe i prawdopodobnie kolejne półrocza będą dla złotowych struktur już gorsze, bo kończyć będą się struktury sprzedawane na górce. Notowania tego kruszcu od jesieni ubiegłego roku częściej spadają niż rosną, acz inwestorów długoterminowych wciąż ratują wcześniejsze wzrosty i jeśli ktoś rozpoczął inwestycję przed połową 2011 r., nadal ma szansę na zyski.

Oczekujemy, że w kolejnych kwartałach sytuacja na rynku nie ulegnie poprawie i cały 2012 r. będzie słabszy od ubiegłego, zarówno pod względem wyników zakończonych produktów, jak i wielkości sprzedaży. Z punktu widzenia osób aktualnie zainteresowanych inwestycją w produkty strukturyzowane warto jednak zwrócić uwagę na jeden trend na rynku: klienci mają coraz większy wybór. W ostatnich tygodniach oferty przygotowały m.in. Bank Pocztowy, BOŚ, Credit Agricole czy Idea Bank, a nie są to instytucje, które dotąd na rynku brylowały. Daje to szansę na sytuację, w której osoba chcąca zainwestować w strukturę opartą na złocie, ropie czy azjatyckich giełdach, będzie miała jakiś wybór.

Marcin Krasoń, Open Finance